Εναλλακτική για την Κρήτη από τον Σπύρο Δανέλλη

Ο υποψήφιος περιφερειάρχης Κρήτης καταθέτει στα “Χ.ν.” την αυτοδιοικητική του πρόταση

Κάλεσμα στους πολίτες της Κρήτης να στηρίξουν την εναλλακτική πρόταση που παρουσιάζει για το αναπτυξιακό μέλλον του νησιού, απευθύνει ο υποψήφιος περιφερειάρχης Σπύρος Δανέλλης.
Mιλώντας στην ενότητα “Terra politica” στο podcast των “Χ.ν.”, αποφεύγει τον μηδενισμό, όμως ασκεί κριτική στην περιφερειακή Αρχή Αρναουτάκη για όσα δεν έγιναν τα τελευταία 13 χρόνια στην Κρήτη, εστιάζοντας παράλληλα στην ανάγκη για διαφάνεια στην κατανομή πόρων.

• Υποψήφιος περιφερειάρχης Κρήτης με τον συνδυασμό “Η Κρήτη μας αλλιώς”. Πώς προσδιορίζετε αυτό το “αλλιώς” που χρειάζεται η Κρήτη;
Το “αλλιώς” αφορά αφενός ότι έχουμε μία άλλη αντίληψη για το όραμα της ανάπτυξης της Κρήτης· όραμα βιώσιμο με έναν συνεκτικό, ολοκληρωμένο σχεδιασμό βάσει του οποίου θα γίνεται κάθε δράση και παρέμβαση ή θα σχεδιάζεται οτιδήποτε αφορά στο παρόν, στο μέλλον. Αφετέρου, το “αλλιώς” σημαίνει ότι για εμάς η βιωσιμότητα έχει τη μεγαλύτερη αξία και στις μέρες μας, μάς το θυμίζουν με τραγικό τρόπο τα τελευταία γεγονότα. Ας μην ξεχνάμε ότι το βασικό κεφάλαιο που επενδύεται σε όλες τις παραγωγικές διαδικασίες είναι το περιβάλλον, είτε αφορά στον τουρισμό είτε αφορά στην παραγωγή αγροδιατροφικών προϊόντων ή στην αγορά ενέργειας. Κι αυτό επειδή το έχουμε ξεχάσει το πληρώνουμε ακριβά κι επειδή θεωρούμε ότι αυτό το μοντέλο ακολουθείται, είναι ένα μοντέλο του τυχαίου γιατί το χαρακτηριστικό το πρώτο είναι ότι δεν υπάρχει σχεδιασμός και καμιά σύνδεση μεταξύ των διαφορετικών παραγωγικών δραστηριοτήτων και δεν υπάρχει και κανένα ενιαίο και συνεκτικό όραμα για την Κρήτη.
Η λογική, ο σχεδιασμός παρεμβάσεων, ο καταμερισμός πόρων και η διαδικασία παραγωγής έργωνδεν έχει να κάνει με το σύνολο της Κρήτης ως μιας ενιαίας περιφέρειας, ο συγκρητισμός είναι μόνο στην ρητορική των πραγμάτων.

