Ένταση μεταξύ των μετόχων και των συντακτών της εφημερίδας Le Monde με αφορμή τις αποκαλύψεις για την HSBC Ελβετίας

Οι αποκαλύψεις της γαλλικής εφημερίδας Λε Μοντ για το σκάνδαλο φορολογικής απάτης στο οποίο εμπλέκεται η ελβετική θυγατρική της τράπεζας HSBC έχουν οδηγήσει σε ένταση τις σχέσεις μεταξύ της συντακτικής ομάδας της εφημερίδας και ορισμένων μετόχων της, που επικρίνουν το ερευνητικό έργο της.
“Δεν επέτρεψα για αυτό να αποκτήσουν την ανεξαρτησία τους. Αυτές είναι μέθοδοι που τις αποδοκιμάζω”, δήλωσε την Τρίτη ο πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου της Monde, Πιερ Μπερζέ. Ο Ματιέ Πιγκάς, που είναι επίσης μέτοχος της εφημερίδας και επικεφαλής της επενδυτικής τράπεζας Lazard, μολονότι δήλωσε “υπερήφανος” για το “αξιοσημείωτο” ερευνητικό έργο των δημοσιογράφων, ζήτησε να μην πέσουν στην παγίδα της “κατάδοσης”.
Ο κανόνας δεοντολογίας που ισχύει στη γαλλική εφημερίδα ορίζει ότι “οι μέτοχοι δεν έχουν λόγο στο δημοσιογραφικό περιεχόμενό” της, απάντησε ο διευθυντής της Μοντ, Ζιν Βαν Κοτ, υπερασπιζόμενος την ανεξαρτησία των συντακτών.
Από την Δευτέρα, η HSBC Ελβετίας έχει μπει στα πρωτοσέλιδα πολλών εφημερίδων σε όλον τον κόσμο που διεξήγαγαν κοινή έρευνα για τους τρόπους με τους οποίους η τράπεζα επέτρεψε σε χιλιάδες πελάτες της, μεταξύ των οποίων βιομήχανοι, πολιτικοί και καλλιτέχνες, να κρύψουν δισεκατομμύρια δολάρια για να αποφύγουν να πληρώσουν φόρους. Τον Ιανουάριο του 2014 η Μοντ απέκτησε πρόσβαση σε έναν τεράστιο όγκο δεδομένων της τράπεζας, πληροφορίες για περισσότερους από 106.000 πελάτες από 200 χώρες του κόσμου. Η εφημερίδα μοιράστηκε αυτές τις πληροφορίες με ένα δίκτυο 150 δημοσιογράφων απ’ όλον τον κόσμο.
Η έρευνα, που συνοδεύτηκε από την αποκάλυψη πολλών ονομάτων υπόπτων για φοροδιαφυγή, βαφτίστηκε “SwissLeaks”. Τα ονόματα αυτά δεν ήταν γνωστά μέχρι σήμερα παρά μόνο από τη δικαιοσύνη και ορισμένες φορολογικές αρχές, αλλά κάποια στοιχεία είχαν ήδη διαρρεύσει στον Τύπο.
“Η ιστορία αυτή με ανησυχεί”, εξήγησε ο Πιερ Μπερζέ στον ραδιοφωνικό σταθμό RTL. “Προφανώς, πρέπει να καταδικάσουμε τη φοροδιαφυγή και να τιμωρήσουμε τους ενόχους. Είναι όμως ο ρόλος μιας εφημερίδας να ρίχνει βορά ονόματα ανθρώπων; αυτό είναι λαϊκισμός. Γίνεται για να ικανοποιηθούν τα χειρότερα ένστικτα του ανθρώπου. Δεν θέλω να το συγκρίνω με περασμένες εποχές αλλά η κατάδοση, είναι κατάδοση”, υποστήριξε.
Ο Ματιέ Πιγκάς εμφανίστηκε πάντως πιο μετριοπαθής στις δηλώσεις του. “Είναι αλήθεια ότι θα πρέπει να βρεθεί μια ισορροπία μεταξύ της αποκάλυψης πληροφοριών που ενδιαφέρουν τον κόσμο” και του “να μην πέσουμε σε μια μορφή φορολογικού μακαρθισμού”, σημείωσε.
“Μπορούμε πάντα να το συζητήσουμε”, απάντησε ο Ζιλ Βαν Κοτ όταν ρωτήθηκε από το Γαλλικό Πρακτορείο. “Η συζήτηση για το αν θα αποκαλυφθεί το όνομα του τάδε και ότι το όνομα του δείνα διεξάγεται ήδη εντός της συντακτικής ομάδας. Όμως αυτές είναι αποφάσεις που λαμβάνονται από τη σύνταξη, είναι στην αρμοδιότητα της διεύθυνσης της εφημερίδας”, είπε.
Ο τρίτος εκ των μετόχων της Μοντ, ο Ξαβιέ Νιλ, ο ιδρυτής του γαλλικού τηλεπικοινωνιακού ομίλου Free, δεν έχει μέχρι στιγμής κάνει καμία δήλωση για το θέμα.