Ευρεία και επιταχυνόμενη ανάκαμψη, αλλά και «αυξημένους κινδύνους» και σημαντικά «τρωτά σημεία» διαπιστώνει για την ελληνική οικονομία το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στην πρώτη μεταμνημονιακή έκθεση για την Ελλάδα. Σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ του euronews.gr προβλέπει ανάπτυξη 2,4% για φέτος, ενίσχυση της απασχόλησης και συγκράτηση των δημοσίων δαπανών.
Τα σημεία στα οποία επικεντρώνει την κριτική του είναι:
η ανατροπή της μεταρρύθμισης για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και η αύξηση του κατώτατου μισθού
το μείγμα της φορολογικής πολιτικής, για το οποίο επιμένει σε μείωση του αφορολογήτου με παράλληλη μείωση των φορολογικών συντελεστών
το ύψος των «κόκκινων δανείων», για τα οποία ζητά να εξεταστεί το κόστος της επικείμενης αλλαγής στο νόμο Κατσέλη, ενώ προτείνει μεγαλύτερη συμμετοχή των ιδιωτών στη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων και εκφράζει επιφυλάξεις για την κρατική επιχορήγηση των δόσεων.
Συγκρατημένη αισιοδοξία για ανάπτυξη/ χρέος
Το ΔΝΤ εκφράζει την εκτίμηση ότι η ελληνική οικονομία θα «τρέξει» με ρυθμούς 2,4% για το 2019, προβλέπει ωστόσο ότι οι ρυθμοί αυτοί θα πέσουν από την επόμενη χρονιά και θα περιοριστούν σε λίγο πάνω από το 1% από το 2022.
Αυτό συμβάλλει και στον προβληματισμό για τη δυνατότητα της χώρας να αποπληρώσει τα δάνειά της.
Παρότι το ΔΝΤ βλέπει «επαρκή» δυνατότητα αποπληρωμής μεσοπρόθεσμα (χάρη στα πρωτογενή πλεονάσματα, την ανάπτυξη, τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους και το cash buffer), καλεί την ελληνική κυβέρνηση να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις, ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα και η παραγωγικότητα της οικονομίας και να αντιμετωπιστούν «οι κίνδυνοι (εσωτερικοί και εξωτερικοί) που έχουν ενισχυθεί», όπως αναφέρει η έκθεση.
Ελληνικό τραπεζικό σύστημα
Το ΔΝΤ εντοπίζει αδυναμίες στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, καθώς υπολογίζει ότι η έκθεση των τραπεζών στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια παραμένει ιδιαίτερα υψηλή, ενώ παράλληλα εκτιμά ότι και η ποιότητα των εξυπηρετούμενων δανείων είναι χαμηλή με αποτέλεσμα να καθίσταται «αβέβαιη» η αποπληρωμή τους. Το Ταμείο αναγνωρίζει πως οι τράπεζες καταβάλλουν προσπάθεια να περιορίσουν την έκθεσή τους στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Από την άλλη όμως πλευρά, περιγράφει ως βασικά εμπόδια σε αυτή τη προσπάθεια το χαμηλής ποιότητας κεφάλαιο, τη χαμηλή κερδοφορία και τη στενότητα που παρατηρείται στη ρευστότητά.
Χαρακτηρίζοντας τον χρηματοπιστωτικό τομέα ως «δημοσιονομικό κίνδυνο», οι συντάκτες της έκθεσης υπενθυμίζουν ότι το ελληνικό Δημόσιο παραμένει εκτεθειμένο στον ελληνικό τραπεζικό τομέα, καθώς όχι μόνο διαθέτει μετοχές και καταθέσεις, αλλά εξαρτάται και από τη συμμετοχή των τραπεζών στις εκδόσεις χρεωστικών τίτλων.
Για τον λόγο αυτό, το Ταμείο τονίζει ότι η ταχύτατη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να διασφαλιστεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα, η οποία θα ενισχύσει τη χώρα απέναντι σε μια σειρά από καθοδικούς κινδύνους. Ειδικότερα, το Ταμείο εμφανίζεται να φοβάται ότι ένα ευάλωτο τραπεζικό σύστημα αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο για μια νέα αυτοτροφοδοτούμενη κρίση, η οποία θα χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση προβλημάτων ρευστότητας, μείωσης της εμπιστοσύνης, αλλά και εξάντλησης των τραπεζικών κεφαλαίων.
Αναφορικά με τις προτάσεις της Τράπεζας της Ελλάδος και του ΤΧΣ για την απομείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, το ΔΝΤ εμφανίζεται επιφυλακτικό, καθώς εκτιμά ότι οι λύσεις σχημάτων εγγυοδοσίας συνιστούν ένα είδος κρατικής ενίσχυσης και ως εκ τούτου αντιβαίνουν τους κανόνες της ΕΕ. Από την πλευρά του, το Ταμείο προκρίνει την λύση των «συντονισμένων ενεργειών» με στόχο να ενισχυθεί η οικονομική δυνατότητα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων και να σημειωθεί πρόοδος στην γενική κουλτούρα πληρωμών. Υπό αυτό το πρίσμα, η αλλαγή του πλαισίου προστασίας της πρώτης κατοικίας και η απλοποίηση των δικαστικών διαδικασιών θεωρούνται εργαλεία που μπορούν να συμβάλλουν στον περιορισμό των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
