Τα Χανιά κατατάσσονται ψηλά στην ιεραρχία της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων ως παράδειγμα καλής πρακτικής σε επίπεδο χώρας. Αυτό είναι αποτέλεσμα αφενός των υποδομών που έχουν δημιουργηθεί από την πολιτεία και αφετέρου της επίπονης προσπάθειας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών, η οποία ξεκινάει από την προσχολική ηλικία με ειδικά προγράμματα που εμπλουτίζονται συνεχώς. Εχει δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στην ανακύκλωση αποβλήτων όπως χαρτί, πλαστικό, μέταλλο, γυαλί, μπαταρίες, ελαστικά κ.λπ., ενώ ταυτόχρονα η κομποστοποίηση έχει κάνει άλματα με τη συσκευασία κόμποστ από υπολείμματα τροφών και υπολείμματα κλαδιών καθώς και με την παραγωγή και συσκευασία φυτοχωμάτων με βάση το κόμποστ και τη διάθεσή τους στην αγορά.
Ενα απόβλητο που συναντά κανείς στα απορρίμματα και που αποτελεί σημαντικό ποσοστό κατά βάρος είναι ο ρουχισμός. Υπάρχουν δυνατότητες για επαναχρησιμοποίηση του ρουχισμού που βρίσκεται σε καλή κατάσταση, αλλά και του άχρηστου ρουχισμού. Για την επαναχρησιμοποίηση ρουχισμού έχουν δραστηριοποιηθεί στα Χανιά φορείς όπως η Εκκλησία, το Κοινωνικό Στέκι, διάφορες εθελοντικές οργανώσεις, Πολιτιστικοί Σύλλογοι κ.ά., που συλλέγουν ρούχα και τα διαθέτουν σε άπορους, μετανάστες, πρόσφυγες. Ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα που έχουν ενταθεί οι ροές προσφύγων και μεταναστών, η ανάγκη για ρουχισμό έχει αυξηθεί. Παρόλη την προσπάθεια, μεγάλο μέρος του ρουχισμού καταλήγει στους κάδους των απορριμμάτων και τελικά στον Χώρο Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) ως απόβλητο.
Προκειμένου να ενισχυθούν οι ανωτέρω δομές, αλλά και να ελαχιστοποιηθεί ο ρουχισμός που καταλήγει ως απόβλητο στον ΧΥΤΥ, θα μπορούσαν να τοποθετηθούν καλαίσθητοι κάδοι σε δημόσιους χώρους της πόλεως των Χανίων, όπου θα δίδεται η δυνατότητα στους πολίτες να απορρίπτουν τον ρουχισμό που δεν μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί προκειμένου να συλλεχθεί και να οδηγηθεί για ανακύκλωση.
Μια συνηθισμένη διαδικασία ανακύκλωσης ρούχων είναι σε γενικές γραμμές η πιο κάτω:
– Τα ρούχα που συλλέγονται προωθούνται σε εργοστάσια διαλογής, όπου χωρίζονται σε κατηγορίες αναλόγως της ποιότητας, του είδους των ινών από τις οποίες είναι φτιαγμένα, του είδους επεξεργασίας που μπορούν να τύχουν κ.λπ. Η κατηγοριοποίηση γίνεται από εξειδικευμένα άτομα και ξεπερνά τις 200 κατηγορίες.
– Τα ρούχα που δεν μπορούν να ξαναφορεθούν λόγω του ότι είναι πολυφορεμένα, σχισμένα κ.λπ., πάλι μετά από εξειδικευμένη διαλογή, κατηγοριοποίηση και επεξεργασία, που περιλαμβάνει αφαίρεση κουμπιών, φερμουάρ, μετατρέπονται σε χρήσιμα υλικά όπως:
– Πανιά καθαρισμού, για πλοία, βιομηχανίες, μηχανουργεία κ.λπ.
– Συστατικό για υψηλής ποιότητας χαρτί.
– Νέες ίνες για παραγωγή καινούργιων ρούχων (κυρίως μάλλινα).
– Πολτός για μονωτικά υλικά στη βιομηχανία.
– Υλικό που χρησιμοποιείται ως επίστρωση στα χαλιά, γέμιση για έπιπλα κ.ά.
– Μονωτικά υλικά για τις οικοδομές.
– Κουμπιά, φερμουάρ κ.λπ. για επαναχρησιμοποίηση.
Επιπρόσθετα, στην Ελλάδα αρχίζει να γίνεται πραγματικότητα η ανταλλαγή και η αγορά ρούχων από δεύτερο χέρι. Ρούχα χαρίζονται ή πωλούνται σε ιδιαίτερα συμφέρουσες τιμές από καταστήματα και μπουτίκ. Παράλληλα διοργανώνονται με μεγάλη επιτυχία εκδηλώσεις, όπου οι συμμετέχοντες μπορούν να κρατούν τα ρούχα τους και να τα ανταλλάξουν με άλλα της αρεσκείας τους χωρίς αυτό να αποτελεί ταμπού.
Εν κατακλείδι, μια σωστή και οργανωμένη διαδικασία επαναχρησιμοποίησης – ανακύκλωσης μπορεί να μειώσει τον ρουχισμό που καταλήγει στα σκουπίδια σε πολύ μεγάλο ποσοστό και παράλληλα να τον παρέχει δωρεάν σε ευπαθείς ομάδες που έχουν ανάγκη ή σε συμβολική τιμή σε ενδιαφερόμενους πολίτες, μέσω καταστημάτων.
*διπλ. μηχανολόγος, μηχανικός MSc.