Ένας υπέροχος τόμος, μια δίγλωσση επετειακή έκδοση με τίτλο «Σύγχρονη Τέχνη στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, 2007-2021», το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης «γιορτάζει» τη συμπλήρωση 15 χρόνων από την πρώτη περιοδική έκθεση που διοργάνωσε το 2007 ως μέρος του Προγράμματος Σύγχρονης Τέχνης. Η έκδοση, στην οποία περιλαμβάνονται όλες οι εκθέσεις και οι συνεργασίες που έχουν ενταχθεί στο παραπάνω πρόγραμμα, προσφέρει μία πλήρη επισκόπηση του προγράμματος μέχρι και σήμερα, περιλαμβάνει συνοπτικά εισαγωγικά κείμενα και κυρίως πλούσιο φωτογραφικό υλικό από τα έργα και την παρουσίασή τους στους χώρους τού Μουσείου, καθώς και αρχειακό υλικό από την προετοιμασία επιλεγμένων εκθέσεων. Στις σελίδες του ο αναγνώστης μπορεί να ανατρέξει σε υλικό από εκθέσεις με έργα κορυφαίων καλλιτεχνών, όπως οι Γιάννης Κουνέλλης, Lynda Benglis, Louise Bourgeois, George Condo, Cy Twombly, Pablo Picasso και Ai Weiwei.
«Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα πρόεδρος στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, είχα ένα απλό αλλά φιλόδοξο όραμα: να γίνει το Μουσείο ένας δυναμικός σύνδεσμος μεταξύ του χθες και του σήμερα. Σε ένα αρχαιολογικό μουσείο αυτό δεν είναι απαραίτητα δεδομένο. Με στόχο να αναδείξουμε ότι η αρχαία ελληνική τέχνη αποτέλεσε και αποτελεί ακόμα πηγή έμπνευσης των μοντέρνων και σύγχρονων δημιουργών, ξεκινήσαμε το 2007 μία σειρά εκθέσεων που δημιουργούν έναν διάλογο ανάμεσα στην αρχαία τέχνη και την τέχνη του 20ού και 21ου αιώνα», αναφέρει στον τόμο η Κασσάνδρα Μαρινοπούλου, πρόεδρος και διευθύνουσα δύμβουλος του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης. Και συνεχίζει: «Με στόχο τη διάδοση του Κυκλαδικού και του Αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού στην Ελλάδα και στο εξωτερικό -κεντρικό άξονα της αποστολής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης- οι εκθέσεις αυτές μας έδωσαν τη δυνατότητα να προσεγγίσουμε νέες ομάδες κοινού και να αποκτήσει το Μουσείο το δικό του στίγμα στον διεθνή χάρτη. Η έκδοση αυτή επιχειρεί να αποτυπώσει αυτή ακριβώς την πορεία, ως ένα είδος ντοκουμέντου, μιας ιστορικής καταγραφής των εκθέσεων, συνεργασιών και δράσεων που εντάσσονται στο Πρόγραμμα Σύγχρονης Τέχνης από το 2007-2021».
«Ήταν μεγάλη η πρόκληση της δημιουργίας ενός προγράμματος σύγχρονης τέχνης σε ένα αρχαιολογικό μουσείο. Εκθέσεις σύγχρονης τέχνης είχαν γίνει και γίνονται και σε άλλα ιστορικά και αρχαιολογικά μουσεία ανά τον κόσμο, αλλά ήταν και συνεχίζει να είναι πρωτοποριακό και ίσως μοναδικό ένα αρχαιολογικό μουσείο να αποκτά σταθερό Πρόγραμμα Σύγχρονης Τέχνης με τη δέσμευση να πραγματοποιεί ετήσια έκθεση», σημειώνει η Αφροδίτη Γκόνου, σύμβουλος Προγράμματος Σύγχρονης Τέχνης του Μουσείου. Και συμπληρώνει: «Στόχος του Προγράμματος ήταν να δούμε το Μουσείο, τα αντικείμενα της συλλογής, την αρχαιότητα και την ιστορία μας μέσα από τα μάτια νέων καλλιτεχνών, να υποστηρίξουμε τη σύγχρονη τέχνη, αλλά και να φέρουμε τους νέους κοντά μας. Καλλιτέχνες και επιμελητές από όλον τον κόσμο μελέτησαν και εμπνεύστηκαν από τις συλλογές μας, έγιναν πρεσβευτές του Μουσείου, βοηθώντας μας παράλληλα να το δούμε από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Τι άλλο θα μπορούσε να κάνει πιο ζωντανό ένα μουσείο παρά ο διάλογος της αρχαίας τέχνης με τη σύγχρονη τέχνη, ο διάλογος των δημιουργών τής αρχαιότητας με τους καλλιτέχνες και τους επιμελητές τής εποχής μας».
«Το πιο συγκινητικό, όλα αυτά τα χρόνια, ήταν οι αντιδράσεις όλων των καλλιτεχνών και επιμελητών που προσκαλέσαμε να επισκεφθούν το Μουσείο και ειδικά τη Συλλογή Κυκλαδικής Τέχνης. Δεν υπήρξε κανείς που να μη μείνει για ώρες σε περισυλλογή με δέος μπροστά στις συλλογές και να μη δεχτεί αμέσως την πρόσκλησή μας για συνεργασία μετά από αυτή την εμπειρία», τονίζει η Αφροδίτη Γκόνου.
