ΣΟΦΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
«Ο άνθρωπος είναι οι επιλογές του» έλεγε ο Ζαν Πωλ Σαρτρ και επιλογή του Σωκράτη Λέφα είναι «όσο υπάρχει πόνος να μπορώ να βοηθήσω έστω κι έναν άνθρωπο» όπως χαρακτηριστικά λέει. Για τον 42χρονο Σερραίο επιλογή του είναι η αλληλεγγύη, η προσφορά εκεί όπου υπάρχουν φυσικές καταστροφές, πόλεμος, εκεί όπου ο ανθρώπινος πόνος δεν χωρά στα στενά όρια του νου. Τα διαπερνά και σαν κραυγή φτάνει στα αφτιά εκείνων που μπορούν, που θέλουν να ακούσουν την έκκληση για βοήθεια.
Έχοντας σπουδάσει Γεωπονία κι έχοντας στήσει ήδη τη δική του επιχείρηση πήρε την απόφαση πριν από πέντε χρόνια να βάλει “λουκέτο” στο παρελθόν και να ανοίξει ένα “παράθυρο” στον κόσμο των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. «Πριν είχα το δικό μου φυτώριο, ώσπου αποφάσισα να κάνω κάτι διαφορετικό, για να προσφέρω λίγο παραπάνω. Σταμάτησα, λοιπόν, όλες τις επιχειρηματικές μου δραστηριότητες και από τον Ιανουάριο του 2009 ασχολούμαι με τους “Γιατρούς Χωρίς Σύνορα”, ως τεχνικός στο κομμάτι του humanitarian logistics (σ.σ. για πληροφορίες σχετικά με τον τομέα αυτό βλ. msf.gr/jpb-profile/tehnikos)», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Σωκράτης Λέφας.
ΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ
Η πρώτη του αποστολή στην Ουγκάντα ήταν αυτή που σημάδεψε τη μέχρι τώρα πορεία του, αυτή που τον ώθησε, όπως λέει, να μείνει στην οργάνωση. «Στην πρώτη αποστολή είχα συνδράμει σε μια περιοχή όπου υπήρχαν πάρα πολλά υποσιτισμένα παιδιά. Είχαμε πολύ καλή οργάνωση, νοσοκόμους, γιατρούς, μεγάλες ποσότητες εξειδικευμένων τροφίμων διανέμονταν συνεχώς… Τα παιδιά έδιναν μάχη αλλά δυστυχώς πολλά δεν τα κατάφεραν. Αυτό επαναλαμβανόταν συνέχεια και ήταν κι εκείνο που με ώθησε να μείνω στην οργάνωση και να έχω προσωπικό μότο ότι ‘όσο υπάρχει πόνος θέλω έστω κι έναν άνθρωπο να μπορώ να τον βοηθήσω» θυμάται.
«Είμαστε στην Ελλάδα της κρίσης και βλέπω κι εγώ κάποιες τραγικές καταστάσεις. Αλλά να πεθαίνει κάποιος από την πείνα είναι το πιο τραγικό που μπορεί να υπάρξει» λέει χαρακτηριστικά.
Από την Ουγκάντα έως τις Φιλιππίνες, τον πλέον πρόσφατο “σταθμό” της συμπόρευσης αυτής με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα και το σπουδαίο έργο που προσφέρει η διεθνής αυτή οργάνωση ανά τον πλανήτη, έχουν μεσολαβήσει πολλές ακόμη αποστολές. Νότιο Σουδάν, Λίβανος, Ιορδανία, Ιράκ… Όπου υπάρχει ανάγκη, όπου ο άνθρωπος απειλείται είτε από την φύση είτε από τον ανθρώπινο παραλογισμό.
ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΖΩΗΣ
«Στον Λίβανο ήμουν μέχρι πέρυσι τον Μάιο, για περίπου 10-11 μήνες. Στη Μέση Ανατολή ασχολούμουν κυρίως με θέματα που αφορούσαν τους Σύρους πρόσφυγες – κυρίως στον Λίβανο και λιγότερο στην Ιορδανία. Τελευταία αποστολή ήταν στις Φιλιππίνες, όπου ο τυφώνας δημιούργησε εικόνες βιβλικής καταστροφής» μας λέει.
