Στα πολλά χρονιά που έχω στην… πλάτη μου έχω ζήσει σ’ αυτόν τον τόπο πολλές εναλλαγές καιρικών συνθηκών με απλές κακοκαιρίες ή πιο δύσκολες κ.λπ. Δεν θυμάμαι όμως ποτέ να υπάρχει διάρκεια τόσο μεγάλη, πάνω από μήνα, καιρικών συνθηκών όπως εφέτος.
Παρόλα αυτά ίσως δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ότι ζούμε σε έναν ευλογημένο τόπο, την Κρήτη, που χειμώνα ή καλοκαίρι δεν έχουμε πραγματικά ακραία καιρικά φαινόμενα, όταν σχεδόν καθημερινά πληροφορούμεθα για τεράστιες καταστροφές και θύματα από τροπικές καταιγίδες, τυφώνες, τσουνάμι, και πάρα πολλές τρομακτικές πλημμύρες κλπ. κλπ. όταν εδώ έχουμε μέτριους χειμώνες και ήπια καλοκαίρια.
Από τον Τοπανά της παλιάς πόλης που διαμέναμε είχα εμπειρία από κάποιους χειμώνες καταστροφών στην ακτή και άλλου από τα τεράστια κύματα που μετριάσθηκε η δύναμή τους μετά την κατασκευή του βραχοφράγματος έξω από τον φάρο.
Δεν θυμάμαι χρονολογία που ένα από τα φορτηγά Μοτορ Σιπ, ο Αφοβος, που ερχόταν κάθε βδομάδα στο λιμάνι επιχείρησε να εισέλθει και τα κύματα το πέταξαν κυριολεκτικά πάνω στους βράχους του φάρου όπου, σχεδόν όρθιο, είχε μείνει αρκετά. Αλλη φορά από κάποιο ναυάγιο πλημμύρησε η θάλασσα βαρέλια με πετρέλαιο που όπως μεταφερόταν τότε πάντα άφηναν ένα κενό σε κάθε βαρέλι ώστε σε παρόμοια περίπτωση να επιπλέει.
Αψηφώντας κρύο και φουρτούνα μερικοί βουτούσαν και έσπρωχναν βαρέλια στην ακτή. κυρίως της Νέας Χωράς για να βγάλουν το… μεροκάματο. Τον Φεβρουάριο του 1968 ενέσκηψε η κακοκαιρία του αιώνος, όπως την ονόμασαν τότε, και η θάλασσα κατέστρεψε αρκετά καταστήματα της παραλίας πήρε όλα τα σκευή και στο λιμάνι έπλεαν εκατοντάδες τραπέζια κ.λπ. Μάλιστα τότε κυβερνούσε η χούντα και ο Παττακός κατέβηκε για να επιθεωρήσει το λιμάνι, τις ζημιές, κ.λπ..
Η ανταπόκριση της Αθηναϊκής εφημερίδας “Απογευματινή” έγραφε: Στις Καλύβες – Αλμυρίδα πνίγηκαν (από τα νερά της βροχής τρεις άνθρωποι και κινδύνεψαν αρκετοί άλλοι).
Η θάλασσα παρέσυρε το όχημα του δ/τη του ΟΤΕ Σπερελάκη, και κατέστρεψε τις τζαμαρίες όλες του τουριστικού περίπτερου Φάρος που έχει κατεδαφιστεί. Διαλύθηκαν βάρκες που είχαν τραβηχτεί έξω, αποσπαστήκαν ογκόλιθοι από το φρούριο Φιρκά και ανασκαφήκαν τα πλακόστρωτα των παραλιακών δρόμων. Τα θεόρατα κύματα έφεραν στην πλατεία Σιντριβανιού ξυλά, ογκόλιθους και έμοιαζε με βομβαρδισμένη περιοχή και τα φύκια είχαν φθάσει μέχρι την Τριμάρτυρη από το στενό.
