Κωνσταντίνου Δ. Μαγκλιβέρα, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, τμήμα Μεσογειακών Σπουδών, ερευνητή και διδάξαντα ως μέλος Δ.Ε.Π. σε ελληνικά – ευρωπαϊκά – αμερικανικά Πανεπιστήμια
Εκδόσεις Ακαδημία Αθηνών – Δημοσιεύματα του Κέντρου Ερευνας της Ελληνικής Κοινωνίας αρ. 17
Ενα βιβλίο ιδιαίτερα επίκαιρο και αποκαλυπτικό για τη σύχρονη τραγωδία των απελπισμένων προσφύγων – μεταναστών, αλλά και των ανθρώπων της σύγχρονης δουλεμπορίας της άθλιας σεξουαλικής εκμετάλλευσης και εκπόρνευσης γυναικών, νέων και παιδιών, τον εξαναγκασμό σε καταναγκαστική εργασία εκμεταλλευομένων ανθρώπων κάθε ηλικίας, αλλά και σε απαγωγές νέων υγιών για αφαίρεση και πούληση ζωτικών οργάνων και ωαρίων.
Για να οδηγηθούμε στην αρχαία δουλεία, όπου ο Αθηναίος πολίτης έχανε την ιδιότητα του ελεύθερου ανθρώπου, όταν δεν είχει να αποπληρώσει τις οφειλές σε δανειστές του, όπως τώρα, λόγω οικονομικής δυσπραγίας.
Αλλά με την πρωτοπορία του νόμου του Σόλωνα (594 π.Χ.) εφαρμόσθηκε ο νόμος της ΣΕΙΣΑΧΘΕΙΑΣ που απαγόρευσε τον δανεισμό με εγγύηση την προσωπική ελευθερία.
Τώρα όμως η Ευρώπη της ενότητας, με εφιαλτική εκμετάλλευση έκαμε, μέσα στα όριά της τόσο τον λαό μας όσο και άλλους λαούς, άτομα κ.λπ. αλύτρωτους δούλους μιας δημοκρατίζουσας τραγωδίας το βιβλίο του καθηγητή Μαγκλιβέρα επισημάνει με πολυεπιστημονική νομή κοινωνική κ.λπ. ανάλυση, τις αδιέξοδες συνθήκες των καιρών και των ημερών μας.
ΤΑ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΟΥΛΕΜΠΟΡΙΟΥ
Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα και κυρίως μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, η αντιμετώπιση των πράξεων με τις οποίες ο άνθρωπος εκμεταλλεύεται και καταστρέφει τον συνάνθρωπο (δουλεμπόριο, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, η γενοκτονία) δεν γίνεται μόνο σε εθνικό επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο διεθνούς κοινωνίας. Με αποτέλεσμα τα εγκλήματα αυτά να αντιμετωπίζονται και υπερεθνικά.
Γι’ αυτό έχει ανατεθεί από τα κράτη ο ρόλος αυτός στους διεθνείς οργανισμούς (είτε είναι παγκόσμιοι όπως ο Ο.Η.Ε. είτε περιφερειακοί όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης) να καταρτίσουν κανόνες για την αποτροπή και την καταπολέμηση των εγκλημάτων αυτών και να προβλέψουν την αποτελεσματική προστασία των θυμάτων και την παροχή σε αυτά βοήθειας και συνδρομής…
ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΑΝΘΡΩΠΩΝ
Η ευαισθητοποίηση της διεθνούς κοινότητας για την εμπορία ανθρώπων ξεκίνησε με τρόπο ουσιαστικό από τη δεκαετία του 1990 όπως επισημαίνει σε μια εξαιρετικής σημασίας και επικαιρότητας μελέτη του ο καθηγητής στο τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Αιγαίου Κωνσταντίνος Δ. Μαγκλιβέρας.
Η μελέτη αυτή εκδόθηκε τέλος 2014 από την Ακαδημία Αθηνών (δημοσιεύματα του Κέντρου Ερευνας της Ελληνικής Κοινωνίας, αρ. 17). Τίτλος του βιβλίου είναι: Εμπορία ανθρώπων: Ποινική καταστολή και προστασία των δικαιώματων των θυμάτων (συγχρόνως ανάλυση του νόμου – προτύπου του Ο.Η.Ε. για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπου).
ΚΑΘΕ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΧΕΙ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΔΙΑΘΕΣΗ
Ο συγγραφέας στο εκδοτικό σημείωμα του βιβλίου γράφει και τα εξής: Στην παρούσα εργασία η εμπορία ανθρώπων εξετάζεται από την άποψη τόσο των αποτρόπαιων εγκληματικών ενεργειών με τις οποίες συντελείται όσο και του έννομου αγαθού το οποίο προσβάλλει κατάφωρα η τέλεσή της. Το αγαθό αυτό δεν είναι άλλο από την ανθρώπινη ύπαρξη και την προσωπικότητα του ατόμου. Κατά την τέλεση των εγκληματικών πράξεων της εμπορίας ανθρώπου το άτομο (ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας και άλλων ιδιοτήτων) αντιμετωπίζεται ως αντικείμενο στο οποίο δεν αναγνωρίζεται (Res) η θεμελιώδης αρχή της ανεξαρτησίας. Ομως με βάση την εν λόγω αρχή, κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση για να αποφασίζει ελεύθερα για ό,τι αφορά στην προσωπική του ζωή και μάλιστα ανεπηρέαστος από τις οικογενειακές φυλετικές, κοινωνικές, κρατικές, οικονομικές κ.λπ. δομές εντός των οποίων κινείται.