Η έκδοση υλοποιήθηκε με την υποστήριξη των μελών της Επιτροπής Υποστήριξης Σύγχρονης Τέχνης του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης και διατίθεται στο Cycladic Shop και στα βιβλιοπωλεία του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Η επιμέλεια της έκδοσης είναι της Αφροδίτης Γκόνου και της Μαρίας Μπασαγιάννη.
15 χρόνια σύγχρονη τέχνη
Το πρόγραμμα εκθέσεων σύγχρονης τέχνης του Μουσείου ξεκίνησε το 2007 όταν ανέλαβε την προεδρία η Κασσάνδρα Μαρινοπούλου. Ήταν μια ιδέα που είχε αγκαλιάσει με θέρμη η ιδρύτρια Ντόλλη Γουλανδρή. Έκτοτε, οργανώνονται σε ετήσια βάση εκθέσεις μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης με σημείο αναφοράς πάντα τις μόνιμες συλλογές του. Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης είναι από τα λίγα αρχαιολογικά μουσεία παγκοσμίως που διατηρούν σταθερό Πρόγραμμα Σύγχρονης Τέχνης με τη δέσμευση να πραγματοποιεί ετήσια έκθεση. Το Μουσείο προσκαλεί καλλιτέχνες και επιμελητές από όλον τον κόσμο να μελετήσουν και να εμπνευστούν από τις συλλογές του, δημιουργώντας έναν διάλογο ανάμεσα σε έργα της αρχαιότητας και δημιουργίες της εποχής μας. Ενδεικτικά, έχουν φιλοξενηθεί έργα διεθνώς καταξιωμένων καλλιτεχνών, όπως οι Pablo Picasso, Thomas Struth, Louise Bourgeois, Sarah Lucas, Ugo Rondinone, Jannis Kounellis, Ai Weiwei, Cy Twombly, George Condo και Sterling Ruby. Η επιμέλεια του προγράμματος Σύγχρονης Τέχνης του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης είναι των Αφροδίτης Γκόνου και Αταλάντης Μαρτίνου (από το 2016), Σύμβουλοι Προγράμματος Σύγχρονης Τέχνης.
Όσον αφορά τη σειρά εκθέσεων «Θεϊκοί Διάλογοι», που το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης ξεκίνησε το 2017, αρχαία αντικείμενα εκτίθενται δίπλα και “συνομιλούν” με έργα της μοντέρνας και της σύγχρονης τέχνης. Στην πρώτη έκθεση με τίτλο «Θεϊκοί Διάλογοι: Cy Twombly και Ελληνική Αρχαιότητα», για πρώτη φορά, 27 έργα του Cy Twombly εμπνευσμένα από την ελληνική μυθολογία παρουσιάστηκαν δίπλα σε 12 έργα της αρχαιότητας. Ως συνέχεια των «Θεϊκών Διαλόγων», η έκθεση «Πικάσο και Αρχαιότητα. Γραμμή και πηλός» κέρδισε τις εντυπώσεις των επισκεπτών χάρη στον ζωντανό και πρωτότυπο διάλογο ανάμεσα σε 68 σπάνια κεραμικά και σχέδια του Πικάσο και 67 αρχαιότητες. Η έκθεση έλαβε το Βραβείο Κοινού στα Διεθνή βραβεία Global Fine Art Awards (GFAA), ενώ ήταν η μοναδική ελληνική υποψηφιότητα μεταξύ 99 επιλεγέντων υποψηφίων από 2.000 συμμετοχές από 27 χώρες από όλον τον κόσμο.
Επίσης, από την αρχή αυτής της πορείας, το Μουσείο επεδίωξε συνεργασίες με άλλους οργανισμούς, με στόχο ένα μουσείο ζωντανό με εξωστρέφεια. Η συνεργασία με το Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ για τα Βραβεία ΔΕΣΤΕ ήταν καθοριστική γιατί άνοιξε τους χώρους του Μουσείου στην ελληνική σκηνή σύγχρονης τέχνης. Ακολούθησε η συνεργασία με τον ΝΕΟΝ, φιλοξενώντας μονογραφικές εκθέσεις κορυφαίων καλλιτεχνών παγκόσμιας εμβέλειας, όπως οι Martin Kippenberger, Lynda Benglis, Mike Kelley, Paul Chan και Mario Merz. Με την πρόθεση να γίνει πλατφόρμα και για μικρότερους πολιτιστικούς οργανισμούς, το Μουσείο συνεργάστηκε με το Radio Athènes.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι, από το 2017, στο Πρόγραμμα Σύγχρονης Τέχνης του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης εντάσσεται το Cycladic Café Art Project, το οποίο ενώνει χώρους κοινωνικής συνεύρεσης με την καλλιτεχνική δημιουργία. Με απώτερο στόχο να αγκαλιάσει την ελληνική και τη διεθνή σκηνή της σύγχρονης τέχνης, στο Cycladic Café παρουσιάζονται έργα διεθνώς αναγνωρισμένων αλλά και ανερχόμενων καλλιτεχνών, τα οποία συνδέονται με τις τρέχουσες εκθέσεις και δραστηριότητες του Μουσείου. Το Cycladic Café Art Project στηρίζει και ενθαρρύνει έτσι έναν οικείο διάλογο μεταξύ τέχνης και καθημερινότητας.