Από τις καταρρακτώδεις βροχές και τους άνεμους ανηπραγησαν στέγες σπιτιών, ξεριζωθήκαν δένδρα και κατέρρευσαν αρκετά σπίτια ενώ τα καταστήματα της πόλης έκλεισαν και πολλοί κάτοικοι εγκλωβίστηκαν στα σπίτια τους, Υποχώρησε το φράγμα Αγυιάς και παρασυρθήκαν εργάτες που από θαύμα γλύτωσαν. Διεκόπη η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος από Κίσαμο μέχρι Ακρωτήρι. Μεγάλες οι καταστροφές στα δέντρα και καλλιέργειες, παρασύρθηκαν πολλά κατοικίδια ζώα.
Την ήμερα της κυρίως θεομηνίας βρέθηκαν κατασκηνωμένοι στο Λάκκο Καλλέργη (το καταφύγιο δεν ήταν ακόμη) για άσκηση χειμερινής διαβίωσης οι άνδρες της μονάδας καταδρομών που είχε λίγο καιρό πριν έλθει στα Χανιά. 0 αλησμόνητος διοικητής των Γιάννης Μανδήλης μου περιέγραψε την πρωτοφανή κατάσταση που βρέθηκαν όταν σε δυο ώρες το χιόνι ανέβηκε τρία μέτρα και αναγκασθήκαν να εγκαταλείψουν τα πάντα και παίρνοντας μόνο τα όπλα να καταφύγουν στο περίπτερο Ξυλόσκαλου όπου, διαρρηγνύοντάς το, αν δεν έκαιγαν κάποια έπιπλα, δυο στρατιώτες παγόπληκτοι θα είχαν πεθάνει. Είχε υπηρετήσει στον πόλεμό της Κορέας και τέτοια χιονοθύελλα δεν είχε αντιμετωπίσει.
Αλλη πρωτοφανής θεομηνία, για πρωτομαγιά, το 1987 έπληξε το οροπέδιο Ομαλού και τα Λευκά Ορη όπου το χιόνι ανέβηκε κοντά στα δυο μέτρα!!! Οι κτηνοτρόφοι λογικά λίγες ήμερες πριν είχαν ανεβεί στα ορεινά και χάθηκαν αμέτρητα αιγοπρόβατα.
Την 24η Οκτωβρίου του 1988 ξέσπασε ξαφνικό μπουρίνι στην περιοχή φαραγγιού Σαμαριάς όπου εγκλωβίστηκαν τριακόσιοι τουρίστες που με υπεράνθρωπες προσπάθειες, από άνδρες του δασαρχείου και άλλους, διασωθήκαν πλην δύο που παρασύρθηκαν από το νερό και τα πτώματα τους βγήκαν στην Αγιά Ρούμελη.
Και τέλος, τον Φεβρουάριο του 2004 που παχύ στρώμα χιονιού κάλυψε την πόλη μας μέχρι και τη Μονή Γουβερνέτου και στις στροφές του προφήτη Ηλία, εγκλωβίστηκαν την πρώτη νύχτα αρκετά οχήματα με τους επιβαίνοντες.
Μα δεν είναι, μόνο η εφετινή πρωτοχρονιά που μας τα “χάλασε”. Το 1978 πρωτοχρονιάτικα ενέσκηψε σφοδρή κακοκαιρία με χιονόπτωση και χαλάζι και αποκλεισμό των δρόμων Ομαλού και Σφακίων, όπως δε και το ρεπορτάζ σε τοπικές και αθηναϊκές εφημερίδες στο καταφύγιο ΚΑΛΕΡΓΗ όπου το χιόνι είχε φθάσει τα τέσσερα μέτρα, αποκλείσθηκαν 22 εκδρομείς Την τρίτη ημέρα πέταξε ως εκεί ελικόπτερό της 115ΠΜ και διαπιστώθηκε ότι όλοι ήταν καλά, γιατί τότε δεν υπήρχαν τα κινητά για επικοινωνία.
Δύο αποκλεισθέντες κατέβηκαν ως πλησίον του χωριού Λάκκοι με πεζοπορία πέντε ωρών στο χιόνι. Πριν 30 χρόνια επίσης αποκλειστήκαμε στο καταφύγιο Καλλέργη από τριήμερη χιονοθύελλα με ένα Λύκειο και οι γονείς δεν κοιμήθηκαν δύο νύχτες, τότε δεν είχε κινητά να ενημερώσουμε.