• Τι διαφορετικό υπάρχει σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές που κατέστησε αναγκαία μια ξεχωριστή παρουσία του χώρου που στηρίζει σήμερα (ΣΥΡΙΖΑ), ο οποίος στήριξε την Περιφερειακή Αρχή Αρναουτάκη;
Να πω καταρχάς ότι δεν θεωρούμε ότι η 13χρονη πορεία της περιφερειακής Αρχής υπό τον κ. Αρναουτάκη έχει μόνο αρνητικά, υπάρχουν αρκετά θετικά, αλλά κατά την άποψή μας δεν είναι τόσα όσα έπρεπε. 13 χρόνια είναι πάρα πολλά κι όταν δεν έχεις απέναντί σου μια ισχυρή αντιπολιτευόμενη φωνή -δεν είχε ποτέ- κι όταν έχεις στη διάθεσή σου όλους τους ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους, όσο λίγες περιφέρειες στην Ελλάδα, θα μπορούσαμε να είμαστε σε μια πολύ καλύτερη μοίρα. Πριν από όλα να είχαμε σχεδιασμένη και μέσα σε κανόνες και διαφάνεια κάθε μας παρέμβαση σε σχέση με αυτό που λέμε ανάπτυξη. Η σχέση μας και συνεργασία υπήρξε επιτυχής σε έναν βαθμό αλλά ήταν ετεροβαρής. Δυστυχώς ο δικός μας χώρος είχε καταφέρει να εκλέξει μόνο τον Αντώνη Παπαδεράκη, ο οποίος είναι σε όλη την θητεία και αντιπεριφερειάρχης σε κρίσιμο πόστο. Νομίζω ότι η δική του η σφραγίδα έχει μπει σε αρκετά πράγματα, αλλά από εκεί και πέρα ήταν αδύνατο να έχει ειδικό βάρος έτσι ώστε να έχει πιο ισορροπημένες επιλογές πολιτικής η περιφερειακή Αρχή.
Το κρίσιμο όμως, είναι η επιλογή του κ. Αρναουτάκη να προχωρήσει -αποδεχόμενος το χρίσμα από τον κ. Μητσοτάκη- σε μία “εκχώρηση” της Κρήτης ουσιαστικά στην κεντρική εξουσία, στην κυβέρνηση και το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας. Αυτό κατά την άποψή μας είναι πολιτικά και αυτοδιοικητικά απαράδεκτη επιλογή, την οποία δεν μπορούσαμε να παρακολουθήσουμε και για αυτό θεωρήσαμε ότι πρέπει να δώσουμε στους Κρητικούς την ευκαιρία μίας άλλης επιλογής. Γιατί θεωρούμε ότι η αυτοδιοίκηση για να είναι αυτοδιοίκηση στην ουσία της, η σταθερή αντιπαραθετική στάση με την όποια κυβέρνηση. Βεβαίως, η αυτοδιοίκηση δεν πρέπει να χειραγωγείται ούτε από τις κομματικές επιλογές των κομμάτων.
[…] Καταλήγοντας, νομίζω ότι είχαμε κάθε λόγο κι υποχρέωση κι απέναντι στην αυτοδιοικητική κι απέναντι στην πολιτική μας συνείδηση να προτείνουμε στους Κρήτες μια διαφορετική πρόταση.
Ούτε το μοντέλο το τουριστικό που ακολουθούμε ούτε αυτό της στήριξης της παραγωγής της αγροδιατροφικής ούτε πολύ περισσότερο το μοντέλο που ακολουθείται τα τελευταία χρόνια κι έχει προκύψει η ενεργειακή οικονομία, είναι βιώσιμο και συνιστά προσπάθεια επίτευξης ανάπτυξης.