ΠΟΛΛΑ ΤΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ
Ο καθηγητής Κωνσταντίνου Δ. Μαγκλιβέρας είναι ένας από τους διεθνείς πανεπιστημιακούς μας δρ της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης με επιστημονικές μεταδιδακτορικές έρευνες – μελέτες στο Εrasmus University – Rotterdam Ολλανδίας, στη Νομική Σχολή του Παν. της California, Berkley, και στη Νομική Σχολή του Humbolt Universtaet Berlin Γερμανίας. Επίσης έχει διδάξει ως μέλος Δ.Ε.Π. σε 3 Πανεπιστήμια της Αγγλίας, είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου και έχει διδάξει στο Παν. Μακεδονίας, στο Πάντειο και στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα καλύπτουν μεταξύ άλλων: Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Δίκαιο Διεθνών Οργανισμών και ειδικότερα Δίκαιο Ευρωπαϊκής Ενωσης, τη διεθνή και περιφερειακή προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου, τη μετανάστευση και την εμπορία ανθρώπων. Ενας ακόμη συντονισμός του ελληνικού δικτύου αφρικανικών σπουδών…
ΑΝΑΓΚΗ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΗΣ ΤΟΥ TRAFFIKING ΚΑΙ SMUGGLING
Τη διεύθυνση έρευνας είχε η Μ.Γ. Λίλυ Στυλιανούδη, δ/ντρια του Κέντρου Ερευνας της Ελληνικής Κοινότητας – Ακαδημίας Αθηνών, ενώ επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος ήταν ο ακαδημαϊκός Γεώργιος Μητσόπουλος στη μνήμη του οποίου είναι αφιερωμένη η μελέτη. Τον πρόλογο 5 σελίδων υπογράφει η κυρία Λίλυ Στυλιανίδη, η οποία, μεταξύ των άλλων, αναφέρει και τα εξής: Η έκδοση αυτή βοηθάει να γίνουν κατανοητές έννοιες που ακόμη και σήμερο είναι ομιχλώδεις στο μυαλό των ανθρώπων. Δύο όροι που χρήζουν αποσαφήνισης λόγω της υπάρχουσας σύγχυσης των εννοιών είναι η εμπορία (trafficking) και η διακίνηση (smuggling).
ΟΙ ΣΥΝΕΧΕΙΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ
Η ανάγκη διαφοροποίησης της έννοιας εμπορία – λαθρεμπορία – δουλεμπόριο από τη διακίνηση είναι σημαντική για τον ερευνητή. Γιατί η παράνομη διάβαση των συνόρων με τη χρήση οδηγών (human Smuggling) με τη χρήση οδηγών δεν είναι το ίδιο με trafficking και οι οδηγοί δεν είναι το ίδιο με τους λαθρεμπόρους και τους δουλεμπόρους. Με την ειδοποιό διαφορά των δύο όρων να έγκειται στο θέμα του καταναγκασμού ή μη και της εκούσιας ή ακούσιας εκμετάλλευσης…
Με τις συνεχείς μεταναστευτικές ροές και την ανεξέλεγκτη διακίνηση ατόμων η από χρόνων διαδεδομένη εμπορία σεξουαλικής εκμετάλλευσης γυναικών να αφορά πλέον και νεαρούς άνδρες και παιδιά. Ενώ ευρύτερα η εξέλιξη της ιατρικής και της τεχνολογίας να έχουν οδηγήσει στην άνθιση του εμπορίου οργάνων και ωαρίων με μεγάλο κίνδυνο της ζωής των θυμάτων.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΔΡΑΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΔΟΥΛΕΙΑΣ
Στον πρόλογό του (11 σελίδες) ο συγγραφέας αναλύει το πνεύμα, τον νόμο και τον λόγο της μελέτης του. Επισημαίνουμε αντιπροσωπευτικά αποσπάσματα όπως:
Η θεσμοποίηση της αρχής της ανεξαρτησίας του ατόμου και του ιδεολογικά συνυφασμένου δικαιώματος στην (ατομική) αυτοδιάθεση μπορεί να θεωρούνται επιτυχίες της μετά του β’ παγκοσμίου εποχής, αλλά ως έννοιες υφίστανται από τα αρχαία χρόνια.
