Στην περιοχή που στεγάζεται το σχολείο μας, στον Αλικιανό Χανίων, πολλοί ντόπιοι συχνά μας μιλούν για τους κρυμμένους θησαυρούς του τόπου αυτού.
Aρκετοί από αυτούς κάνουν λόγο για έναν παραμυθένιο πύργο που έχει ριζώσει στο χώμα από την εποχή της Ενετοκρατίας και ονομάζεται πύργος Da Molin. Η ιστορία αναφέρει πως οι στρατιωτικοί Ενετοί Δαμολίνοι είχαν εγκατασταθεί στην περιοχή του Αλικιανού χτίζοντας παράλληλα μια μεγαλοπρεπή έπαυλη – πύργο.
Το οικοδόμημα αυτό αποτελούνταν από τρία κτίσματα. Πρώτα κτίστηκε ο ψηλός και μεγαλοπρεπής πύργος, με οδοντωτό προμαχώνα, που ονομάστηκε Βίγλα από τον Δήμο Πλατανιά. Στην είσοδό του είχε χαρακτηριστικά σκαλισμένο το γνωμικό «Omnia mundi fumus et umbra » που σημαίνει «τα πάντα στον κόσμο είναι καπνός και σκιά». Ταυτόχρονα στην έξοδο του πύργου υπήρχε το οικόσημο των Δαμολίνων που απεικόνιζε έναν μύλο με τη επιγραφή «Circumango, non flektro» («περιστρέφομαι, αλλά δεν κάμπτομαι»).
Μετά από μερικά χρόνια προστέθηκαν ακόμα δύο οικοδομήματα, αρκετά άνετα, αν και όχι τόσο επιβλητικά και μεγαλοπρεπή όσο ο αρχικός πύργος. Επίσης γνωρίζουμε ότι οι αίθουσες των κτισμάτων ήταν διακοσμημένες με ελαιογραφίες των προγόνων των Δαμολίνων και με τα παράσημά τους. Ενα ακόμα στοιχείο που προσέδιδε μεγαλοπρέπεια στο οίκημα ήταν ότι οι πόρτες και τα παράθυρα ήταν επιχρυσωμένα.
Ακόμα ένα συμβάν που μαγνητίζει το ενδιαφέρον μας σχετικά με τον πύργο των Da Molin είναι ότι εκεί εκτυλίχθηκε το δράμα των «Κρητικών Γάμων» σύμφωνα με το ομώνυμο μυθιστόρημα του Σπύρου Ζαμπέλιου. Η συγκεκριμένη ιστορία διαδραματίζεται το 1527, όταν λόγω της οικονομικής καταπίεσης των Κρητικών από τους Ενετούς ξέσπασε επανάσταση, γνωστή και ως η επανάσταση του Καντανολέου ή Λισογιώργη. Ξαφνικά όμως μια ιστορία αγάπης εμπλέκεται στην ήδη μπερδεμένη κατάσταση. Όταν ο Πέτρος, γιος του Καντανολέου ερωτεύεται την κόρη του Φραγκίσκου Δαμολίνου τα πράγματα περιπλέκονται ακόμα περισσότερο. Τελικά οι νέοι αποφασίστηκε να παντρευτούν. Ομως, λίγοι θα μπορούσαν να προβλέψουν τι θα επακολουθούσε. Την ημέρα του γάμου πήγε στον πύργο των Δαμολίνων ο Καντανολέος με συνοδεία 350 ανδρών και 100 γυναικών. Μυστικά, όμως είχε ο Δαμολίνος έτοιμο στρατό αποτελούμενο από 2000 άνδρες. Καθώς όλη η συνοδεία του Κοντολέου στο γαμήλιο τραπέζι ευχαριστήθηκε αρκετό κρασί, ποτισμένο όμως με υπνωτικό, έπεσαν όλοι τους αναίσθητοι και εύκολα εξοντώθηκαν. Τον Καντανολέο με τους δυο του γιους τους κρέμασαν επιτόπου, ενώ τους υπόλοιπους στα Χανιά, στον δρόμο προς Ρέθυμνο , έναν σε κάθε μισό μίλι. Αυτός ήταν ο ματωμένος γάμος που συνδέεται με τον πύργο του Da Molin.
Τις σχετικές πληροφορίες διασώζει ο Ant. Trivan από τον οποίο αντλεί και ο Σπυρ. Ζαμπέλιος την ύλη του ιστορικού του μυθιστορήματος. Νεότεροι ερευνητές, ο Στέργιος Σπανάκης και ο Ν. Ζουδιανός, βασισμένοι σε πηγές άγνωστες σε παλαιότερους μελετητές, τον Gerola και τον Ξανθουδίδη, οι οποίοι είχαν αμφισβητήσει την αλήθεια της διήγησης του Trivan, επιβεβαιώνουν την ιστορική βάση του μυθιστορήματος του Ζαμπελίου. Είναι αξιοσημείωτο ότι στoν Αλικιανό υπάρχει ως σήμερα οικογένεια Νταμηλήδων – Νταμηλάκηδων (Da Molin = Νταμηλής, με προληπτική αφομοίωση), ενώ στο χωριό και στην ευρύτερη περιοχή διασώζονται επίσης τα οικογενειακά ονόματα Φωτεινοί
(– Φωτεινάκηδες), Πάτεροι (– Πατεράκηδες), Κόντοι
(– Κοντουδάκηδες) και Μουσούροι (–Μουζουράκηδες).
Είναι κρίμα θαυμαστά έργα του τόπου μας να μένουν στην αφάνεια. Αντίθετα θεωρούμε ότι πρέπει να αναδεικνύονται ως σημαντικά ιστορικά μνημεία.
Οι μαθήτριες του ΓΕΛ Αλικιανού
Αλεφάντη Ηώ
Βανταράκη Αναστασία
Γομπάκη Μαρία
Δασκαλάκη Αλεξία
Καζαλάκη Μαρία
Κακουλίδη Μαρία
Η υπεύθυνη καθηγήτρια : Κοκοτσάκη Ανδρονίκη
Ο διευθυντής:
Μαυρογέννης Ιωάννης
1. Ερατοσθένης Γ. Καψωμένος ( 2010 ) « Μία σύντομη Ιστορία του Αλικιανού». Εταιρεία Κρητικών Σπουδών, Ίδρυμα Καψωμένου ( τελευταία πρόσβαση στην ιστοσελίδα: http:/www.eks-ik.eu 16/04/2018 )