• Άρα να περιμένουμε ότι θα υπάρχει μια διαφοροποίηση σε δύο θέματα που απασχολούν ιδιαίτερα τον νομό Χανίων, στις εξορύξεις των υδρογονανθράκων που έχουν εγκριθεί από το περιφερειακό συμβούλιο και στον τουρισμό, όπου υπάρχουν ανοιχτά “μέτωπα” στα Χανιά, όπως το Λαφονήσι, τα Φαλάσαρνα;
Δεν μπορείς να κάνεις “νησίδες” μέσα σε ένα νησί, σε μια ενιαία περιφέρεια όπως είναι η Κρήτη. Δεν μπορείς να κάνεις “νησίδες” ευμάρειας κι ανάπτυξης όταν το όλον είναι αλλού. Για αυτό οι ταχύτητες οι διαφορετικές πρέπει να κλείσουν. Θυμίζω ότι με παρεμβάσεις οργανωμένες καταφέραμε το ακατόρθωτο. Όταν είχαν έρθει στη βουλή και με είχαν βρει τα μέλη του συμβουλίου περιοχής, όλοι οι κοινοτάρχες με πρόεδρο τότε τον Κώστα Κουκουράκη για να σώσουμε το Λαφονήσι διότι ενώ το 1999 είχε φύγει πρώτα η εθνική πρόταση με τους χώρους που πρότεινε η ελληνική κυβέρνηση στις Βρυξέλλες για την ένταξή του στις περιοχές Natura, ενώ αναφερόταν το αυτονόητο, το Λαφονήσι κι η απέναντι παραλία που είναι μία ενότητα, στην πορεία προς τις Βρυξέλλες η απέναντι παραλία είχε σβηστεί. Μια παντοδύναμη εταιρία τότε είχε πάρει έναντι αστείου αντιτίμου όλα τα απέναντι παραλιακά κι ήθελε να κάνει μια μεγάλη εγκατάσταση τουριστική. Σώσαμε ουσιαστικά η τοπική κοινωνία, οι τοπικοί άρχοντες ήταν εκείνοι που είχαν ευαισθητοποιηθεί, τρέξαμε κόντρα στις επιλογές της κυβέρνησης τότε και την κάλυψη των ιδιωτικών συμφερόντων των απέναντι, των πολύ ισχυρών και καταφέραμε και διορθώσαμε την κάλυψη στη Natura και μπήκε κι η απέναντι παραλία! Αυτό δεν μπορούμε να το αφήσουμε τώρα, μετά από τόσα χρόνια, αφού το σώσαμε στα δύσκολα, δεν θα τα αφήσουμε τώρα και δεν μπορεί να τίθενται καν προς συζήτηση τέτοιου είδους προτάσεις δήθεν αναπτυξιακές, που θα είναι καταστροφικές.
Όσον αφορά στις εξορύξεις νομίζω είναι μια κουβέντα που δεν θα έπρεπε να γίνεται γιατί έχει απόλυτα το στοιχείο του παραλογισμού. Όταν το 2030 πρέπει να μειώσουμε την παραγωγή της όποιας ενέργειας στο 50% σε σχέση με την χρήση των γαιανθράκων και το 2050 θα πρέπει να τελειώσουμε οριστικά την ενέργεια που παράγεται από ορυκτά καύσιμα και πρέπει να μεταβούμε σε άλλους ενεργειακούς πόρους κυρίως στις ΑΠΕ, καταλαβαίνετε ότι ακόμη κι αν μας διαβεβαίωναν ότι υπήρχαν τα κοιτάσματα αυτά που θα έκαναν συμφέρουσα μία αξιοποίησή τους, είναι παράλογο να θεωρούμε ότι είναι κι εφικτός ένας τέτοιος σχεδιασμός και ρεαλιστικός. Νομίζω ότι και οι πόροι που διατίθενται κι η ενέργεια κι η συζήτηση πρέπει να στραφούν στο να κάνουμε αυτό που οφείλουμε να κάνουμε, τη μετάβαση δηλαδή στις Ανανεώσιμες Πηγές. Κι εδώ υπάρχει άλλο ένα ζήτημα γιατί το μοντέλο που ακολουθεί η Περιφέρεια Κρήτης με την έγκριση κάθε πρότασης επένδυσης στον τομέα της ενεργειακής οικονομίας, χωρίς να τηρείται ούτε η χωροθέτηση των μονάδων με τα κριτήρια της έκτασής τους, της δυναμικής τους που οφείλουμε να σεβόμαστε προκειμένου να χωροθετήσουμε τέτοιου είδους εγκαταστάσεις και χωρίς να μας ενδιαφέρει εάν το σύστημα μεταφοράς της ενέργειας είναι ικανό να δεχτεί την παραγόμενη ενέργεια.

Ο υποψήφιος περιφερειάρχης Κρήτης καταθέτει στα “Χ.ν.” την αυτοδιοικητική του πρόταση