Στην αρχαιότητα αναπτύσσονταν δύο αντίρροπες τάσεις: η πρώτη τάση οδηγούσε στην απελευθέρωση του ατόμου από τα κρατικά και κοινωνικά δεσμά και κατοχύρωνε την προσωπική ελευθερία, ενώ η δεύτερη τάση έβλεπε τον άνθρωπο ως αντικείμενο δεκτικό συναλλαγής και παραγκώνιζε τη διάσταση της ελευθερίας. Αυτή η δεύτερη τάση είχε να κάνει με το καθεστώς δουλείας. Ο άνθρωπος ελεύθερος από τη φύση του, αλλά χωρίς ελευθερία να είναι θεσμικά κατοχυρωμένη, μετατρέπεται σε res.
ΑΠΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΔΟΥΛΟΙ ΑΝ ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΑΝ ΤΟΥΣ ΔΑΝΕΙΣΤΕΣ
Για να καθίσταται δούλος και στη συνέχεια να μετατρέπεται με τον θεσμό του δουλεμπορίου, σε αντικείμενο οικονομικής συναλλαγής, δεκτικό κάθε είδους εκμετάλλευσης από άλλον άνθρωπο, με κίνητρα οικονομικά από την αρχαιότητα ως σήμερα.
Αλλά στην αρχαία Αθήνα ήταν επιτρεπτό να απολέσει το άτομο την ιδιότητα του ελεύθερου πολίτη και να μετατραπεί σε δούλο, επειδή ως οφειλέτης αδυνατούσε να αποπληρώσει τον δανειστή του λόγω οικονομικής δυσπραγίας και αδυναμίας. Ομως, περί το 594 π.Χ. ο Σόλων εισήγαγε τον θεσμό της σεισάχθειας· τότε απαγορεύθηκε ο δανεισμός με εγγύηση την προσωπική ελευθερία του δανειολήπτη και των μελών της οικογένειάς του. Στον νόμο αυτό δόθηκε αναδρομική ισχύ στην εφαρμογή του γεγονότος που οδήγησε στην απελευθέρωση όσων Αθηναίων κυρίως αγροτών είχαν καταστεί δούλοι λόγω χρεών στην ίδια πόλη.
ΔΟΥΛΕΙΑ: ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΑΦΑΙΡΕΣΗΣ ΟΡΓΑΝΩΝ
Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Δ. Μαγκλιβέρας αναλύει όλα τα σχετικά κεφάλαια του βιβλίου του για την τριμερή για το έγκλημα της εμπορίας ανθρώπων: α) για σεξουαλική εκμετάλλευση και εξαναγκαστική εκπόρνευση σε γυναίκες, νέους άνδρες και ανήλικα παιδιά, β) για την εκμετάλλευση εργασίας, όπου τα θύματα εξαναγκάζονται να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους κάτω από απάνθρωπες και εξευτελιστικές συνθήκες με κίνδυνο της υγείας τους και γ) με την εμπορία οργάνων, τα οποία αφαιρούνται από τα συνήθως νεαρής ηλικίας και άριστης υγείας θύματα έναντι ευτελούς αμοιβής για να μεταπωλούνται με τεράστιο κέρδος…
Για να έχει δημιουργηθεί και στις σύγχρονες υπό κρίση και κατάκριση κοινωνίες -παρά τους διάφορους διεθνείς και εθνικούς νόμους- μια εφιαλτική παγκόσμια κοινωνία συνεχούς εκμετάλλευσης ατόμων, οικογενειών και λαών, όπως συμβαίνει σήμερα.
ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΥΠΟΔΟΥΛΩΣΗ ΛΑΩΝ ΚΑΙ ΑΤΟΜΩΝ
Το εξαιρετικού ενδιαφέροντος και επικαιρότητας βιβλίο του καθηγητή Κωνσταντίνου Μαγκλιβέρα με τίτλο: Εμπορία ανθρώπων: ποινική καταστολή και προστασία των δικαιωμάτων των θυμάτων (συγχρόνως ανάλυση του νόμου – προτύπου του Ο.Η.Ε. για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων) έχει τα εξής περιεχόμενα:
Πρόλογος στην έκδοση
Πρόλογος: η προβληματική του εγκλήματος της εμπορίας ανθρώπων
Κεφ. Ι: Το αντικείμενο της μελέτης
Κεφ ΙΙ το περιεχόμενό της
Κεφ ΙΙΙ Η σχέση της εμπορίας ανθρώπων με τη δουλεία και το δουλεμπόριο… η έννοια αλυσίδα της εμπορίας ανθρώπων.
Κεφ. IV Η συνθήκη του Ο.Η.Ε. για την εμπορία ανθρώπων του 1949. Ο αραβικός χάρτης του 2004. Η εμπορία ανθρώπων και έγκλημα στην παγκόσμια δικαιοδοσία στην Ελλάδα και Γερμανία, το καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου.
Κεφ. V Το οργανωμένο έγκλημα στην ελληνική έννομη τάξη και η σχέση με την εμπορία ανθρώπων.
Κεφ.VI Το πλαίσιο λειτουργίας των νόμων – πρότυπα στη διεθνή έννομη τάξη και άλλα έξι σπουδαία και επίκαιρα κεφάλαια.
