Την Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου 2022 παραβρέθηκα σ’ ένα μεγάλο, ωραίο και παραδοσιακό γάμο. Γαμπρός ήταν ο λεβεντονιός και Ριζίτης Αντώνης Παντελάκης από το χωριό Περβολάκια Κισάμου, παλαιός μαθητής μου στο Λύκειο.
Και νύμφη ήταν η γλυκύτατη Αθηναία, αλλά με πατρογονικές κισσαμίτικες ρίζες, Ανδριάνα Μοτάκη. Κουμπάρος πάλι ήταν ο Παρασκευάς Χανταμπάκης από τα Κεραμειά Χανίων, άξιος γιος του αείμνηστου πρωτοριζίτη και φίλου μου Σπύρου Χανταμπή. Η στέψη έγινε ώρα 13:00 στο γραφικό εκκλησιδάκι του Αγίου Νικολάου στο λιμάνι (Καβονήσι) Καστελλίου Κισάμου. Μετά το μυστήριο της στέψης, το ξεφάντωμα έγινε στο γνωστό και ωραίο Κέντρο “ΕΥΤΥΧΙΑ” στο Κολυμπάρι, όπου μετά τη στέψη πήγαμε όλοι οι καλεσμένοι. Το κέντρο γέμισε και υπολογίζω πως οι καλεσμένοι ξεπερνούσαν τους χίλιους! Κι αυτό, διότι ο γαμπρός “πορπατεί”, δηλαδή πηγαίνει στις χαροκοπιές και έχει πολλές γνωριμίες! Τα εδέσματα ήταν άφθονα και πολύ νόστιμα, ιδίως το τσιγαριαστό κρέας! Το ίδιο υπέροχα ήταν και τα πιοτά, κρασί και τσικουδιά, καθώς και τα πλούσια αναψυκτικά!
Η κουμπαροπαρέα, πάνω από 100 άτομα, μπήκε στο κέντρο τραγουδώντας το ριζίτικο “τση στράτας”, ” κόρη και νιος επαίζανε σ’ ώριο περιβολάκι”. Οι κουμπάροι ήταν όλοι τους νέοι και λεβεντόκορμοι άνδρες, Κεραμειανοί και ήταν ντυμένοι με παραδοσιακές κρητικές στολές, μαύρο κεφαλομάντηλο, μαύρο πουκάμισο, κυλότες υποδήματα, ήταν χάρμα οφθαλμών! Το τραγούδισμά των ήταν τέλειο και μελωδικότατο!
(Κρήτη θα λέει πολιτισμός,
ψυχή γεμάτη λαύρα
και μια ντυμένη λεβεντιά,
πάντα με ρούχα μαύρα).
Το νέο ζευγάρι ήλθε αργότερα και πήγε στην πίστα του κέντρου. Εκεί το ανδρόγυνο πρώτα-πρώτα χόρεψε σούστα με χάρη και με διώμα. Πρωτοχορευτής γαρ ο γαμπρός, αλλά και η νύφη, η ωραία και γλυκύτατη Ανδριάνα ήταν άφθαστη στο χορό, διότι χορεύει πάντα, όχι μόνο με τα πόδια, αλλά και με όλο της το κορμί, με το νου, ψυχή και καρδιά. Η Ανδριάνα έχει εσώψυχά τους χορευτικούς ρυθμούς και μουσικούς παλμούς, γι’ αυτό και, όταν χορεύει, δονείται απ’ αυτούς… Εύγε της!
Μόνο με κόκκινο κρασί κάνει ο παπάς το νάμα,
το να χορεύεις όμορφα είναι μεγάλο πράμα.
Τη μουσική κάλυψη του γάμου είχε ο κορυφαίος και νέος βιολάτορας Ηλίας Χορευτάκης με το συγκρότημά του. Ακολούθησαν οι χαιρετισμοί των καλεσμένων στο νέο ανδρόγυνο, κατόπιν οι σχετικοί χοροί, τα σχετικά Ριζίτικα του γάμου και οι μαντινάδες. Το ξεφάντωμα στο γάμο αυτό, έφτασε μέχρι τις μεταμεσονύχτιες ώρες και όλοι έφυγαν ευχαριστημένοι.
Ο γάμος αυτός μου θύμισε τις αμέτρητες χαροκοπιές, που έχω πάει, και ήταν για μένα μια όαση χαράς και ανίκητης ελπίδας πως η Κρήτη δε χάνεται. Ναι, η γνήσια, η ακίβδηλος, η Ελληνίδα Κρήτη ζει και θα ζει ακόμη στις καρδιές εκείνων που τους τρέφει και συντηρεί η λαϊκή μας παράδοση, η οποία απορρίπτει τα υποπροϊόντα της ξενόφερτης πολιτιστικής υποκουλτούρας.
Ό,τι κι ανέ μου κάμουνε, δεν βγάνω το στιβάνι, καλλιά ‘χω να με γδάρουνε σαν τον Δασκαλογιάννη.
Και τελειώνοντας πάλι εύχομαι στο νέο και ωραίο ζευγάρι:
Να κάμετε καλά παιδιά, εγγόνια, δισεγγόνια, να σας συμπαραστέκουνται στα δύσκολά σας χρόνια.
Δημήτρης Κ. Γεωργακάκης
Φιλόλογος