• Ο κ Αρναουτάκης βέβαια απαντά συχνά ότι δεν του φέρνουν από τα Χανιά μελέτες. Τελικά πού εντοπίζεται το πρόβλημα, είναι θέμα κακών δημάρχων;
Όχι, καταρχάς για τα μεγάλα έργα ο ΒΟΑΚ δεν είναι μονάχα θέμα της Περιφέρειας είναι και της κεντρικής κυβέρνησης. Εδώ έχουμε μια σωρεία αμαρτωλών σχέσεων και παρεμβάσεων χρόνια τώρα και απόλυτη ανεπάρκεια του τοπικού σε επίπεδο Κρήτης πολιτικού προσωπικού, με ευθύνες που επιμερίζονται, δεν έχουν τις ίδιες ευθύνες όλοι, αλλά ακόμα και σήμερα ούτε οι πόροι έχουν διασφαλιστεί για το κομμάτι του έργου το οποίο είναι ήδη σε εξέλιξη η ολοκλήρωση της δημοπράτησης. Πόσο μάλλον στα κομμάτια του έργου, για σκεφτείτε τι γίνεται στο ανατολικό κομμάτι της Κρήτης, όπου η Σητεία είναι σαν να βρίσκεται σε ένα άλλο νησί, οδικά, από το Καλό Χωριό και πέρα είναι μια άλλη Κρήτη. Αλλά δεν είναι μόνο ο ΒΟΑΚ είναι και όλα τα υπόλοιπα έργα τα οποία είναι απολύτως περιφερειακής αρμοδιότητας.

• Και οι κάθετοι άξονες…
Οι κάθετοι άξονες και όλο τα άλλο το σύστημα το περιφερειακό και όταν δεις και συγκρίνεις το δικό μας δίκτυο ως περιφέρειας με άλλης περιφέρειας που δεν έχουν τέτοιο φόρτο κυκλοφοριακό, είτε στην μεταφορά κόσμου και προσωπικού με τους τουρίστες να είναι στα πέντε εκατομμύρια οι αφίξεις φέτος ας πούμε είτε την μεταφορά τόσων προϊόντων που φεύγουν από τα σημεία παραγωγής στην περιφέρεια και στην ενδοχώρα για να καταλήξουν στα λιμάνια και στα αεροδρόμια, είναι μια τραγική καθυστέρηση. Όλα αυτά είναι αδιανόητα για μια Περιφέρεια που διαχειρίζεται ένα τεράστιο ποσό πόρων και ευρωπαϊκών και εθνικών. Για όλα αυτά πρέπει να μπει ένας ορθολογισμός και η κατάτμηση των πόρων σε μικρά ποσά προκειμένου να καλύψουν διάφορες ανάγκες. Αλλά δεν υπάρχει ένας κανόνας ενιαίος, δεν υπάρχει μια διαφάνεια στο πού πηγαίνουν οι πόροι μικροί ή μεγάλοι. Εάν όμως δεν υπάρχει ένας σχεδιασμός με μια ιεράρχηση στόχων δεν μπορεί ποτέ να αξιοποιηθούν οι πόροι που ποτέ δεν είναι αρκετοί ώστε να σου καλύψουν την κάθε ανάγκη και για αυτόν τον λόγο θα είσαι σε μια διαρκή καθυστέρηση.
[…] Διαθέτουμε τους πόρους προκειμένου να καλύψουμε είτε περιφερειακά συμφέροντα και σχέσεις ή δημόσιες σχέσεις ή να δώσουμε μια επίπλαστη εικόνα που μας ενδιαφέρει περισσότερο δυστυχώς συνήθως και αυτός είναι ο κανόνας και δεν είναι μόνο εδώ, της επικοινωνίας, χωρίς να μας ενδιαφέρει επί της ουσίας αυτό που έρχεται, αυτό που γίνεται και ας μην δείξει τώρα το αποτέλεσμα του αλλά να χτίσει θεμέλια δυνατά, ισχυρά ώστε αυτό που γίνεται να μην είναι μόνο για το θεαθήναι αλλά να φέρει τώρα το αποτέλεσμα το προσδοκώμενο.

