Θωρείς, µωρέ, ετούτονε το µαχαίρι! Με τούτονε έσφαξα έξε Τούρκους στη Μάλαξα και τ’ άφηκα ετσά µε τα αίµατα για να το θυµούµαι.
Ανε και πάεις στη Μακεδονία θα σου το δώσω να το βαστάς, µα θέλω να το τιµήσεις όπως το τίµησα και ‘γω! Παράγγελνε σ’ αυτούς που έφευγαν ο γερω αρχηγός Πετροµάρκος.
Εκείνη την εποχή είχε καταφθάσει πάλι ο Γύπαρης και έψαχνε για εθελοντές. Ο Μιχάλης Μελαδάκης, νεαρό δεκαεπτάχρονο παλληκαρόπουλο, ήταν ένας από αυτούς που είχε δηλώσει πως θα τον ακολουθήσει στη Μακεδονία.
Όπως φαίνεται από τα στοιχεία που συνέλεξε ο γιατρός Γιάννης Μελαδάκης και όπως αναφέρει το βιογραφικό του:
«Το 1906 σε ηλικία 17 ετών συµµετείχε ως εθελοντής στον Μακεδονικό Αγώνα στο σώµα του Παύλου Γύπαρη».
Έφυγε, λοιπόν, µε τα υπόλοιπά Ασηγωνιωτάκια να πάνε στη χώρα του Αλέξανδρου, τη Μακεδονία µας, που υπέφερε από τον διπλό ζυγό των Τούρκων και των Βουλγαροκοµιτατζήδων και οι οιµωγές για βοήθεια έφθασαν και µέχρι την Κρήτη.
Εικοσιπεντάχρονος πλέον, µε 8 χρόνια πολεµικής πείρας, παίρνει µέρος στον Βορειοηπειρωτικό αγώνα που επρόκειτο να είναι και το τέλος της πολεµικής του δράσης ως εθελοντής αντάρτης.
Όπως αναφέρει το βιογραφικό του:
«Συµµετείχε ως αρχηγός εθελοντικού σώµατος στον Βορειοηπειρωτικό αγώνα του 1914 σε ηλικία 25 ετών και στην περιοχή Κορυτσάς».. Συµµετέχει στον Βορειοηπειρωτικό αγώνα ως οπλαρχηγός εθελοντικού σώµατος 28 ανδρών και την 24 Απριλίου 1914 παίρνει µέρος σε µια από τις πλέον καθοριστικής σηµασίας για την έκβαση του αγώνα µάχη, τη µάχη της “Νικολίτσας” στην οποία παίρνει µέρος “το σύνολο των αυτονοµιστικών δυνάµεων 425 ανδρών”.
Εδώ ο Μιχάλης Μελαδάκης πολεµώντας παράτολµα και γενναία, τραυµατίζεται θανάσιµα. Όπως περιγράφει ο αυτόπτης µάρτυρας της µάχης Κων/νος Σκενδέρης:
«Ο γενναίος ούτος οπλαρχηγός σφοδρώς µετά του σώµατος αυτού, επιτεθείς κατά των Αλβανών, εξετόπισε αυτούς. Τότε είς Αλβανός µε προτεταµένον το όπλον βαδίζει κατά του Αρχηγού. Ο Μελαδάκης προλαβών τον πυροβολεί. Το όπλον όµως, έπαθεν αφλογιστίαν, οπότε προλαβών ο Αλβανός δια µιας σφαίρας ευρούσης αυτόν κατά την καρδιακήν χώραν άπνουν τον ρίπτει».
Οι άνδρες σκότωσαν αµέσως τον Αλβανόν και δίνουν µάχη γύρω από το νεκρό σώµα του. Όµως, δεν κατορθώνουν να το πάρουν και πέφτει στα χέρια των Αλβανών που, αφού το φωτογραφίζουν, το κατακρεουργούν και το αφήνουν άταφο, βορά στα σκυλιά και στα όρνεα.
Αργότερα περισυνέλεξαν ό,τι έµεινε οι ∆αρδιώτες και: «Τα έθαψαν µετά πόσης τιµής και επισηµότητας».
Στην ίδια µάχη εκτός από τον Μελαδάκη σκοτώθηκαν και ο Λοχίας Ν. Μπουλούκος και 9 οπλίτες. Ανάµεσα στους τραυµατίες και ο αδελφός του Παύλου Μελά, ο ίλαρχος Βασίλης Μελάς.
Ένας δρόµος στον ∆ήµο Ιωαννίνων θυµίζει σήµερα την ηρωική δράση του Ασηγωνιώτη οπλαρχηγού που ξεκίνησε από το χωριό του έφηβος 17 ετών, για να χύσει το αίµα του έπειτα από 8 ετών συνεχών αγώνων στην Κορυτσά της Βόρειου Ηπείρου.
Υ.Γ.1 Οµόφωνη απόφαση του Συλλόγου Κρητών Ηπείρου της 13/3/2009, να στηθεί ανδριάντας του οπλαρχηγού Μιχάλη Ιωάννου Μελαδάκη στην πόλη των Ιωαννίνων αντίδωρο της προσφοράς του στην πατρίδα και την υπέρτατη θυσία του.
