Η πολυσημία της οδού Ανδρέα Παπανδρέου (Δημοκρατίας) αναδεικνύεται περιστασιακά…
Σήμερα, σε αντίθεση με το παρελθόν, λέξεις και τοπόσημα αποκτούν πολυδιαστατες, πολυσήμαντες ερμηνείες.
Η πολυσημία αναδεικνύεται με ένα ξεχωριστό τρόπο στα Χανιά. Μέσω της οδού Δημοκρατίας – Ανδρέα Παπανδρέου μήκους 950 μέτρων.
Η οδός Ανδρέα Παπανδρέου είναι μοναδική μιας και κάθε τοπόσημο της είναι σύμβολο μιας εποχής, μιας κουλτούρας με ειδικό σκοπό και επιρροή.
Στο σημείωμα παραθέτω στοιχεία και προτάσεις για την ανάδειξη της πολυσημίας της νέας πόλης με πολλαπλά οφέλη.
Μονοσήμαντος ή πολυσήμαντος;
Οι πιθανότητες να χρησιμοποιήσουμε τις λέξεις μονοσημία, μονοσήμαντος και πολυσήμαντος στην καθημερινή μας κουβέντα είναι ελάχιστες. Όμως, δύο πρόσφατα γεγονότα μου τις θύμισαν…
Την περασμένη εβδομάδα, το παγκόσμιο λεξικό Merriam-Webster ανακήρυξε την Ελληνική λέξη αυθεντικός (authentic) λέξη της χρονιάς για την πολυσημία της.
Τον Ιούνιο 2023, στις εξετάσεις Proficiency, Χανιώτες υποψήφιοι ρωτήθηκαν αν είναι πολυσήμαντο να μαθαίνουν οι νέοι την ιστορία τους.
Αναζητώντας πόσο ενήμεροι είναι οι έφηβοι μας, διαπίστωσα ότι είναι αναγκαίο η σκέψη τους να μετακινηθεί από το μονοσήμαντο στο πολυσήμαντο. Κάτι που μπορεί να γίνει μέσω επιμόρφωσης τους με παράλληλη ενίσχυση της επεισοδικής τους μνήμης.
Μια διαδρομή, πολλές ιστορίες
Οι σχολικές εργασίες πεδίου μας βοηθούν να ανακαλύπτουμε σημαντικά στοιχεία για τις πολυσήμαντες λειτουργίες μάθησης.
Γνωρίζουμε ότι όλοι οι μαθησιακοί τύποι καταγράφουν τις ζωντανές αυθεντικές εμπειρίες τους, αρκεί οι εκπαιδευτικοί τους να έχουν προετοιμάσει πολλαπλές πορείες και θεάσεις.
Στα Χανιά γίνεται σήμανση 4 διαδρομών (χρηματοδότηση Ε.Σ.Π.Α – υλοποίηση Δήμος Χανίων). Αυτές είναι Μνημεία της Ιστορίας, Οχυρώσεις, Πολιτισμός-Χώροι Εκδηλώσεων και Εκτός των Τειχών.
Όλες κατάλληλες για πολυσήμαντη θέαση.
Η ιδιαιτερότητα της διαδρομής Αγορά – Δικαστήρια είναι ότι σε κάθε πατιά της είναι χαραγμένα ιστορικά επεισόδια των τελευταίων 125 ετών.
Πέρα από το δέλεαρ!
Όταν παρουσιάζουμε κάτι μέσω μίας ιστορίας γίνεται πιο ελκυστικό. Όμως, οι ιστορίες είναι κάτι παραπάνω από ένα απλό δέλεαρ μάθησης. Αντικατοπτρίζουν μία θεμελιώδη δομή της σκέψης μας.
Γνωρίζουμε εδώ και 35 χρόνια πως η δομή μιας ιστορίας είναι ο ισχυρότερος τρόπος κατανόησης του κόσμου μας.
Όλοι οργανώνουμε τα καθημερινά μας βιώματα-επεισόδια με αρχή, μέση και τέλος. Οι ιστορίες της οδού Α. Παπανδρέου περιέχουν ήρωες-ηρωίδες, δομή και τα προβλήματα που αντιμετώπισαν.
Η αφήγηση επεισοδίων της τοπικής μας ιστορίας σε συνδυασμό με την παρατήρηση – ανακάλυψη – σχολιασμό προετοιμάζει τα παιδιά για αφηρημένες μορφές σκέψης και προβολές στο μέλλον.