• Στο κομμάτι του Τουρισμού, βλέπουμε κάθε χρόνο περισσότερους επισκέπτες όμως δεν βλέπουμε επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και διασύνδεση του πρωτογενούς τομέα με τον τουρισμό. Δύο θέματα που τα ακούμε για πάρα πολλά χρόνια.
Αυτή είναι η μεγάλη μας παθογένεια ότι ενώ συζητάμε αυτά τα πράγματα εδώ και είκοσι, εικοσιπέντε χρόνια και τα τελευταία χρόνια πιο έντονα, ουσιαστικά δεν έχουμε καμία πράξη υποστηρικτική που να φέρνει αποτελέσματα. Η οργανική διασύνδεση του τουρισμού με τον πρωτογενή τομέα, με τα αγροδιατροφικά προϊόντα εκ των ων ουκ άνευ για να μιλάμε για βιωσιμότητα και των δυο τομέων γιατί προσδίδει την προστιθέμενη αξία της ταυτότητας της μοναδικότητας, που μέσα στον ανταγωνισμό που έχουμε ως τουριστική περιοχή με άλλες αντίστοιχες τουριστικές περιοχές σε όλη την Μεσόγειο προφανώς το να συγκρινόμαστε με αγορές που μπορούν να μειώσουν τις τιμές σε επίπεδα που εμείς δεν μπορούμε γιατί θα υποβαθμίσουμε απόλυτα το προϊόν και την υπηρεσία μας, δεν είναι δυνατόν, δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε την Τουρκία, δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε τα βόρεια παράλια της Αφρικής, δεν μπορούμε διάφορες περιοχές της Ισπανίας κ.ο.κ. Άρα αφού οικονομία κλίμακας δεν είναι αυτή που θα μας δώσει την ανταγωνιστικότητα τι μας μένει; Η μοναδικότητα, η ποιότητα και η απεύθυνση σε ένα άλλο κοινό που έχει άλλες απαιτήσεις, που τις πληρώνει παραπάνω αλλά αξίζουν περισσότερο και αυτό έχει να κάνει και με τη φέρουσα ικανότητα.
[…] Άκουσα κάποιες φωνές ότι φέτος είχαμε πέντε εκατομμύρια αφίξεις, του χρόνου να τα κάνουμε δέκα. Αυτός ο στόχος είναι πολύ λάθος προσέγγιση και δεν μας ενδιαφέρει αν το βλέπουμε έτσι το ποσοτικό και τι μένει στο νησί. Ξέρετε με αυτόν τον τρόπο λειτουργίας στο νησί του μαζικού τουρισμού τα περισσότερα χρήματα φεύγουν προς τα έξω γιατί οι μεγάλες εταιρείες είναι καθετοποιημένες. Ακόμα και τα προϊόντα της καθημερινής κατανάλωσης στα ξενοδοχεία τα περισσότερα είναι εισαγόμενα.
Εμείς θεωρούμε ότι για να αντιμετωπίσουμε και τις μεγάλες ανισότητες που υπάρχουν στην Κρήτη και τις ενδοπεριφερειακές μεγάλες ανισότητες μεταξύ βορρά και νότου, μεταξύ δύσης – ανατολής και κέντρου, μεταξύ παραλίων και ενδοχώρας, πρέπει τάχιστα να περάσουμε σε ένα άλλο αναπτυξιακό μοντέλο το οποίο θα προβλέπει στοχευμένες παρεμβάσεις σε ολόκληρο το νησί και θα συνδέει και διαφορετικούς κλάδους παραγωγικούς μεταξύ τους αλλά και θα δικτυώνει τους ίδιους τους κλάδους.

• Πώς θα πείσετε τον κόσμο που όντως διαπιστώνει αυτά τα προβλήματα να σας ακολουθήσει στην κάλπη, δεδομένου ότι είστε απέναντι σε έναν πολύ ισχυρό συνδυασμό.
Έχουμε απόλυτη συνείδηση, είναι μια πραγματικότητα 13 χρόνων που πατάει σε πολύ στέρεα πόδια. Και εδώ μπαίνει και ένα ερώτημα νομίζω εύλογο για κάθε πολίτη, εντάξει αν δεν έχεις καταφέρει κάποια πράγματα μέσα σε 13 χρόνια γιατί να τα καταφέρεις στα επόμενα; Αλλά αυτό θα πρέπει να απασχολήσει έτσι τους Κρητικούς συνολικότερα. Εμείς ζητάμε από τους πολίτες της Κρήτης να μας δώσουν όσο γίνεται μια ισχυρότερη φωνή, να μας δώσουν την δύναμη να μπορέσουμε να υλοποιήσουμε την δική μας την πρόταση, το δικό μας το όραμα που βασίζεται πάνω – κάτω στις αρχές που σας είπα λίγο πριν, αυτές είναι οι λογικές μας και νομίζω ότι όσοι αντιλαμβάνονται ότι τα πράγματα αυτά τα χρόνια δεν έχουν πάει τόσο καλά όσο μπορούσαν να έχουν πάει, θα ήταν καλό έστω να δοκίμαζαν αν δώσουν δύναμη στην φωνή μας μήπως τα πράγματα περπατούσαν διαφορετικά και ήταν αποτελεσματικότερα. Το μεγάλο μας πρόβλημα όμως είναι να μάθουν, να ακούσουν καταρχάς οι Κρητικοί την πρόταση μας, τη φωνή μας, τη διαφορετική μας αντίληψη και βέβαια πριν από αυτό να μάθουν ότι υπάρχουμε ως πρόταση γιατί βλέπετε επειδή δημιουργηθήκαμε πολύ πρόσφατα ως παράταξη και επειδή υπάρχει πολύ μεγάλο πρόβλημα επικοινωνίας με τους πολίτες, έχουμε και αυτό να ξεπεράσουμε.

