«Ποτέ άλλοτε οι στέγες των σπιτιών των ανθρώπων δεν ήταν τόσο κοντά και ποτέ άλλοτε οι καρδιές τους, δεν ήταν τόσο μακριά όσο είναι σήμερα…». «Ζητείται Ελπίς», (Αντώνης Σαμαράκης, πρώτη έκδοση 1954) και… «Άνθρωπον ζητώ», (Διογένης ο κυνικός*, 412 π.Χ. – 323 π.Χ.)
… Επίκαιρες ρήσεις… Αποξενώνομαι (αισθάνομαι ξένος, απομακρύνομαι από κάποιον ή από κάτι) και αποξένωση (η διαδικασία ή το αποτέλεσμα του αποξενώνομαι). Δύο λέξεις, που συχνά ακούγονται σε συζητήσεις, αναφέρονται σε κοινωνικά ρεπορτάζ και στριμώχνονται στο μυαλό σου μαζί με άλλες παρόμοιας σημασίας λέξεις, όπως αδιαφορώ, αγνοώ, παραμελώ… Λέξεις που φωτογραφίζουν τους ρυθμούς της καθημερινότητας. Λέξεις που συνθέτουν ένα σκηνικό απομάκρυνσης των ανθρώπων και ενίσχυσης της ατομικότητας και του «εγώ». Αποξένωση από πολλά, ξεχωριστά για τον καθένα, αλλά – αν τα ψάξεις – ίδια στην ουσία τους… Στην κορυφή της λίστας, η αποξένωση από τον συνάνθρωπο… Άποροι, δυστυχισμένοι, μόνοι, άστεγοι, ασθενείς γίνονται απρόσωπες στατιστικές ερευνών και διαβάζεις τις τύχες τους σε ψυχρά άρθρα ιστοσελίδων. Η συναισθηματική ευαισθησία, μαντρώθηκε στο διαδίκτυο, παρέμεινε εκεί και συνήθισες να βλέπεις τον ανθρώπινο πόνο σ’ ένα παράθυρο μιας παγωμένης ανάρτησης. Η συμπαράσταση στον συνάνθρωπο περιορίζεται στο να πατήσεις το play σ’ ένα βίντεο και να αφουγκραστείς για λίγο την απόγνωσή του. Κι ύστερα, αδιαφορία και απάθεια. Πού χάθηκε αλήθεια η ουσιαστική επικοινωνία; Ψηφιοποιήθηκε; Τα πρόθυμα αυτιά σφραγίστηκαν και παντού φλύαροι πομποί και πουθενά δέκτες; Ερημοποιήθηκε η ανθρωπιά; Μα γίνονται αυτά; Γίνονται. Τα βλέπεις, τα ζεις και πιθανόν, συχνά, να σκέφτεσαι… «Πάγωσα! Κι όλοι γύρω μου παγωμένοι είναι. Σε ποιον μπορώ ν’ ακουμπήσω τα προβλήματά μου, τις έγνοιες μου, τη στενοχώρια μου, ακόμη και την τρέλα μου; Κανείς δεν έχει χρόνο; Όλοι είναι απασχολημένοι με τον εαυτό τους, τα προσωπικά τους ζητήματα και τα προγράμματά τους;». Τελικά, είναι μεγάλο το ζήτημα και ο καθένάς μας έχει το μερίδιο της ευθύνης του. Μήπως, να θυμηθούμε το φιλόσοφο Αριστοτέλη (384 π.Χ. – 322 π.Χ.) που κατέθετε ότι, «ο άνθρωπος είναι ένα κοινωνικό ον, που έχει ανάγκη δίπλα του τους άλλους ανθρώπους κι όποιος μπορεί να ζήσει μακριά τους είναι θηρίο ή Θεός» και να κάνουμε μια αρχή όλοι μαζί από κάπου; Αν σβήσουμε τη δίψα μας για να μιλήσουμε και αν γίνουμε πιο πρόθυμοι ν’ ακούμε, αν βγούμε από το «εγώ» και μπούμε στο «εσύ», αν αφήσουμε την κριτική, τις γνώμες, τα θεωρητικά λόγια και τα πληκτρολόγια και αν συμμετέχουμε ενεργά σε πράξεις για το κοινό καλό, μήπως λιώσει σιγά σιγά ο «πάγος» μας και βγει η κοινωνία μας, αλλά και οι ζωές μας, από την «κατάψυξη;». Μήπως;
*Η Μαρία Σαρρή – Σαββάκη Δασκάλα
Ειδικής Αγωγής – Συγγραφέας
*Η παράδοση λέει ότι ο Διογένης είχε μόνιμη κατοικία του ένα πιθάρι και συχνά κυκλοφορούσε στους δρόμους όλη μέρα με ένα αναμμένο φανάρι. Όταν τον ρωτούσαν «γιατί κρατάς φανό, ημέρα;» αυτός απαντούσε «αναζητώ άνθρωπο» («ἄνθρωπον ζητῶ»).
