Το ψυχολογικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί στην Κρήτη με τις ζημιές του Δάκου είναι πολύ πιο άσχημο απ’ όσο θεωρούν κάποιοι!
Οι ελπίδες των παραγωγών για αποζημιώσεις είναι μειωμένες, ενώ οι ανησυχίες τους για την επόμενη χρονιά πολύ μεγάλες. Αρκετοί, σύμφωνα με πληροφορίες, ούτε κλάδεψαν ούτε λίπαναν τις ελιές τους, αφού ούτε διάθεση αλλά ούτε και οικονομικά έχουν για τα κάνουν.
Τα υποβαθμισμένα ποιοτικά λάδια είναι αδιάθετα αλλά και τα σχετικά καλής ποιότητας πωλούνται σε τιμές κάτω του κόστους.
Γι’ αυτό, καλό είναι οι προσπάθειες όλων των εμπλεκόμενων και κυρίως του ΥπΑΑΤ, να στραφούν στην αντιμετώπιση των βασικών αιτίων της καταστροφής (αναφέρονται στο Υπόμνημα του ΣΕΔΗΚ) θέτοντας σε προτεραιότητα τα πιο κρίσιμα σημεία όπως:
– Αποκατάσταση στις πιστώσεις στα προ μνημονίων επίπεδα αφήνοντας τα ημίμετρα των επι πλεον 2 εκ. ευρώ. Η διαφορά μπορεί να καλυφτεί εισπράττοντας τις μη καταβαλλόμενες εισφορές απο τους επιτήδειους, που λέγεται ότι είναι παρά πολλές.
– Σωστή και έγκαιρη εκτέλεση της πρώτης γενικής διαβροχής ώστε να έχει τελειώσει, όχι να αρχίσει, πριν απο την πήξη του πυρήνα! Και αν χρειαστεί να γίνει άμεσα και δεύτερη μέχρι μηδενισμού των ατόμων της πρώτης «λευκής», όπως λέγεται, γενιάς. Αυτό επεσημαιναν ολες οι παλιες εγκύκλιοι του ΥπΑΑΤ!
Κι αυτό γιατί, οι βιολογικές δυνατότητες του Δάκου τον καθιστούν πρακτικά άτρωτο, ειδικά στην Κρήτη, αν ξεφύγει μετά την Ανοιξη!
Ενας (θηλυκός) δάκος είναι γνωστό οτι μπορεί να γεννήσει μέχρι 300 αυγά καθένα από τα οποία μπορεί να παράξει σε κάθε γενιά μέχρι και 150 θηλυκά άτομα. Και είναι επισης γνωστό ότι στην Κρήτη, λογω ευνοϊκού κλίματος αλλά και άρδευσης πολλών ελαιώνων, ο Δάκος μπορεί να κάνει μέχρι 5-6 γενιές, ενώ στην Πελοπόννησο -Ιόνια 4 και στην Κεντρική Ελλάδα μονο 3. Ετσι, τελικά ένα επιζών θηλυκό άτομο στις αρχές θέρους μπορεί να δημιουργήσει εκατομμύρια θηλυκά και άρα προσβεβλημένους καρπούς μέχρι τον Σεπτέμβρη-Οκτώβρη.
Και η σημασία της πρώτης διαβροχής στην Κρήτη, έχει αναγνωριστεί όχι μονο επιστημονικά αλλά και… λαογραφικά! Αυτό δείχνει και το ποίημα του γνωστού ριμαδόρου «Εννιαχωριανού» που δημοσίευσε τον Νοέμβριο μόλις τα άσχημα αποτελέσματα των δακοπροσβολών άρχισαν να φαίνονται…
Αντιπαράθεση υπουργών για αποζημιώσεις ελαιοπαραγωγών
Εντονη αντιπαράθεση έλαβε χώρα προ ημερών μεταξύ του πρώην και νυν Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης κ.κ. Αραχωβίτη και Βορίδη, σχετικά με τις αποζημιώσεις των ελαιοπαραγωγών.
Δηλώσεις και αντιδηλώσεις ανταλλάχτηκαν για ενέργειες και πιστώσεις 60 εκ. € που είχε εξασφαλίσει για τους ελαιοπαραγωγούς, σύμφωνα με δηλώσεις του ο πρώτος, πράγμα που διαψεύδει ο δεύτερος δίδοντας στην δημοσιότητα την επιστολή Αραχωβίτη και την απάντηση του Επίτροπου Γεωργίας κ. Φίλ Χόγκαν.
