«Πετυχαίνετε άριστη ανάκληση πληροφοριών αν τις μελετάτε σε πολλές διαφορετικές περιπτώσεις». Ερευνητές από τα Πανεπιστήμια York, California, M.I.T., South Florida
Δίνετε εξετάσεις σε ένα μήνα; Κάνετε τις τελευταίες επαναλήψεις; Ετοιμαστείτε να τις αναδιοργανώσετε, μας λένε οι ερευνητές που μελετούν την αποτελεσματικότητα των επαναλήψεων.
Η αποτελεσματική μελέτη απασχολεί τους υποψηφίους όλων των εποχών. Πόσες επαναλήψεις χρειάζομαι; Να μελετώ την τελευταία εβδομάδα πριν τις εξετάσεις;
Φαίνεται ότι η εγκυρότητα του παλιού γνωμικού μας «Η επανάληψη είναι η μητέρα της μάθησης» αντέχει σήμερα με κάποιες διαφοροποιήσεις.
Στο σημερινό σημείωμα παρουσιάζω τις προτάσεις των ερευνητών που αφορούν τη στρατηγική των τελευταίων επαναλήψεων του σχολικού έτους και προτάσεις μου για το διάλειμμα στη μελέτη.
Ωρα μηδέν
Ερευνητές από 4 μεγάλα Πανεπιστήμια του εξωτερικού συνεργάστηκαν για να προσδιορίσουν το ιδανικό διάστημα για να κάνει κάποιος επανάληψη και να έχει την βέλτιστη ανάκληση πληροφοριών.
Τα αποτελέσματα των ερευνών τους δεν εκπλήσσουν έμπειρους εκπαιδευτικούς, ιδιαίτερα τους φροντιστές.
Κάποια από αυτά τα ευρήματα περιλαμβάνονται στο βιβλίο μου “Θυμάμαι εύκολα”.
Ας τα δούμε περιληπτικά:
1. Οι ερευνητές αναγνωρίζουν την εγκυρότητα παλαιότερων ευρημάτων για τη σχέση ανάμεσα στο χρόνο που μαθαίνουμε κάτι και στον χρόνο που μας ζητείται να το ανακαλέσουμε. Αν ο χρόνος είναι μηδενικός, δηλαδή αν μας διδάξουν κάτι το πρωί και το απόγευμα μας εξετάσουν, τότε η απόδοση μας θα είναι χειρότερη από το αν έχουν περάσει μερικές μέρες.
2. Οσοι προσπαθούν να συμπιέσουν την περίοδο μάθησης θα διαπιστώσουν ότι πιθανώς να έχουν μία προσωρινή άμεση ανάκληση της ύλης που όμως θα σβήσει σχετικά σύντομα. Προσοχή δεν πρέπει να συγχέουμε την ανάκληση με την απλή αναγνώριση μιας πληροφορίας.
3. Το ιδανικό διάστημα ανάμεσα στην τελευταία επανάληψη και στην τελική εξέταση για όσους μελετάνε συστηματικά εδώ και ένα χρόνο είναι από 21 μέχρι 27 μέρες.
4. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι ο ιδανικός χρόνος που μπορεί να προταθεί, ανάμεσα σε περιόδους μάθησης δεν είναι σταθερός, αλλά εξαρτάται από τη χρονική στιγμή που θέλουμε να θυμόμαστε την ύλη.
5. Είναι προτιμότερο η τελευταία επανάληψη πριν τις εξετάσεις να απέχει λίγο περισσότερο από τον ιδανικό χρόνο που ανέφερα πιο πάνω.
6. Απεναντίας, όσοι προσπαθήσουν να μειώσουν το χρόνο ανάμεσα στην τελευταία επανάληψη και στο χρόνο εξέτασης θα έχουν χειρότερα αποτελέσματα στην ανάκληση των πληροφοριών. Δηλαδή, είναι ανώφελο να μελετάτε την τελευταία εβδομάδα πριν τις εξετάσεις.
