ΤΟ ΣΕΛΙΝΟ ΣΤΗ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
ΚΑΤΟΧΗ – ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ, ΧΑΝΙΑ 2021
Καλλίστην παιδείαν ἡγητέον πρὸς ἀληθινόν
βίοv τὴν ἐκ τῆς πραγματικῆς ἰστορίας
περιγιγνομένην ἐμπειρίαν’ μόνη γὰρ αὕτη
χωρίς βλάβης ἀπὸ παντός καιροῡ καὶ
περιστάσεως κριτάς ἀληθινούς
ἀποτελεῖ τοῦ βελτίονος.
(Η καλύτερη παιδεία, που πρέπει να οδηγεί στην αληθινή ζωή, είναι εκείνη που προέρχεται από τη γνώση της πραγματικής ιστορίας.
Γιατί μόνον αυτή, σε κάθε καιρό και περίσταση, χωρίς να βλάπτει, δημιουργεί τη αληθινή κρίση για το σωστότερο)
(Από τις Ιστορίες του ΠΟΛΥΒΙΟΥ)
-Έλαβα πρόσφατα και με ιδιόχειρη αφιέρωση το, ως ανωτέρω επιγράφεται, εξαιρετικό ιστορικό βιβλίο του Σελινιώτη Γιατρού (Ω.Ρ.Λ.) ΕΥΤΥΧΗ ΛΑΜΠΟΥΣΑΚΗ. Γι’ αυτό κι εγώ, έχοντας Σελινιώτικες ρίζες, από το ηρωικό Κουστογέρακο, θέλω και πρέπει ν’ ανταποδώσω τη χάρη («Η χάρη θέλει αντίχαρη και πάλι χαρές μένει»).
-Λοιπόν έχουμε και λέμε:
Το εξαιρετικό αυτό ιστορικό πόνημα, κανονικού μεγέθους, εκτείνεται σε 150 σελίδες, σε πολυτελείας τυπογραφικό χαρτί, η γλώσσα του εξαιρετική και το ύφος σαφές και ποικίλο. Είναι εμπλουτισμένο με πάρα πολλές συγκλονιστικές φωτογραφίες προσώπων και Μνημείων Ιστορίας (Καταστροφή Καντάνου κ.α.π.). Οι φωτογραφίες των αγωνιστών και πεσόντων στη ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ, των εκτελεσθέντων από τους Ναζιστές, καθώς και εκείνων που, στα Στρατόπεδα Συγκέντρωσης αιχμαλώτων (Μαουσχάουζεν) του Χίτλερ και που άφησαν ψυχή και βασανισμένο σώμα στην παγωμένη Χιτλερική γη και που θάφτηκαν δίχως λιβάνι και κερί, δίχως παπά και διάκο κι αλάργο απού την Εκκλησία, είναι πολλές δεκάδες.
Η έξοχη αυτή ιστορική πραγματεία αποτελείται από 22 κεφάλαια, των οποίων προτάσσονται «ΤΑ ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ». Κι αυτά είναι:
• Η προέλαση των Γερμανών απο τον Ταυρωνίτη στην Παλαιόχωρα.
• Η Μάχη στην Αγριμοκεφάλα – Μεσαύλια.
• Η Μάχη στα Φλώρια.
• Η Μάχη στο φαράγγι Καντάνου.
• Κατάληψη Καντάνου και Παλαιόχωρας.
• Το Ολοκαύτωμα της Καντάνου.
• Εκτελέσεις στην Παλαιόχωρα.
• Οχυρωματικά έργα.
• Αγγαρείες.
• Κατοχή -Κατοχικά γεγονότα.
• Εθνική Αντίσταση στο Σέλινο.
• Η Μάχη του Κουστογέρακου και το Ολοκαύτωμα των τριών χωριών.
• Η Μάχη της Αχλάδας
• Η Μάχη του Καλόγερου κ.α.π.
• Η Εκτέλεση του Χάνς Βάχτερ.
• Η Μάχη στον Άναβο.
• Σελινιώτες όμηροι σε Ναζιστικά στρατόπεδα, με αναλυτικό πίνακα θυμάτων ανά Κοινότητα Σελίνου.
