Κύριε διευθυντά,
πολύς λόγος γίνεται στις μέρες μας σχετικά με την πρόσφατη απόφαση του τοπικού Συμβουλίου Σούδας για να επανατοποθετηθεί το άγαλμα του πρίγκιπα Γεωργίου στην ανακατασκευασμένη πλατεία της Σούδας.
Όπως μαρτυρεί η Ιστορία μας, η Κρήτη ύστερα από δουλεία περίπου επτά αιώνων, συγκεκριμένα 688 χρόνια σκλαβιάς, έπειτα μετά από πολύχρονους σκληρούς και αιματηρούς αγώνες απέκτησε την ελευθερία της. Οι Μεγάλες Δυνάμεις το φθινόπωρο του 1898 ανάγκασαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία να εγκαταλείψει την Κρήτη, δημιουργώντας υπό την προστασία τους ένα νέο αυτόνομο κράτος, την Κρητική Πολιτεία, υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου και εγκατέστησαν ως Ύπατο Αρμοστή (Γενικό Διοικητή) τον πρίγκιπα Γεώργιο, τον δευτερότοκο γιο του Γεωργίου Α΄ του τότε Βασιλιά της Ελλάδας.
Στις 9 Δεκεμβρίου του 1898 έφτασε στη Σούδα ο πρίγκιπας Γεώργιος για να αναλάβει τα καθήκοντα του ως Ύπατος Αρμοστής στην Αυτόνομη Κρήτη. Ήταν το πρώτο επίσημο σκαλοπάτι για την πολυπόθητη Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.
Οι παππούδες μας, οι προπάπποι μας, οι πολέμαρχοι και οι καπεταναίοι, ο λαός και οι άρχοντες του τόπου που είχαν κατακλύσει την ιστορική πλατεία της πόλης μας, επεφύλαξαν μεγαλειώδη υποδοχή στον Γεώργιο.
Ο τότε επίσκοπος Κισσάμου και Σελίνου Δωρόθεος σε επιστολή του προς τον εξάδελφο του Ν. Παπαδάκη, στις 12-12-1898 έγραψε για την υποδοχή του πρίγκιπα Γεωργίου και περιγράφει το πανηγυρικό κλίμα και την εορταστική ατμόσφαιρα που επικρατούσε: «είδον θέαμα συγκινητικόν και μοναδικόν εν τω βίω μου. Φαντάστηθι μυριάδες λαού κλαίοντας υπό χαράς και συγκινήσεως, ζητωκραυγάζοντος, χορεύοντος, άδοντος επί τρία σχεδόν ημερονύκτια τηρήσαντος δε παραδειγματικήν τάξιν, ήτις ενεποίησεν εις τους ξένους αρίστην εντύπωσιν. Το ηράκλειον σώμα και αρρενωπόν του Πρίγκηπος παράστημα καταγοητεύει τους πάντας. Είθε να γίνη αυτώ βοηθός ο Ύψιστος εν τη εκπληρώσει του ανατεθέντος αυτώ δυσχερεστάτου έργου επ’ αγαθώ της φιλτάτης πατρίδος».i
Εξήντα χρόνια μετά, στις 26 Μαΐου του 1958, στη ίδια πλατεία κοντά στην προβλήτα του λιμανιού της Σούδας, εμείς οι Κρητικοί κάναμε την τελετή των αποκαλυπτηρίων του μεγαλοπρεπή ανδριάντα του πρίγκιπα Γεωργίου, εκεί όπου το 1898 είχε αποβιβαστεί, εις ανάμνηση της απελευθερώσεως μας από τους Οθωμανούς και τιμώντας την ιστορική εκείνη στιγμή.
Ουδείς φαντάζομαι νοήμων κάτοικος αυτού του τόπου πιστεύει ότι η επαναφορά το αγάλματος του πρίγκιπα Γεωργίου στην αρχική του θέση, έχει να κάνει με πολιτικές πεποιθήσεις, με νοσταλγία μοναρχικού πολιτεύματος, με καταδικαστέες και ανθελληνικές ιδέες που ζητούν την ανεξαρτησία της Κρήτης κ.λπ. Ούτε πάλι όλοι εμείς οι υποστηρικτές της επανατοποθέτησης του αγάλματος στη Σούδα, αμφισβητούμε την μεγάλη προσωπικότητα, την πολυσχιδή δράση, τους πολύμορφους αγώνες και την καθοριστική συμβολή του μεγάλου Εθνάρχου μας και κορυφαίου Έλληνα πολιτικού Ελευθερίου Βενιζέλου στην Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Αδιαμφισβήτητα ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο διορατικός αυτός ηγέτης, υπήρξε ο κύριος πρωταγωνιστής των εξελίξεων στην Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.
Η Ένωση όμως της Κρήτης με τη Ελλάδα θεμελιώνεται πάνω στην ανακήρυξη της αυτονομίας της Κρήτης. Αυτή την ιστορική αλήθεια υπηρετεί πιστά και η τοποθέτηση το αγάλματος του πρίγκιπα Γεωργίου στη Σούδα.
Είναι επιβεβλημένο χρέος μας έναντι της ιστορίας και του τόπου να επανορθώσουμε το αρχικό σφάλμα και να ξαναστήσουμε τον ανδριάντα του πρίγκιπα, στον ίδιο τόπο που είχε πρωτοστηθεί.
Οι άνθρωποι της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία παρά το μένος και την οργή τους για τους Τσάρους που τους καταδυνάστευαν για εκατονταετίες είχαν πολιτισμό να διατηρήσουν όλα τα μνημεία και τους Ανδριάντες των Τσάρων, αφού ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της Ρωσικής ιστορίας.
Σταύρος Μυριδάκης
Συμφωνώ απόλυτα με την πρότασή σας. Είναι μέρος της ιστορίας της Κρήτης και κατά τη γνώμη μου ένας σημαντκός σταθμός προς την ένωσή της με την Ελλάδα.
Το Ίδρυμα Ελ. Βενιζέλου έκανε επίσημη ανακοίνωση για το θέμα, ως πνευματικός καθοδηγητής και ιστορικός ερμηνευτής των πολιτικών δρώμενων εκείνης της εποχής.
Όντας από καταγωγή Σουδιανός, ας ανατρέξει το τοπικό συμβούλιο στην ιστορία της περιοχής και να δημιουργήσει ένα μνημείο που αρμόζει στην ιστορία της ευρύτερης Σούδας, αρχαιότερη ή νεώτερη.
Έτσι και αλλιώς έχουμε καθήκον να τιμάμε αυτούς που έχυσαν αίμα και δώρισαν την ψυχή τους για την ελευθερία του τόπου, και δεν νομίζω ότι ο “Πρίγκιπας” κατατάσσεται σε κάποια τέτοια χρυσή σελίδα.