Οι ιστορίες ενός δρόμου
Κάθε τοπόσημο της Ανδρέα Παπανδρέου (Δημοκρατίας) έχει ατομικές και συλλογικές ιστορίες να αφηγηθεί…
1. Τράπεζα της Ελλάδος,
2. Λέσχη Αξιωματικών Φρουράς,
3. Στάδιο Έλενας Βενιζέλου,
4. Δημοτικός κήπος, κινηματογράφος, Καφέ, Βιβλιοθήκη,
5. Ρολόι,
6. Πάρκο Ειρήνης και Φιλίας – Αρχαιολογικός χώρος- Στρατόπεδο,
7. Πνευματικό Κέντρο Χανίων, άγαλμα Πολυχρόνη Πολυχρονίδη,
8. Δεσποτικό – Πολιτιστικό Κέντρο της Ι.Μ.Κ.Α.,
9. Κτήριο Δικαστηρίων – Διοικητήριο,
10. Πλατεία Ελευθερίας – οικία Φούμη, άγαλμα Ελευθερίου Βενιζέλου.
Τυχερά είναι τα εγγόνια των οποίων οι παππούδες και οι γιαγιάδες γνωρίζουν ιστορίες του δρόμου.
Τα κόκκινα λεωφορεία
Προ ημερών, παρατηρούσα το κόκκινο λεωφορείο που έφθασε στην πλατεία Ελευθερίας -μέσω της Α.Παπανδρέου- κι αναρωτήθηκα…
• Τι πληροφορίες ακούνε οι τουρίστες μας;
• Τι μηνύματα καταγράφονται στη μνήμη τους;
• Έχουμε λόγο για την ορθότητα και την επιλογή των πληροφορίων που παρέχονται;
Φίλος των Χανίων που διαχειρίζεται το μεγαλύτερο αντίστοιχο στόλο λεωφορείων σε Αθήνα – Πειραιά με πληροφόρησε ότι…
«Τις πληροφορίες που δίνουμε, σε 14 γλώσσες, τις έχει συγκεντρώσει επαγγελματίας ξεναγός. Κάθε αλλαγή στο περιεχόμενο της μαγνητοφώνησης, όπως τώρα λόγω του κλεισίματος της οδού Βασιλίσσης ‘Όλγας είναι κοστοβόρος, αφού γίνεται σε εξειδικευμένο οργανισμό στην Αγγλία. Στα Χανιά τα κόκκινα λεωφορεία παρέχουν πληροφορίες σε τουλάχιστον 8 γλώσσες.
Η τοπική ιστορία των Χανίων
Θεωρώ ότι αν υλοποιηθούν οι παρακάτω προτάσεις, τότε καλύπτεται, εν μέρει. το κενό της μη διδασκαλίας της τοπικής ιστορίας στα σχολεία μας:
1. Να διανεμηθεί υλικό για όλες τις διαδρομές στα σχολεία του Νομού. Το Εθνικό Ίδρυμα “Ελευθέριος Βενιζέλος” έχει εκδόσεις για την τοπική ιστορία που απευθύνονται σε μαθητές.
2. Να δημιουργηθούν πληροφοριακές πινακίδες για όλα τα κτήρια που έχουν ήδη καταγραφεί από τον Δήμο Χανίων.
3. Να ενημερωθούν ο διαχειριστής των κόκκινων λεωφορείων στα Χανιά και οι ξεναγοί για την πρωτοβουλία του Δήμου Χανίων.
4. Να αναρτηθούν στους χάρτες Google τα τοπόσημα με την ένδειξη ότι υπάρχει οπτική και διαδικτυακή ενημέρωση.
5. Να υιοθετηθούν ολιγόωρες σχολικές εργασίες πεδίου σύγχρονης τοπικής ιστορίας με αφετηρία την οδό Δημοκρατίας.
Συμπερασματικά
Τα οφέλη από την υλοποίηση των παραπάνω προτάσεων είναι…
• Οι Χανιώτες μαθητές ενημερώνονται για τη σύγχρονη τοπική ιστορία στα Ελληνικά και Αγγλικά.
• Οι επισκέπτες μας θα είναι ορθά ενημερωμένοι.
• Κάθε διατηρητέο κτήριο/τοπόσημο αποκτά δίγλωσση ταυτότητα.
• Η οδός Α.Παπανδρέου, με ιδιαίτερες σημαίες σε κάθε τοπόσημο, καθιερώνεται περιπατητική διαδρομή γνωστή ως «ο δρόμος των Χανίων με τις σημαίες».
• Η μονοσήμαντη θεώρηση μιας διαδρομής μειώνει την αντίληψη μας. Αντίθετα η πολυσήμαντη θεώρηση της εμπλουτίζει την επεισοδική και την προοπτική μας μνήμη.
