Έναν «αρκετά ενδιάφεροντα» -από μετεωρολογικής άποψης- χειμώνα, προβλέπει η μετεωρολόγος της ΕΡΤ, Πάττυ Σπηλιωτοπούλου, η οποία μίλησε στα “Χ.ν.” για τα ακραία φαινόμενα που εκδηλώνονται όλο και συχνότερα τα τελευταία χρόνια, την κλιματική αλλαγή και τον ρόλο της ανθρώπινης δραστηριότητας στην κλιματική αλλαγή.
«Πέρα από τις φυσικές διεργασίες του πλανήτη, ο άνθρωπος σαφέστατα έχει επέμβει κατά ένα μεγάλο βαθμό επηρεάζοντας αρνητικά το περιβάλλον. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες, η αλματώδης τεχνολογική ανάπτυξη, η περιβαλλοντική υποβάθμιση, οδηγούν σε τοπικές περιφερειακές και διεθνείς κρίσεις. Τις τελευταίες δεκαετίες, με όλο και αυξανόμενη συχνότητα, η παγκόσμια κοινή γνώμη απασχολείται και παράλληλα ανησυχεί για τις καταστροφές που προκαλούνται από τα φυσικά φαινόμενα, αλλά και τα τεχνολογικά ατυχήματα» τονίζει η κα Σπηλιωτοπούλου και εξηγεί ότι τα ακραία φαινόμενα που συντελούνται τα τελευταία χρόνια «δίνουν την εντύπωση μιας ολοένα επιταχυνόμενης διαδικασίας αλλαγών στη γήινη επιφάνεια και στο περιβάλλον». Παράλληλα όμως, όπως εξηγεί, «με αλματώδη συχνότητα τα τελευταία χρόνια, λαμβάνουν χώρα και περιβαλλοντικές καταστροφές οι οποίες προέρχονται από τις δραστηριότητες του ανθρώπου και από την άτυχη διαχείριση της τεχνολογίας, όπως ατυχήματα, ρύπανση από απόβλητα και τοξικές ουσίες, εκρήξεις, βιολογικές μολύνσεις, αστικές και δασικές πυρκαγιές και άλλα. Επομένως, πέρα από τις μεταβολές που η ίδια η φύση επιφέρει σε βάθος χρόνου, αναμφίβολα ο άνθρωπος έχει επέμβει σε δραματικό βαθμό σε αυτήν την εξέλιξη».
Πάντως, σύμφωνα με την κα Σπηλιωτοπούλου, «υπάρχει όμως ακόμα ελπίδα. Η πρωταρχική λύση σε όλο αυτό, είναι οι νέες διεπιστημονικές προσεγγίσεις και συνεργασίες εξειδικευμένου επιστημονικού δυναμικού, ικανού να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις των σύγχρονων προβλημάτων σε κάθε επίπεδο έρευνας, διοίκησης και τομέα δραστηριότητας και στη συνέχεια, μέσα από πολλές και διάφορες δράσεις της πολιτείας, να μπορέσει να αναπτύξει ο καθένας μας ξεχωριστά περιβαλλοντική συνείδηση κι ευθύνη».
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
Όσο για την συνεισφορά της κλιματικής αλλαγής στο φαινόμενο αυτό, ξεκαθαρίζει πως η κλιματική αλλαγή στην οποία οφείλονται κατά ένα μεγάλο βαθμό αυτά τα ακραία φαινόμενα που παρατηρούμε, είναι και μια φυσική διεργασία του πλανήτη.
«Η διαφορά είναι ότι, από μόνη της αυτή εξελίσσεται με υπερβολικά αργούς ρυθμούς. Το κλίμα δεν είναι κάτι σταθερό δηλαδή. Αλλάζει ούτως ή άλλως, γιατί αλλάζουν οι συνθήκες του πλανήτη μας και του ηλιακού μας συστήματος. Αυτό όμως που παρατηρείται κατά τα τελευταία 30-40 χρόνια που παρακολουθούμε διεξοδικά το κλίμα, ακριβώς λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας, είναι μια έντονη αύξηση αυτού του ρυθμού» τονίζει.
Και μια από τις κυριότερες αιτίες, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό, είναι η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη, γεγονός στο οποίο συμβάλει σημαντικά η δραστηριότητα του ανθρώπου.