Και οι δυο επιστολές, που δημοσιεύονται αυτούσια στο www.sedik.gr , βέβαια αναφέρονται για ζημιές που είχαν γίνει την περίοδο 2018/19 και όχι για τις τεράστιες ζημιές που προκλήθηκαν απο τον Δάκο το 2019/20.
Ωστόσο χρήσιμο θα ήταν να εξεταστούν με σοβαρότητα οι περιπτώσεις ενισχύσεων, για την ελαιοκαλλιέργεια που προτείνονται με την επιστολή Χόγκαν, γιατί προσφέρουν λύσεις πλέον εφικτές και κυρίως άμεσες για τις αποζημιώσεις των ελαιοπαραγωγών απο τις πρόσφατες τρομακτικές ζημιές απο τον Δάκο.
Ιδιαίτερα αξίζει να εξεταστούν οι περιπτώσεις «αποκατάστασης ζημιών που προκαλούνται από επιβλαβείς για τα φυτά οργανισμούς ή από δυσμενή κλιματικά φαινόμενα, βάσει του κανονισμού 702/2014» όπως και «των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας (de minimis) που χορηγούνται βάσει του Κανονισμού 1408/2013» αλλά και άλλες λύσεις ή συνδυασμοί λύσεων που προτείνονται.
Κι αυτό γιατί, όπως αναφέρεται στην ίδια την επιστολή Χόγκαν και οι δύο περιπτώσεις, υπόκεινται σε ελάχιστους περιορισμούς και μπορούν να χορηγούνται χωρίς προηγούμενη κοινοποίηση στην Επιτροπή.
Μόνες προϋποθέσεις, σύμφωνα με την επιστολή Χόγκαν, είναι ότι το Κράτος-μέλος οφείλει να αποστείλει συνοπτικές πληροφορίες στην Επιτροπή τουλάχιστον 10 ημέρες πριν από την εφαρμογή των ενισχύσεων και ότι αυτές ισχύουν μόνο για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όπως μάλλον θα είναι όλοι Έλληνες ελαιοπαραγωγοί.
Εληξε χθες η προθεσμία για την ιδιωτική αποθεματοποίηση ελαιολάδου
Αδιαφορία και άγνοια στην Ελλάδα καίτοι αρκετά λάδια μένουν αδιάθετα
Εληξε χθες (25/2) η προθεσμία της τέταρτης και τελευταίας φάσης για την υποβολή αιτήσεων ιδιωτικής αποθεματοποίησης με ενδεχόμενα χωρις καμία Ελληνική συμμετοχή. Κι αυτό γιατί όχι μονο δεν είχε γίνει επαρκής ενημέρωση αλλά και γιατί οι λίγοι ενδιαφερόμενοι απευθύνονταν στον ΣΕΔΗΚ για ενημέρωση αφού οι αρμόδιοι τους παρέπεμπαν ο ένας στον άλλο.
Ομως το μέτρο αυτό της ΕΕ καίτοι όπως εφαρμόζεται, δεν φαίνεται πράγματι να έχει αποτελεσματικότητα στην αύξηση των τιμών, εν τούτοις στην Ελλάδα, ειδικά φέτος, με τεράστιες ποσότητες ελαιολάδου να παραμένουν αδιάθετες λόγω χαμηλής ποιότητας αλλά και λόγω χαμηλών τιμών, θα έπρεπε να εξεταστεί σοβαρά. Γι’ αυτό η βιαστική καταδίκη του από την Διεπαγγελματική και το ΥπΑΑΤ σε πρόσφατη σύσκεψή τους, μάλλον δεν ήταν σωστή.
Και αυτό γιατί η αποθεματοποίηση με ύψος ενίσχυσης 1-1,1 ευρώ ανά τόνο και ημέρα που ίσχυσε στην 3η φάση και πιθανότατα θα ισχύσει και στην 4η, μπορεί να αποφέρει ενίσχυση 198€ σε 6 μήνες. Επομένως, μπορεί τοκίσει την άξια 1 τόνου ελαιολάδου Βιομηχανικού (0ξ.> 2ο), που είναι περίπου 1200€ με 3,96%, δηλαδή πολύ υψηλότερα απο ότι τα σημερινά επιτόκια καταθέσεων των Τραπεζών!
