Αν σκεφτείς τη λέξη µάνα, τι θα σου έρθει στο νου; Μήπως πως είναι αυτή που θεραπεύει µε την αγκαλιά της, την αγάπη της και το τρυφερό της φιλί; Αυτή που γίνεται ο φύλακας άγγελος για το παιδί της;
Αυτή που «διαβάζει» κάθε του βλέµµα και αντιλαµβάνεται τι το απασχολεί πριν της πει κάτι εκείνο; Αυτή που το προστατεύει, του σκουπίζει τα δάκρυά του και του ψιθυρίζει πως όλα θα πάνε καλά; Αυτή που του στέκεται βράχος και του δίνει και την ψυχή της; Αυτή που δεν το προδίδει, δεν το εγκαταλείπει, µόνο το αγαπάει; Αυτή που από τη στιγµή της σύλληψής του βιώνει µια µαγεία που δεν την αλλάζει µε τίποτα κι από τη στιγµή της γέννησής του νιώθει ευλογηµένη που το κρατά στην αγκαλιά της; Αυτή που αφιερώνεται εντελώς και το φροντίζει µε πλήρη και αδιαπραγµάτευτη αφοσίωση όταν είναι βρέφος και που του δίνει τη ζωή, µέρα τη µέρα, µήνα το µήνα , χρόνο το χρόνο, αγόγγυστα και τρυφερά; Και σίγουρα, είναι κι άλλα πολλά που τώρα είναι στο µυαλό σου… Από την άλλη τώρα. Αυτή που φέρνει στον κόσµο ένα παιδί, όταν το παραµελεί, όταν το κακοποιεί µε όποιο τρόπο –ή επιτρέπει να το κακοποιούν- όταν δεν το προστατεύει, όταν τα χέρια της αντί να το αγκαλιάζουν το χτυπούν, όταν το νιώθει βάρος στη ζωή της, όταν… όταν… όταν… τότε; Λέγεται µάνα; (…)
Κι εδώ -και θαρρώ θα συµφωνήσεις- γεννιέται το ερώτηµα: Σε αυτές τις περιπτώσεις, τι γίνεται µε το µητρικό ένστικτο; Εκείνο το στοιχείο που η βιβλιογραφία αναφέρει ότι έχει βιολογική βάση, υπάρχει από τη στιγµή που γεννιέται µια γυναίκα και την καθοδηγεί πώς να αναθρέψει το παιδί της; Μπορεί να µην το έχουν οι µητέρες που κακοποιούν τα παιδιά τους; Ωστόσο, είναι γενικά παραδεχτό, ότι στην πλειοψηφία τους οι γυναίκες είναι έµφυτα εξοπλισµένες να φροντίζουν τα παιδιά τους, ενώ δηµιουργείται ένας πρώιµος, δυνατός συναισθηµατικός δεσµός µεταξύ εκείνων και του µωρού τους, από τη στιγµή της σύλληψης, αλλά κυρίως, κατά τη διάρκεια των πρώτων µηνών και του θηλασµού.
Τι µπορεί να είναι αυτό που αποστασιοποιεί µια µητέρα από το παιδί της και που την ωθεί να το κακοποιεί, αντί να του προσφέρει την φροντίδα της που τόσο έχει ανάγκη στα πρώτα χρόνια της ζωής του; Και τι γίνεται και µε τους ανθρώπους (γονείς, αδέρφια, συγγενείς, αλλά και γείτονες και φίλους), που είναι κοντά σε αυτήν τη µητέρα, οι οποίοι µπορεί να διαπιστώνουν ότι δεν υπάρχει το µητρικό ένστικτο – η έµφυτη δύναµη- σε εκείνη; ∆ε θα πρέπει να φροντίσουν να της µιλήσουν και να τη στηρίξουν; ∆ε θα πρέπει να προσπαθήσουν σθεναρά, να την αποτρέψουν από τις κακοποιητικές συµπεριφορές της απέναντι στο παιδί της; Κι ακόµη, δε θα πρέπει να συµβουλευτούν ειδικούς και να ζητήσουν τη βοήθειά τους; Κι ύστερα, αν η κατάσταση ξεφεύγει, µήπως θα πρέπει να κινηθούν οι διαδικασίες να αποµακρυνθεί το παιδί από εκείνη; «Κι αν δεν υπάρχουν άνθρωποι κοντά της;», µπορεί τώρα να αναρωτηθείς. Μήπως όµως, πάντα κάποιος υπάρχει που αντιλαµβάνεται αυτήν την κατάσταση; Άλλο αν, για διάφορους λόγους, δεν την παίρνει στα χέρια του… «Κι αν δε γίνεται να αποµακρυνθεί το παιδί από τη µάνα του;», µπορεί επίσης να σκεφτείς. Μήπως όµως, µπορεί όχι εύκολα, αλλά γίνεται; Πολλές οι αναρωτήσεις… Πριν χρόνια, έγραφε ο ποιητής µας, ο Γεράσιµος Μαρκοράς… «Μάνα δε βρίσκεται λέξη καµία, να ‘χει στον ήχο της τόση αρµονία, σαν ποιος να σ’ άκουσε µε στήθος κρύο, όνοµα θείο (…)» και ο Γεώργιος Μαρτινέλλης…
«Μάνα» κράζει το παιδάκι, «µάνα» ο νιός και «µάνα» ο γέρος, «Μάνα» ακούς σε κάθε µέρος, α, τι όνοµα γλυκό!(…)». ∆ιαχρονικοί στίχοι, µε αλήθειες, που συγκινούν βαθιά. Πέρα από όλα αυτά όµως που συνιστούν µια µεγάλη κουβέντα, που αγγίζει πολλά και σοβαρά θέµατα… πρόσφατα, ένα συγκλονιστικό γεγονός, πάγωσε όλη τη χώρα. Μια γυναίκα, έδειξε ένα πολύ σκληρό πρόσωπο στο παιδί που γέννησε. Της ήταν βάρος λέει… και µε απόλυτα δική της ευθύνη, κόπηκε (έκοψε), το νήµα της ζωής του. Κι ήταν µόλις τριών ετών. ∆εν ερµηνεύεται εύκολα η συµπεριφορά εκείνης της γυναίκας, που κράτησε εννιά µήνες µέσα της µια ζωή –τη ζωή του παιδιού της- κι ύστερα -µε τρόπο που σοκάρει και που δεν τον χωράει ανθρώπου νους- την έκοψε στο ξεκίνηµά της. ∆εν υπάρχουν λόγια. Ας είναι η τελευταία που το κάνει αυτό…
Η Μαρία Σαρρή – Σαββάκη είναι δασκάλα Ειδικής Αγωγής – συγγραφέας