«Σε λιγότερο από μια εβδομάδα στήσαμε έναν καταυλισμό για την προσωρινή μετεγκατάσταση ανθρώπων- περίπου 6.000 – 7.000 […] Παράλληλα, προς το τέλος της αποστολής, κάναμε μια πολύ μεγάλη καμπάνια εμβολιασμού και εμβολιάσαμε περίπου 16.000 παιδιά, κυρίως για ιλαρά και πολιομυελίτιδα» εξηγεί ο Σωκράτης Λέφας.
Στις Φιλιππίνες, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρείχαν ιατρική βοήθεια, με γιατρούς, νοσοκόμους και ψυχολόγους, διένειμαν είδη πρώτης ανάγκης -σκηνές, εργαλεία για να φτιάξουν οι πληγέντες τα σπίτια και τις βάρκες τους- φαγητό (μπισκότα υψηλής θερμιδικής αξίας κ.λπ.), βοήθησαν στην εκκένωση μιας περιοχής όπου υπήρχε μεγάλο πρόβλημα με μια διαρροή μαζούτ από σκάφος και -το σημαντικότερο ίσως- έδειξαν στους ανθρώπους αυτούς που αδικήθηκαν από τη φύση πως υπάρχουν κάποιοι συνάνθρωποί τους που νοιάζονται γι’ αυτούς.
Άνθρωποι με πολύ υψηλό μορφωτικό επίπεδο, ανεκτικοί, χαμογελαστοί, ευγενικοί και πολύ ανοιχτοί με το προσωπικό των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, οι κάτοικοι των Φιλιππίνων, όπως περιγράφει ο 42χρονος Σερραίος, εργάστηκαν ως τοπικοί εθελοντές, με υψηλό συναίσθημα αλτρουισμού και αυταπάρνησης για να βάλουν κι αυτοί ένα “λιθαράκι” στο ξαναστήσιμο όσων συμπαρέσυρε στο πέρασμά του ο τυφώνας. «Οι ίδιοι, που ήταν κι αυτοί θύματα της καταστροφής, δούλεψαν, μας βοήθησαν και δεν ζήτησαν τίποτα γι’ αυτούς. Είχαμε προσωπικό που δεν είχε σπίτι να μείνει ή φαγητό κι ασφαλές νερό κι, όμως, δεν προσπάθησε να εκμεταλλευτεί την παρουσία της οργάνωσης εκεί», σημειώνει.
Οι αποστολές αρκετές στον ρου αυτών των πέντε χρόνων και οι εικόνες και οι εμπειρίες που κουβαλά στις “αποσκευές” του ο Σωκράτης Λέφας κάθε φορά που επιστρέφει στη γενέθλια γη, ακόμη περισσότερες. «Και τα προβλήματα;» τον ρωτάμε. «Είναι διαφορετικά τα καθεστώτα σε κάθε περιοχή, αλλά το καλό με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα είναι ότι έχουν πολύ καλή φήμη και παγκόσμια αναγνωρισιμότητα. Είναι μια ουδέτερη και αμερόληπτη οργάνωση και η χρηματοδότησή της προέρχεται κυρίως από ιδιώτες δωρητές. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουν οι αρχές εκεί όπου δουλεύουμε ποιοι είμαστε και τι θέλουμε να κάνουμε. Κι επειδή ακριβώς είμαστε πάντα ουδέτεροι, αμερόληπτοι και ανεξάρτητοι και περιθάλπουμε τους πάντες, αυτό είναι ουσιαστικά και το ‘διαβατήριό’ μας για την αποδοχή όπου κι αν βρισκόμαστε» απαντά.
Η χαρά της προσφοράς που παίρνει από κάθε αποστολή στην οποία συμμετέχει, η ανακούφιση στα μάτια των ανθρώπων που δέχονται τη βοήθεια των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, τα χαμόγελα που σχηματίζονται στα ταλαιπωρημένα πρόσωπα των παιδιών ενός … “κατώτερου θεού” δίνουν στον Σωκράτη Λέφα τη δύναμη να συνεχίσει. «Όσο αντέχω γιατί δεν είναι εύκολη δουλειά. Είναι πολύ στρεσογόνα, οι συνθήκες διαβίωσης πολύ δύσκολες, τα περιβάλλοντα διαφορετικά» σημειώνει και μας αποκαλύπτει πως το “μυστικό” για να βρίσκεις τη δύναμη για ακόμη ένα “βήμα” είναι: αγάπη, υπομονή, κατανόηση και ευελιξία…