Ενας πρωτοπόρος των Τεχνών και των Γραμμάτων…

Πόσες και πόσες ώρες που θα τις περνούσαμε άσκοπα δεν έχουμε χαθεί, εμείς ο φίλοι του διαβάσματος, στη μαγεία ενός καλού βιβλίου! Πόσα και πόσα δεν έχουμε διδαχτεί, δεν έχουμε ξεκαθαρίσει στο μυαλό μας, ενώ μοιραζόμαστε εμπειρίες, γνώσεις και το καταστάλαγμα ψυχής του συγγραφέα του! Τούτες τις μέρες είχα την τύχη να πάρω στα χέρια μου μερικά απ’ τα βιβλία ενός πρωτοπόρου των Τεχνών και των Γραμμάτων της πόλης  μας, του Αλέξανδρου Κ. Δρουδάκη! Από πού ν’ αρχίσει όμως, κανείς, και που να τελειώσει, όταν μιλά για έναν τόσο αξιόλογο πνευματικό άνθρωπο και το πολύχρονο, πολύπλευρο έργο του; Ας ξεκινήσουμε από “Το Νικολιό” του 1953, τον Κρητικό πρωταγωνιστή μιας σειράς εύθυμων ιστοριών -τα λεγόμενα “Νάκλια”- που καυτηριάζουν, νουθετούν αλλά και κληροδοτούν στον αναγνώστη του μέλλοντος μια σημαντική καταγραφή της εποχής και των ανθρώπων της. Γραμμένα στην τοπική διάλεκτο, σε παρασύρουν σε ξεχασμένες γειτονιές, σε φωνές κι απόψεις που έχουν σιγήσει, σε ήθη, έθιμα και συνήθειες που πάνε να εκλείψουν, σε σκηνές που μόνο η φαντασία κι η μνήμη, η αστείρευτη, μπορούν ν’ αναπλάσουν.
Σειρά έχει το “Να η Κρήτη”, μια “Εικονογραφημένη παρουσίαση της παλιάς και της σύγχρονης Κρήτης” που αξίζει κάθε επαίνου! Εκλεκτή έκδοση του 1977 -πλουτισμένη με τα πασίγνωστα έργα του συγγραφέα- η οποία καλύπτει καθετί σχετικό με το νησί μας. Περιγράφονται οι πιο σημαντικές στιγμές του τόπου, γίνονται συνεχείς αναφορές στους αγώνες για την ελευθερία και την Ενωση με τη μητέρα Ελλάδα, δεν λείπουν τα σχετικά με τα ψηλά βουνά, τη πανίδα και τη χλωρίδα ή τη διατροφή του νησιού… Εδώ θα βρει κανείς πληροφορίες για τη μαντινάδα, το ριζίτικο, για τα τραγούδια και τους χορούς μας, θα διαβάσει γι’ αγροτικές εργασίες, για τους Δροσουλίτες και τ’ αγρίμια, για μικρά και μεγάλα που αφορούν τον τόπο μας… Εδώ θα γνωρίσει ο αναγνώστης την Κρήτη σ’ όλη της την ομορφιά και μεγαλείο! Περνάμε τώρα σ’ ένα κόσμημα των χρόνων εκείνων, κλασικό στο είδος του πλέον, στο λεύκωμα “ΚΡΗΤΗ” του 1951! Μας προδιαθέτει το εξώφυλλο, το κάλυμμα του οποίου είναι πανί υφασμένο στον αργαλειό με τον διπλό πελέκυ και τον τίτλο κεντημένα στην μπρος του όψη. Και είναι το “ΚΡΗΤΗ” μια “Συλλογή σκίτσων από την Κρητική ιστορία και την Κρητική ζωή”, πολύτιμο απόκτημα για συλλέκτες, γραμμένο σε τρεις γλώσσες! Η κάθε σελίδα του φιλοξενεί κι ένα σκίτσο του πολυτάλαντου συγγραφέα, με την ανάλογη μαντινάδα από κάτω να συμπληρώνει την εικόνα του τότε, την αγνή, την όμορφη κι ελπιδοφόρα, και να μας να συγκινεί…
Τι να πούμε ωστόσο για το “10.000 Μαντινάδες τση Κρήτης”! Ξεφυλλίζουμε, διαβάζουμε, και θαυμάζουμε!
Ατέλειωτη η συλλογή από μαντινάδες, που μ’ υπομονή συνέλλεξε και διάσωσε ο Α.Δ.. Ένα πλούσιο λαογραφικό υλικό βγαλμένο χρόνο με τον χρόνο, λέξη προς λέξη, δάκρυ προς δάκρυ απ’ την ψυχή και τα χείλη όλων των Κρητικών -κι όλων των εποχών- που τραγουδούν χαρές και λύπες, φιλοσοφούν,  εξυμνούν τον έρωτα, εκφράζουν την αγάπη, περιγράφουν μ’ υπερηφάνεια τον τόπο και τους αγώνες του!
Οι μαντινάδες, μας λέει στο βιβλίο του ο συγγραφέας «…αποδεικνύουν πως η Κρητική ψυχή είναι αναλλοίωτη, αδιάφθορη και ζωντανή. Ανεπηρέαστη από το χρόνο και τις συνθήκες της ζωής πολιτικής και κοινωνικής…». Εχει δίκιο βεβαίως, και το γνωρίζουμε όλοι, πόσο η μαντινάδα παραμένει ζωντανή κι αποτελεί ακόμα έναν τρόπο ψυχαγωγίας κι έκφρασης, όταν τις ακούμε και τις τραγουδούμε σε γλέντια, πανηγύρια και γάμους! Και πόσο προωθείται καθημερινά από  Συλλόγους, συγκροτήματα, αναρίθμητες εκπομπές και δημοσιεύματα, που με πίστη τη διατηρούν και την ενδυναμώνουν.
Σ’ αυτό το θαυμάσιο βιβλίο θα βρει ο λάτρης της μαντινάδας οτιδήποτε ζητήσει, θα μοιραστεί με μερικές γενιές Κρητών μεγάλο μέρος του λαογραφικού μας πλούτου!
Αλλά το ακούραστο πνεύμα του συγγραφέα δεν σταματά εδώ! Στενός συνεργάτης, διαχειριστής του δημοφιλούς για χρόνια περιοδικού “Κρητική Εστία” (με πρόεδρο τον λυκειάρχη Στέλιο Μοτάκη και σύμβουλο τον δικηγόρο Παπαγρηγοράκη) συνεχίζει τη προσφορά…
Ξεφυλλίζοντας παλιά τεύχη του περιοδικού, θα εκπλαγούμε απ’ το πλήθος των συνεργατών, την ποιότητα και τη ποικιλία θεμάτων, θα νοιώσουμε υπερήφανοι για τους πνευματικούς ανθρώπους του τότε…
Στις σελίδες τους συναντήσαμε πλήθος σκίτσα και θέματα του Αλέξανδρου Κ. Δρουδάκη, θαυμάσαμε το ταλέντο του δημιουργού, το αστείρευτο κέφι του για προσφορά, τη αγάπη του στη παράδοση και στο καθετί τοπικό…
Πεζογράφος, ποιητής, καλλιτέχνης -πάνω απ’ όλα γνήσιος Κρητικός- άφησε πίσω του ένα ανεκτίμητο έργο, που εξακολουθεί να διδάσκει και τώρα στα δύσκολα να δείχνει το δρόμο… Αξίζει οι νεότεροι να τον αναζητήσουν και να τον μελετήσουν…