Υπόψη ότι στην Ισπανία με τις τιμές των ενισχύσεων που εγκρίθηκαν, σύμφωνα με τις Συνεταιρικές οργανώσεις της χώρας, θα αποφέρουν τελικά μια συνολική ενίσχυση στον τομέα της Ισπανικής αγοράς ελαιόλαδου ύψους 23,9 εκατομμυρίων ευρώ.
Στρατηγικός σχεδιασμός για την Ελαιοκομία από ΥπΑΑΤ και Διεπαγγελματική
Η εκπόνηση ενός στρατηγικού σχεδίου για την ανάπτυξη της ελαιοκομίας στην Ελλάδα, θα αποτελέσει κοινό στόχο του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης (ΥπΑΑΤ) και της Διεπαγγελματικής Ελαιόλαδου. Αυτό συμφωνήθηκε σε συνάντηση που έγινε στις 18-2–20 μεταξύ του Υπουργού ΥπΑΑΤ κ. Μ. Βορίδη και Μελών της Διεπαγγελματικής, σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του
Κύριο θέμα της συνάντησης ήταν οι χαμηλές τιμές του ελαιολάδου, οι οποίες, όπως όλοι συμφώνησαν, οφείλονται στην μεγάλη φετινή παραγωγή ελαιολάδου της Ισπανίας, αλλά και στους επιπρόσθετους δασμούς ύψους 25% που επιβλήθηκαν από τις ΗΠΑ στη χώρα αυτή.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση που δημοσιεύτηκε, οι συμμετέχοντες στην συνάντηση συμφώνησαν, μάλλον αβασάνιστα ότι το μέτρο της ιδιωτικής αποθεματοποίησης, δεν αποτελεί λύση και η εφαρμογή του δεν θα έφερνε αποτελέσματα στην ελληνική αγορά.
Γι’ αυτό υποστήριξαν ότι, πρέπει να εξεταστούν οι δυνατότητες λήψης αλλων μέτρων μέσω ενός σχεδίου, το οποίο όπως ανακοινώθηκε, θα συζητηθεί στην επόμενη συνάντηση του Υπουργού με την Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Ελαιολάδου η οποία έχει οριστεί για την Τρίτη 10 Μαρτίου 2020 στις 12.00 μ.μ.
Οπωσδήποτε, η εξέλιξη αυτή έστω και καθυστερημένη, βρίσκεται προς την σωστή κατεύθυνση. Όμως για να καταστεί πράγματι χρήσιμη και θετική θα πρέπει να καταλήξει σε συγκεκριμένα αποτελεσματικά μέτρα που πρέπει να αρχίζουν να εφαρμόζονται στην πράξη άμεσα. Κι αυτό γιατί εξαγγελίες σχεδίων και μελετών έχουν γίνει πολλές φόρες στο παρελθόν αλλά η ελληνική ελαιοκομία, δεν βρίσκεται πλέον στο χείλος του γκρεμού αλλά έχει κατρακυλήσει σε αυτόν!
Και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, είναι τόσο αυτονόητα που δεν χρειάζονται χρονοβόρες και συνήθως ατελέσφορες μελέτες. Η Ελληνική Διεπαγγελματική ελαιολάδου θα πρέπει να ενεργοποιηθεί αξιοποιώντας προγράμματα αλλά και δικούς της πόρους όπως η αντίστοιχη της Ισπανική, στην προβολή επώνυμου τυποποιημένου προϊόντος σε στοχευμένες ξένες αγορές. Και το ΥπΑΑΤ θα πρέπει να κατανοήσει ότι για τη διάθεση του ελαιολάδου τυποποιημένου στο εξωτερικό απαιτούνται μονάδες μεγάλης δυναμικότητας Συνεταιρικές η ιδιωτικές, ώστε να μπορούν να έχουν χαμηλό ανά μονάδα κόστος προβολής, και προώθησης. Συν/σμοι των 10 ατόμων είναι θνησιγενείς και ευάλωτοι!