«Η ανθρώπινη δραστηριότητα, με τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου όπως διοξείδιο του άνθρακα κλπ., αλλά και η ίδια η φύση με τις διεργασίες της, έχουν διαταράξει την ισορροπία σε ό,τι αφορά τον καιρό του πλανήτη γενικότερα. Και η Γη, προσπαθώντας στην ουσία να επαναφέρει την ισορροπία, αντιδρά, ενδεχομένως πιο γρήγορα και πιο βίαια. Συγκεκριμένα, η τελευταία δεκαετία ήταν η πιο θερμή περίοδος κατά τη διάρκεια των τελευταίων 170 ετών και έχουμε τρία κύρια αέρια του θερμοκηπίου που συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό για αυτή την εξέλιξη: το διοξείδιο του άνθρακα, το μεθάνιο και το οξείδιο του αζώτου, οι τιμές των οποίων έχουν σπάσει όλα τα ρεκόρ πλέον. Επομένως, η υπερθέρμανση του πλανήτη σηματοδοτείται από την αύξηση των ακραίων μετεωρολογικών φαινομένων» λέει συγκεκριμένα.
Και δυστυχώς, εκτιμάται ότι αναμένουμε να δούμε πολλά ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα και τις επόμενες δεκαετίες, όπως τονίζει, επισημαίνοντας πως «σαφέστατα υπάρχει κλιματική αλλαγή, ο ταχύτατος ρυθμός της εξέλιξης και των συνεπειών αυτής όμως, που φαίνεται να οφείλεται κυρίως στη βίαιη και αρνητική παρέμβαση του ανθρώπου στο περιβάλλον είναι αυτό που θα πρέπει να μας ανησυχεί και από την άλλη θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να μην αποδίδουμε κάθε έντονο μεμονωμένο καιρικό συμβάν σε αυτήν, παρά μόνο συμβουλευόμενοι τις μελέτες των ειδικών».
ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΕΙΜΩΝΑ
«Αυτό που εκτιμούν αυτά τα καιρικά μοντέλα, είναι ότι θα έχουμε έναν αρκετά ενδιαφέρον χειμώνα φέτος και όσον αφορά τις βροχές, αλλά και τα κρύα» αναφέρει η κα Σπηλιωτοπούλου σε σχέση με την πρόγνωση που της ζητάμε για την πορεία του φετινού χειμώνα. Παρόλα αυτά, εξηγεί ότι «αν θέλουμε να είμαστε επιστημονικά ακριβείς και έγκυροι, δε μπορούμε να κάνουμε τόσο μακροπρόθεσμες προβλέψεις. Ειδικά για την εποχή του χειμώνα, μιας και οι μεταβολές που παρουσιάζει, είναι συνεχείς, λόγω της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας των συστημάτων. Σαν γενικό κανόνα, μπορούμε να πούμε ότι μέχρι τις 72 ώρες (τρεις ημέρες) το ποσοστό επαλήθευσης μιας πρόγνωσης αγγίζει το 90 με 95%. Στην 5η μέρα σκεφτείτε ότι πέφτουμε ήδη στο 70%. Επομένως, το μέγιστο που μπορούμε να δούμε με ικανοποιητική βεβαιότητα, είναι πέντε με επτά ημέρες. Μετά, μπορούμε απλά να δώσουμε μια τάση, μια εκτίμηση δηλαδή της καιρικής εξέλιξης για το επόμενο διάστημα, που πάλι αυτή εξαρτάται από την εποχή και από το πόσο σταθερή ατμοσφαιρική κυκλοφορία έχουμε και σίγουρα ο χειμώνας δεν ενδείκνυται για αυτό». Ωστόσο, όπως προσθέτει, πλέον παγκόσμιοι μετεωρολογικοί οργανισμοί διαθέτουν και μετεωρολογικά μοντέλα μακροπρόθεσμης πρόγνωσης, τα οποία δίνουν μεν μια εικόνα για τους επόμενους μήνες, βρίσκονται όμως ακόμα σε πειραματικό στάδιο και βασίζονται κυρίως στη στατιστική κι επομένως, δε δίνουν ικανοποιητικά ποσοστά επαλήθευσης.
Δεν έχουμε ακόμα λοιπόν τη δυνατότητα για αξιόπιστες και ακριβείς μακροπρόθεσμες προβλέψεις, καθώς αυτές είναι απόρροια πολλών και πολύπλοκων ατμοσφαιρικών διεργασιών.
H μετεωρολόγος της ΕΡΤ, Πάττυ Σπηλιωτοπούλου, αποφοίτησε από το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και στη συνέχεια ακολούθησε το Μεταπτυχιακό στη Φυσική Περιβάλλοντος με κατεύθυνση τη Μετεωρολογία, στο Τμήμα Φυσικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