7. Αν κάποιοι από σας αρχίσετε να μελετάτε ένα θέμα σήμερα, τότε πρέπει να το επαναλαμβάνετε κάθε 3 μέρες και να σταματήσετε 7 μέρες πριν την τελική εξέταση.
8. Αν τώρα θέλετε να κατακτήσετε τη γνώση που θα σας συνοδεύσει για χρόνια στις σπουδές σας στο Πανεπιστήμιο, τότε απλώστε το χρόνο μάθησης και επαναλήψεων σε όλο το σχολικό έτος.
9. Αποτέλεσμα αυτής της πρακτικής (8) είναι να διπλασιάσετε τον όγκο των πληροφοριών που θα ανακαλέσετε στην τελική εξέταση.
10. Αντίθετα αν περιορίζετε την μελέτη ενός αντικειμένου σε διάστημα μιας εβδομάδας (όπως συνηθίζεται σε ορισμένα προγράμματα σπουδών) τα αποτελέσματα θα είναι αντικρουόμενα.
Τέλος, οι ερευνητές συστήνουν τη συμμετοχή ειδικών ψυχολόγων στο στήσιμο των προγραμμάτων σπουδών για να βοηθήσουν στη μόνιμη καταγραφή των πληροφοριών.
Σημειώνω ότι η εμπειρία μας δείχνει ότι οι μηχανισμοί της επώασης της ύλης, δηλαδή της αποτελεσματικής καταγραφής της στη μακρόχρονη μνήμη είναι μια απόλυτα προσωπική υπόθεση του κάθε υποψηφίου.
Το διάλειμμα των ιδιοφυών
Μια σημαντική παράμετρος στην αποτελεσματική καταγραφή της ύλης είναι και το διάλειμμά σας. Δείτε τι κάνουν ιδιοφυείς υποψήφιοι…
• Μελετούν σε περιβάλλον που τους ευχαριστεί ή και σε σχετικά άβολο.
• Μελετούν όταν είναι χαλαροί και ήρεμοι, επειδή γνωρίζουν ότι η ένταση είναι κακός σύντροφος.
• Διακόπτουν τη μελέτη τους, μόλις αισθανθούν κουρασμένοι.
• Γνωρίζουν για πόσο χρόνο μπορούν να μελετούν συνεχώς με άριστη συγκέντρωση και απόδοση.
• Σε κάθε διάλειμμα της μελέτης, τεντώνουν τα χέρια τους ψηλά, τα ενώνουν, κοιτάζουν ψηλά και λένε φωναχτά το πιο σημαντικό στοιχείο της ύλης.
• Πριν την έναρξη μιας περιόδου μελέτης χαλαρώνουν και ρωτούν τον εαυτό τους ποια είναι τα κίνητρα τους για να συνεχίσουν να μελετούν,
• Στο τέλος κάθε περιόδου μελέτης φωτογραφίζουν τις σελίδες με τα μάτια τους, τα κλείνουν και τις φαντάζονται.
Συμπερασματικά
• Γενικά, κάνετε συνεχή ανακύκληση της ύλης.
• Σήμερα που ο χρόνος είναι περιορισμένος, κάνετε επαναλήψεις που να απέχουν μεταξύ τους ίσα χρονικά διαστήματα.
• Η μελέτη την τελευταία εβδομάδα δεν ωφελεί.
• Συστατικά όπως, τακτικά διαλείμματα, χιούμορ, καλή διατροφή, κανονικός ύπνος και θετική στάση οφείλουν να συνοδεύουν τη μελέτη σας.*Πτυχ.Ψυχολογίας-Ανάπτυξης Παιδιού, Master Εκπαίδευσης στην Δια Βίου Μάθηση, συγγραφέας ‘Μαθαίνω εύκολα’ , ‘Θυμάμαι εύκολα’.• Μέλος Γ.Σ. Ελληνικής Επιτροπής UNICEF.
• Επικοινωνία polygnosi@otenet.gr facebook polygnosi