Επίσης η πλευρά των παραγωγών στην Επαγγελματική δεν πρέπει να αποδέχεται χωρις επιφυλάξεις τον αφορισμό μέτρων της ΕΕ, όπως η αποθεματοποίηση, που η αποτυχία τους μάλλον συμφέρει πρόσκαιρα την πλευρά των μεγάλων Βιομηχανιών.
Αντίθετα πρέπει να υποστηρίζουν και επιδιώκουν την αύξηση της αποτελεσματικότητας τους με βελτίωση των όρων εφαρμογής τους, όπως είναι η μεγάλη καθυστέρηση της έναρξης τους, οι ανεπαρκείς ενισχύσεις που παρέχουν και οι περιορισμένες ποσότητες που εγκρίνουν.
Σύσκεψη στο ΥπΑΑΤ για αποζημιώσεις δακοπροσβολών
Εξετάζεται και η περίπτωση των ενισχύσεων de minimis
Ικανοποιητικό είναι το γεγονός ότι άρχισε να εμφανίζεται κάποια κινητικότητα σχετικά με τις εργασίες της «ομάδας εργασίας» (επιτροπής) για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων απο τις φετινές δακοπροσβολές, ανησυχητικό όμως είναι το ότι δεν έχουν γίνει ακόμη γνωστές κάποιες ενέργειες η μέτρα για την αποτροπή παρόμοιας καταστροφής κατά την χρονιά που έρχεται.
Ετσι, έγινε γνωστό ότι πρόσφατα πραγματοποιήθηκε στο ΥπΑΑΤ σύσκεψη της ομάδας εργασίας που έχει συγκροτηθεί για «την μελέτη των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στις ελαιοκαλλιέργειες της Κρήτης»
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Αντιπεριφερειάρχη Μ. Χνάρη (Υπαιθρος Χ. 21.2.20), όπως συνάγεται από τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν, η συνολική παραγωγή της Κρήτης ηταν τελικά 58,000 τόνοι ελαιολάδου και επομένως είναι μειωμένη κατά 40% από τις 100.000 τόνους που είχε εκτιμηθεί τον Αύγουστο. Υπάρχει κατά συνέπεια ποσοτική απώλεια 42.000 τόνων ενώ παράλληλα υπάρχει και σημαντική ποιοτική υποβάθμιση αφού το ποσοστό έξτρα παρθένου που παράχθηκε ηταν μειωμένο στο 40-45% αντί 80-90% που συνήθως παράγεται στην Κρήτη.
Η Επιτροπή θα συνεδριάσει εκ νέου στις αρχές Μαρτίου, ενώ μέλη της αναμένεται να επισκεφτούν την Κρήτη την τελευταία εβδομάδα του Φεβρουαρίου για να μιλήσουν από κοντά με παραγωγούς και φορείς του ελαιολάδου.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, ο φάκελος πρέπει να παραδοθεί στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, Μάκη Βορίδη, μέχρι το τέλος Μαρτίου, προκειμένου στη συνέχεια να διεκδικηθούν αποζημιώσεις από την Ε.Ε.
Όπως έγινε γνωστό (Χαν. Νέα 19-2-20) μετά την ολοκλήρωση της σύσκεψης, ο Αντιπεριφερειάρχης Μ. Χνάρης είχε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Μ. Βορίδη, κατά την οποία του έθεσε υπόψη τη δέσμευση του για πρόσθετες πιστώσεις 2 εκατ. ευρώ για την δακοκτονία όπως είχε ανακοινώσει στο Ηράκλειο, καθώς και την πρόταση της Περιφέρειας για τη διερεύνηση καταβολής αποζημίωσης από το πρόγραμμα ενισχύσεων de minimis, ανεξάρτητα από την τελική έκβαση της πορείας του φακέλου διεκδίκησης πόρων που θα πάει στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα δυο αυτά αιτήματα που αναφέρονται και στο Υπόμνημα που απο τον Νοέμβριο υπέβαλε ο ΣΕΔΗΚ, θεωρούμε πως είναι πλέον σημαντικά και εφικτά απο ότι η τεκμηρίωση της ενοχής της κλιματικής αλλαγής. Και θα αποβούν πλέον αποτελεσματικά αν πραγματοποιηθούν έγκαιρα. Γι’ αυτό όμως φαίνεται ότι απαιτούνται επισημότερες και ισχυρότερες πιέσεις