• Δυσκόλεψαν την καμπάνια σας οι εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ;
Βεβαίως οι περισσότεροι από εμάς και εγώ προσωπικά ως μέλος της κεντρικής επιτροπής, είμαστε μέλη στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, όμως η παράταξη μας επειδή είναι λόγοι αρχής για εμάς, πάντα πίστευε ότι η αυτοδιοίκηση δεν πρέπει να έχει την οποιοδήποτε σχέση εξάρτησης αφενός με την κεντρική εξουσία περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, αλλά και με τα κόμματα. Έτσι εμείς είμαστε μια παράταξη που αποτελείται από προοδευτικούς πολίτες από την ευρύτερη αριστερά μέχρι τα κινήματα τα οικολογικά, τα κοινωνικά κλπ. αλλά και το φιλελεύθερο κέντρο και δεν έχουμε κανενός είδους εξάρτηση.

•Είστε, πάντως, ένα ιδρυτικό στέλεχος του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ δεν μπορώ να χάσω την ευκαιρία να σας ρωτήσω, πώς βλέπετε την εκλογή Κασσελάκη στην ηγεσία του κόμματος;
Είναι μια μεγάλη πρόκληση και είναι μια νέα πραγματικότητα. Αυτό που έλεγα μόλις εμφανίστηκε ως φαινόμενο ο Κασσελάκης, έλεγα ότι το πρώτο που πρέπει να μας απασχολήσει είναι να ερμηνεύσουμε γιατί αφύπνισε τόσο πολύ μέλη της κοινωνίας. Βλέπετε ότι δεν είναι από μια κοινωνική ομάδα ή ηλικιακή, είναι γενικότερα, τάραξε την κοινωνία, τάραξε τα νερά και ξαναέφερε τον ΣΥΡΙΖΑ στην πρώτη σελίδα. Δεν ενδιέφερε πέρα από των κομματικών μελών, στελεχών κ.λπ. η διαδικασία της εκλογής της νέας ηγεσίας κανέναν άλλον. Άρα το πρώτο που έχουμε να κάνουμε είναι γιατί η κοινωνία, οι πολίτες οι οποίοι δεν φαίνεται να ακούν την φωνή μας έτσι όπως έχουμε μάθει να την εκφέρουμε και τις προτάσεις μας, γιατί ξαφνικά ευαισθητοποιείται και ενεργοποιείται τόσος κόσμος έχοντας άλλες προσεγγίσεις.

• Συνεπώς δεν το αντιμετωπίζετε φοβικά εσείς;
Θεωρώ ότι είναι λάθος, απολύτως λάθος βεβαίως η πράξη θα δικαιώσει έτσι τα πάντα και θα τα κρίνει όλα. Η πολιτική, ο πολιτικός μας λόγος, ο πολιτικός μας σχεδιασμός και η πρόταση μας, η εναλλακτική μας κυβερνητική πρόταση είναι αυτή που θα ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών και εκεί είναι που πρέπει να ρίξουμε το μεγάλο μας βάρος, όντας πιο σοφοί τώρα και πιο έμπειροι από την κυβερνητική εμπειρία, διότι τότε η άγνοια και η μη προετοιμασία κόστισε πάρα πολύ.