• Θύματα Γερμανικής Κατοχής 1941-1945, ανά Κοινότητα και με αιτία και ημερομηνία θανάτου.
• Συνοπτικό χρονολόγιο των κατοχικών γεγονότων στο Σέλινο.
• Αριθμητικά στοιχεία και χρονολόγιο της Μάχης της Κρήτης (1941-1945)
• Οι Γερμανοί Στρατιωτικοί Διοικητές Κρήτης (1941-1945)
Βιβλιογραφία -Βραχυγραφίες
• ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: Οι φωτογραφίες του LIDIO CIPRIANI. Πολλές ομαδικές και ατομικές φωτογραφίες προσώπων, από πολλές Κοινότητες. Οι φωτογραφίες αυτές πάρθηκαν το 1942 κατά τη Γερμανική Κατοχή στην Κρήτη. Ο Lidio Cipriani ήλθε από την Ιταλοκρατούμενη Ρόδο στην Κρήτη και ήταν ταγματάρχης του Ιταλικού Στρατού.
-Η εκλεκτή αυτή Ιστορική Μελέτη, εκτός από τις πάρα πολλές φωτογραφίες Μνημείων και προσώπων, διανθίζεται και θεμελιώνεται και με γνωμικά δίστιχα και με Νεοριζίτικα τραγούδια δείγματα των οποίων στη συνέχεια παραθέτουμε:
Α΄ Γνωμικά δίστιχα:
α) Χωρίς νεκρούς η Λευτεριά ζάλο μπροστά δεν κάνει,
γιατί η παντέρμη βρίσκεται στου τουφεκιού την κάννη.
(σελ. 27)
β) Αυτός που μένει αδιάφορος στης Λευτεριάς τα πάθη,
μοιάζει βουγιού που τού ’χουνε το πανωζεύλι μάθει
(σελ. 77)
Τα ίδια και αναλυτικότερα είχε πει και ο ποιητής Ανδρέας Κάλβος (1792 -1869)
Όσοι το χάλκεον χέρι
βαρύ του φόβου αισθάνονται
ζυγόν δουλείας ας έχωσι
θέλει αρετήν και τόλμην
η Ελευθερία
(Ωδή εις Σάμον)
Β΄ Το νεοριζίτικο:
• Απού την Κάντανο έρχομαι κι απού τ’Αποπηγάδι,
Δε με ρωτάτε είντα ‘παθα, δε με ρωτάτε είντα ‘δα;
Είδα τα σπίθια τρόχαλο, τσ’ αυλές χορταριασμένες,
4. Κι άκουσα στα χαλάσματα κι έκραζαν νυχτοπούλια!
5. Κι εκειά στο έμπα του χωριού, νιούς Γερμανηού το μνήμα
και δίπλα μαρμαρόπλακα, που γράφει αυτά τα λόγια:
«Επά ‘τανε η Κάντανος και καταστρέψαμε ντην
και μπλειό δε θα ξαναχτιστεί κι έρημη θ’ απομείνει,
γιατί’ καμε βαρειές ζημιές στου Γερμανού τ’ ασκέρι».
Μα η Κάντανος εχτίσθηκε καλύτερ’ από πρώτα.
-Ο συνταξιούχος πια Σελινιώτης Γιατρός ΕΥΤΥΧΗΣ ΛΑΜΠΟΥΣΑΚΗΣ δε σπαταλά τη ζωή του στην κοσμική σκόνη της Πόλης και δεν την ευτελίζει στων σχέσεων και των συναναστροφών την καθημερινή ανοησία, αλλά ως πνευματικός άνθρωπος, γράφει και συγγράφει Ιστορία για το Σέλινο των αρμάτων και των γραμμάτων: ΑΞΙΟΣ ΕΣΤΙ!
Συνιστώ ολόθερμα αυτό το έξοχο ιστορικό βιβλίο σ’ όλους τους φιλίστορες Κρητικούς, ιδιαιτέρως όμως στους Σελινιώτες, των οποίων τα σπίτια πρέπει να το κάμουν κτήμα και παρακαταθήκη τους.
Το τηλέφωνο του συγγραφέα είναι 28210-52085.
*Ο Δημήτρης Κ. Γεωργακάκης είναι Φιλόλογος
