Εντατικοποίηση των ελέγχων, αλλά και επιβολή πιο αυστηρών κυρώσεων σε αυτούς που εντοπίζονται να διακινούν παράνομα ατυποποίητα ακτινίδια, ζητά μεταξύ άλλων να συμπεριληφθούν στη διαβούλευση σχεδίου της νέας υπουργικής απόφασης του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η άτυπη Διεπαγγελματική Ομάδα Ακτινιδίου, που λειτουργεί υπό τον συντονισμό και την υποστήριξη του Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΣΕΒΕ). Η νέα υπουργική απόφαση του ΥΠΑΑΤ θα αφορά τις τεχνικές λεπτομέρειες ελέγχου τήρησης των εμπορικών προδιαγραφών ποιότητας σε νωπά ακτινίδια.
Όπως επισημαίνεται σε σχετική σημερινή ανακοίνωση της ομάδας, πέραν του γενικότερου γνωστού ζητήματος της διασφάλισης των προϋποθέσεων εισόδου σε αγορές Τρίτων χωρών, τρία είναι τα βασικά ζητήματα που άπτονται της νέας υπό έκδοση απόφασης και απασχολούν σημαντικά τον κλάδο και αφορούν την πρόωρη κοπή και διακίνηση ακτινιδίων, τα μέσα συσκευασίας ακτινιδίων και τις κυρώσεις στους παραβάτες – έλεγχος στη διακίνηση ατυποποίητων φορτίων που δεν πληρούν τις αναγκαίες ποιοτικές προδιαγραφές.
Συγκεκριμένα, η ομάδα προτείνει τον ορισμό δεσμευτικής ημερομηνίας στις 20 Οκτωβρίου (αντί της 10/10 που προβλέπει η τρέχουσα υπουργική απόφαση) για τη συγκομιδή, εμπορία και εξαγωγή ακτινιδίων ποικιλιών Hayward και Τσεχελίδη, εκτός των πρώιμων ποικιλιών Summer Kiwi, Sorelli και Green light, που είναι σε κάθε περίπτωση πολύ περιορισμένες.
Όπως τονίζει η ομάδα, η πρόωρη κοπή (με χαμηλά σάκχαρα) ακτινιδίων, αφενός μεν έρχεται σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, αφετέρου δε συνιστά σημαντικά στη δυσφήμιση των ελληνικών ακτινιδίων στο εξωτερικό, υποβαθμίζοντας σοβαρά την ποιότητα και τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του φρούτου.
Σε ό,τι αφορά τα μέσα συσκευασίας, θέση της ομάδας είναι ότι στα στάδια της εξαγωγής σε τρίτες χώρες και της αποστολής στην Ε.Ε, αυτά θα πρέπει να απαγορεύεται να υπερβαίνουν τα δέκα κιλά και όχι τα 20 κιλά που προβλέπει σήμερα η τρέχουσα υπουργική απόφαση του ΥΠΑΑΤ.
Για το συγκεκριμένο θέμα, η ομάδα εκτιμά ότι με τη διακίνηση ατυποποίητων ακτινιδίων -και γενικότερα οπωροκηπευτικών- το κράτος χάνει σημαντικά έσοδα από το συνάλλαγμα, οι εργατοώρες μειώνονται σημαντικά σε διάφορους κλάδους που αφορούν την τυποποίηση και τα υλικά συσκευασίας και το προϊόν δεν αποκτά την υπεραξία που του αναλογεί. Εκτιμάται ότι στην υποθετική περίπτωση διακίνησης του συνόλου της ελληνικής παραγωγής ακτινιδίου ατυποποίητης σε παλετοκιβώτια (bins), θα είχαμε απώλεια της τάξης των 160.000.000 ευρώ για όλους τους εμπλεκόμενους και εν τέλει για την ελληνική οικονομία.
Για το θέμα των κυρώσεων, η άτυπη ομάδα τονίζει ότι στους παραβάτες, παραγωγούς και τυποποιητές-διακινητές-εμπόρους, θα πρέπει να επιβάλλονται αυστηρές κυρώσεις και συγκεκριμένα απόλυτη, χωρίς καμία εξαίρεση ή εναλλακτική κύρωση, καταστροφή προβληματικών παρτίδων με σχετικά πρωτόκολλα και κάλυψη των εξόδων ταφής των ακτινιδίων στις χωματερές από τους υπεύθυνους, δημοσιοποίηση των στοιχείων των παραβατών, πέραν όποιων άλλων κυρώσεων βάσει του Ν. 4235/14. Ευθύνη θα πρέπει να αποδίδεται, σύμφωνα με την ομάδα, και στις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες που εκδίδουν πιστοποιητικά καταλληλότητας για ακτινίδια που δεν πληρούν τις ελάχιστες προϋποθέσεις (βαθμός brix).
Για τους ελέγχους, η ομάδα τονίζει ότι θα πρέπει να εντατικοποιηθούν από τις Περιφερειακές Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής και τα Περιφερειακά Κέντρα Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου – σε συνεργασία με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) – ιδιαίτερα την επικείμενη περίοδο (Σεπτέμβριος-μέσα Νοεμβρίου), κατά την οποία κάθε χρόνο εμφανίζονται παρόμοια κρούσματα, στους τόπους παραγωγής-τυποποίησης-διακίνησης και κυρίως στους συνοριακούς σταθμούς (με έμφαση σε Πάτρα, Ηγουμενίτσα, Ευζώνους και Προμαχώνα).
Τονίζεται ότι η καλλιέργεια του ακτινίδιου συμβάλλει σημαντικά στην αγροτική οικονομία της χώρας μας και τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει αυξητικές τάσεις στις νέες φυτεύσεις, συνεπώς εντός της επόμενης τριετίας εκτιμάται ότι η παραγωγή θα ξεπεράσει τους 300.000 τόνους (το 2017 οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις ανήλθαν σε 9.217 HA και η παραγωγή σε 220.000 τόνους). Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του κλάδου, περίπου το 90% της παραγωγής ετησίως εξάγεται, ενώ η Ελλάδα κατατάσσεται πλέον στην 3η θέση παγκοσμίως των παραγωγών χωρών ακτινιδίου.