Στη Μάχη της Κρήτης, οι πρωταγωνιστές, ήσαν από τη μια μεριά η αφρόκρεμα του Γερμανικού στρατού, επιλεγμένοι από τις τάξεις της Βερμαχτ, οι περισσότεροι φανατικοί ΝΑΖΙ.
Kαι από την άλλη, Νεοζηλανδοί – Αυστραλοί – Μαορί – Άγγλοι. Και βέβαια, οι Κρητικοί, γέροι, νέοι, γυναίκες, παιδιά, παπάδες, καλογεροι, που άρπαξαν ό,τι όπλο είχαν διαθέσιμο, απο παμπάλαια όπλα, μαρτίνια, γκράδες, μάνλιχερ, μα και κατσούνες, σπαθοραβδιά και πέτρες.
Αυτοί ήσαν οι μεγάλοι πρωταγωνιστές της Μάχης της Κρήτης, και κατάφεραν η “Επιχείρηση Ερμής” να αποτύχει. Βέβαια, οι Γερμανοί, μετά από 10 μέρες σκληρών μαχών, κατέλαβαν την Κρήτη. Όμως, με 2000 νεκρούς, αλεξιπτωτιστές, ο Γκαιριγκ πέτυχε μια πύρρειο νίκη, και ο Γκαίμπελς, ο υπουργός προπαγάνδας του Χίτλερ, να πει: “Οι Ελληνες είναι γενναίοι μαχητές”.
Αμέσως μόλις το έμαθαν, ακόμα και από τα πλέον απομακρυσμένα και ορεινά χωριά, όπως το δικό μου χωριό της Ασιγωνιά, έσπευσαν να λάβουν μέρος.
Επέλεξα μερικά κομμάτια από τα απομνημονεύματα του Πέτρακα Πέτρου Παπαδοπετράκη, που έσπευσε αμέσως με τους Ασιγωνιώτες και του παπα του χωριού, τον Παπα Στελή, να λάβουν μέρος στη μάχη.
«Την 20η Μαΐου 1941, βρισκόμουνα στο χωριό μου και ειδοποιηθείς εσχημάτισα ομάδα περίπου 40 ανδρών, μετέβηκα εις Ρέθυμνον… Εις θεσιν Καστέλακα, έναντι του εχθρού με απόφαση να πολεμήσωμεν όσον μας ήτο δυνατόν, ανεξάρτητοι και με τα μέσα που διαθέταμεν… Επετέθημεν ευθύς κατά των εξορμούντων Γερμανών και τους οπισθοχωρήσαμεν» και παρακάτω:
«Εγώ ακολούθησα τη χαράδρα που εισέρχεται εντός του χωριού και εισήλθημεν εις το μέσον του εχθρού… Μόλις ενύχτωσε, επετέθημεν και οι Γερμανοί οπισθοχωρούν… Απώλειες είχομεν τον φόνον του Εμμανουήλ Ιωαν. Πετρά, (Νταλετζομανώλη) και του Εμμανουήλ Γεωργ. Μπαρμπουνάκη».
Παρακάτω αναφέρει τα ονόματα των ανδρών της ομάδος του, ακόμα και τον τύπο των όπλων που διέθεταν.
«Τύπος οπλισμού, Μανλιχερ, Μάουζερ, Λεμπελ, Γκράδες. Ομως, πολύ συντομα αντικαταστάθηκαν όλα τα πεπαλαιωμένα, από λάφυρα όπου είχομεν άφθονα πυρομαχικά».
Θέλω επίσης να αναφέρω και μια μαρτυρία ενός χωριανού μου, που δεν ζει πια, του Μανούσου Φιντριλάκη. Τον ακουσα λοιπόν, να διηγείται, στο καφενείο, με ποιο τρόπο πολέμησε στα Χανιώτικα τους Γερμανούς αλεξιπτωτιστές: “Εμείς επαίζαμενε τ’ αλεξίπτωτου όι του Γερμανού. Ωστε θέλα κατέβει, εμεγαλωνενε η τρύπα και έσκανε και εσκοτωνόντουνε κάτω ο αλεξιπτωτιστής».
Με ξεχωριστή μεγαλοπρέπεια και με την παρουσία πολλών επισήμων γιορτάστηκε και φέτος, την Κυριακή 20 Μαΐου, η 77η επέτειος της Μάχης της Κρήτης από τους Κρητικούς του λεκανοπεδίου και με την παρουσία πολλών επισήμων. Η εκδήλωση ξεκίνησε από την Μητρόπολη Αθηνών με επιμνημόσυνη δέηση.
Στη συνέχεια, τα διάφορα Κρητικά Σωματεία, Σύλλογοι με τα λάβαρα και τις σημαίες των, προεξάρχόντων της Παγκρητίου και της Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματείων μετέβησαν στον Αγνωστο Στρατιώτη. Εδώ έγινε επίσημη κατάθεση στεφάνων από την Πολιτειακή και Πολιτική ηγεσία του τόπου, καθώς και του προέδρου της Παγκρητίου και του Προέδρου της Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματείων. Κατέθεσε επίσης και ο Εκπρόσωπος των ενόπλων δυνάμεων, υποναύαρχος Στέλιος Πετράκης, Δ/ντης Β’ Κλάδου ΓΕΕΘΑ. Η εκδήλωση συνεχίστηκε στο πολεμικό μουσείο. Αφού κατέθεσαν στεφάνια στο μνημείο του αστράτευτου μαχητή, πήγαμε στον εσωτερικό χώρο.
Εδώ σε μια τεράστια δροσερή αυλή του Μουσείου απηύθυναν χαιρετισμό ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματείων κ. Πατεράκης και η κα Γλυκερία Γουρνοπούλου, πρόεδρος της ΑΜΚΕ “Δεν λησμονώ”, που οργάνωσε την έκθεση φωτογραφίας, και ήταν και η χορηγός της εκδήλωσης.
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με ομιλία του προέδρου της Παγκρητίου κ. Μαριδάκη.
Συγκράτησα ένα μικρό κομμάτι και το αναφέρω «Η Μάχη της Κρήτης, όπως ονομάστηκε ο παράξενος αγώνας της τιμής που συγκλόνισε τον κόσμο, αποτελεί για τους επερχόμενους, μια από τις ωραιότερες και γενναιότερες σελίδες ιστορίας της φυλής μας, και παραμένει στην ψυχή του έθνους άσβηστη η φλόγα του μεγαλείου της.
Η μάχη της Κρήτης δεν είναι μια συνηθισμένη σελίδα ιστορίας πολέμου. Αποτελεί ένα ανεπανάληπτο γεγονός».
Η εκδήλωση τελείωσε με το καταπληκτικό συγκρότημα του χοροδιδάσκαλου Γιώργη Πετράκη που χόρεψαν, ως συνήθως, λεβέντικους κρητικούς χορούς και με ένα γευστικό πλούσιο κρητικό κέρασμα.
