» Συναισθηματική κακοποίηση
«Με τον όρο «συναισθηµατική κακοποίηση» εννοούµε κάθε συµπεριφορά και στάση που πλήττει τη συναισθηµατική και ψυχολογική ακεραιότητα ενός άλλου ανθρώπου, χωρίς να εµπλέκει όµως την άσκηση σωµατικής βίας». Νιώθεις, σταθερά, ότι ένας συγκεκριµένος άνθρωπος (σύντροφος, φίλος, συνάδελφος, προϊστάµενος, συγγενής ή κάποιος άλλος) σε κρίνει, σε απαξιοί, σε ντροπιάζει, σε κατηγορεί άδικα και σε εκφοβίζει χωρίς απαραίτητα να χρησιµοποιεί υβριστικές λέξεις και την άσκηση σωµατικής βίας; Αισθάνεσαι, µπερδεµένος, ανήσυχος, παρεξηγηµένος και άχρηστος; Κι ενώ νιώθεις πολύ πληγωµένος από τη σχέση σου µε αυτόν τον άνθρωπο και ταυτόχρονα παγιδευµένος, είσαι πολύ φοβισµένος και δεν µπορείς να απεµπλακείς, παρόλο που φθείρεται η αυτοεκτίµησή σου και υπονοµεύεται η ψυχική σου υγεία; Έχεις φτάσει και σε σηµείο να αµφιβάλλεις για τις αντιλήψεις σου και για την πραγµατικότητα γύρω σου, αλλά παρόλα αυτά, προκειµένου να ελαχιστοποιήσεις την επίδραση της συµπεριφοράς του ανθρώπου αυτού επάνω σου, λες συχνά… « δε βαριέσαι…δεν είναι και τόσο άσχηµα τα πράγµατα;». Αν απαντάς «ναι» στα περισσότερα από τα παραπάνω, τότε, µάλλον, βρίσκεσαι υπό το καθεστώς συναισθηµατικής κακοποίησης.
Η συναισθηµατική κακοποίηση είναι µια µορφή κακοποίησης που δεν είναι πάντα φανερή. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι λεπτεπίλεπτη, ανεπαίσθητη, ύπουλη και είναι πολύ δύσκολο να αναγνωριστεί. Στην περίπτωση που αναγνωριστεί, οι ειδικοί ψυχικής υγείας λένε: «Σταµατάµε να ανησυχούµε πώς θα ευχαριστήσουµε αυτόν τον άνθρωπο. ∆εν του επιτρέπουµε να µας φωνάζει, να µας προσβάλλει και να είναι αγενής µαζί µας. Παύουµε να πιστεύουµε ότι κάτι δεν πάει καλά µε εµάς, αφού δεν είµαστε εµείς το πρόβληµα. Αντιλαµβανόµαστε ότι όσες φιλότιµες προσπάθειες κι αν καταβάλλουµε δεν πρόκειται ποτέ να αλλάξουµε τη συµπεριφορά αυτού του ανθρώπου, γιατί απλά, αυτός επιλέγει να συµπεριφέρεται έτσι.
∆εν εξηγούµε, ούτε προσπαθούµε να κατευνάσουµε ή να αλλάξουµε τα συναισθήµατά του και δεν απολογούµαστε, απλώς αποµακρυνόµαστε από την έκρυθµη κατάσταση. Και …µετράµε το µέγεθος των δυσάρεστων συναισθηµάτων µας. Αν είναι πολύ µεγάλο, λαµβάνουµε δραστικά µέτρα και καταρτίζουµε ένα στέρεο και βιώσιµο σχέδιο διαφυγής». Αυτά λένε οι ειδικοί…
Αλλά µήπως τελικά, δεν έχει και µεγάλη σηµασία τι λένε; Μήπως αυτό που προέχει είναι αυτό που εσύ τελικά νιώθεις και αυτό που σου λέει η καρδιά σου να κάνεις; Μάλλον σου είναι εύκολο να αντιληφθείς ότι η συναισθηµατική κακοποίηση µπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχή σου και στη ζωή σου. Μπορεί επίσης να είναι ο πρόδροµος για σωµατική βία και αυτό είναι κάτι που νοµίζω, ότι, επουδενί, δε θέλεις να σου συµβεί… Εσύ ξέρεις κι εσύ είσαι ο πλέον αρµόδιος για να βρεις µε ποιο τρόπο και σε ποιο χρόνο θα δράσεις και θα αντιδράσεις, προκειµένου να βγεις από µια συναισθηµατικά κακοποιητική κατάσταση που όχι µόνο δε σου χαρίζει χαρά, αλλά και σε βουλιάζει στο πηγάδι της ψυχικής µοναξιάς και της απόγνωσης. Εσύ ξέρεις ποιο σχέδιο να ακολουθήσεις για να βγεις στην επιφάνεια και να περπατήσεις το δρόµο που θα σε οδηγήσει στην εσωτερική σου γαλήνη. Εσύ και µόνο εσύ… Ένα είναι σίγουρο… Χωρίς συναισθηµατική κακοποίηση, η ψυχή φωτίζεται από το φως της γαλήνης και «ανατέλλει ο ήλιος» της ηρεµίας και της ανακούφισης. Αλλά και κάθε είδους κακοποιητική συµπεριφορά, «σκοτεινιάζει» τη ζωή…Οπότε; Επιβάλλεται να βρεθεί ο τρόπος αποφυγής της! Έτσι δεν είναι;
* H Μαρία Σαρρή – Σαββάκη είναι δασκάλα
Ειδικής Αγωγής – συγγραφέας
