Επάγγελμα φαροφύλακας

1 από 2

«Υπήρξαν φορές που υπηρετώντας στο Καστελόριζο ή στο Πρασονήσι νότια της Ρόδου που δεν λειτούργησε ένα βράδυ ο φάρος εξαιτίας βλάβης. Τότε οι ψαράδες μου έλεγαν ότι “μας αφήσατε μόνους μας στο πέλαγος”. Αυτό είναι ο φάρος! Ενας σύντροφος της νύχτας για κάθε ναυτιλλόμενο». Είναι τα λόγια του Σπύρου Καποκάκη, του φαροφύλακα των Χανίων που από το 1997 βρίσκεται στην υπηρεσία φάρων και από το 2006 στα Χανιά. Και πλέον λόγω της εξέλιξης της τεχνολογίας είναι όχι σε ένα ή δύο φάρους αλλά καλύπτει όλο το φαρικό δίκτυο της Δυτικής Κρήτης.
Από το Δρέπανο στον Αποκόρωνα, τον ενετικό φάρο Χανίων, τους φάρους στη Νέα Χώρα, τους δύο φάρους στο Κολυμπάρι, τους δύο στο λιμάνι Κισάμου, τους φάρους στον Πλάτανο Κισάμου, στην Παλιόχωρα, στη Σούγια και στη Χ. Σφακίων αλλά και οι φάροι του Ρεθύμνου και ενός μεγάλου τμήματος του Ηρακλείου είναι στην ευθύνη του κ. Καποκάκη.
Για κάθε ζημιά, κάθε βλάβη, την οποιαδήποτε συντήρηση θα πρέπει να είναι εκεί ώστε ο φάρος να ανάψει άμεσα, το φως του να συντροφέψει τους ναυτικούς και τους ψαράδες.

«ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΦΑΡΟΦΥΛΑΚΕΣ;»
«Τι ακούω όταν λέω ότι είμαι φαροφύλακας; Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι δεν υπάρχει πλέον αυτό το επάγγελμα», εξηγεί καθώς τον συναντάμε έξω από τον ενετικό φάρο των Χανίων. Μπορεί σήμερα να είναι ελάχιστοι οι φαροφύλακες που μένουν για μήνες στο φάρο αποκλεισμένοι από τον  υπόλοιπο κόσμο αφού η τεχνολογία έχει λύσει πολλά από τα προβλήματα του επαγγέλματος, ωστόσο οι πολυήμερες παραμονές σε φάρους όταν υπάρχει κακοκαιρία, οι δυσκολίες στην επιδιόρθωση των βλαβών, οι μεγάλες αποστάσεις με βάρκες ή καΐκια, παραμένουν στην ημερήσια διάταξη.
«Το επάγγελμα έχει ιδιαιτερότητες. Εχει τη μοναξιά του,  την ησυχία του… που πολλές φορές είναι καλή. Γενικά μου ταιριάζει ως επάγγελμα. Φυσικά δεν το έχω μετανιώσει που το ακολούθησα. Δεν μπορώ να πω ότι στερήθηκα πολλά. Κάποια γενέθλια της μικρής μου τα πρώτα χρόνια, κάποιες κοινωνικές εκδηλώσεις αλλά αυτά είναι φυσιολογικά πράγματα» τονίζει.

ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΕΝΟΣ
Πρώτη μετάθεση για τον κ. Καποκάκη στο Καστελόριζο όπου παρέμεινε για 3 χρόνια. Μετά άλλα τρία στο Πρασονήσι στη νότια Ρόδο. «Θα μου μείνει αξέχαστη η διαδρομή προς τον φάρο του Καστελόριζου. Τα 300 μέτρα του ανηφορικού μονοπατιού, τα 3-4 μίλια της απόστασης από το Καστελόριζο μέχρι το φάρο. Με την παραμικρή θαλασσοταραχή μπορούσες να αποκλειστείς 3-4 ημέρες. Προσωπικά μου είχε τύχει να μείνω πάρα πολύ εκεί. Τι κάνεις τότε; Συντροφιά στο φάρο. Η καθημερινότητα  είναι να σηκωθείς από το πρωί, να κάνεις υποστολή της σημαίας, να καθαρίσεις τον φάρο, να ελέγξεις τα μηχανήματα και τον μηχανισμό του, να κάνεις συντήρηση. Να περάσει κανά αλιευτικό να ανταλλάξατε δύο-τρεις κουβέντες στο VHF…» θυμάται ο φαροφύλακας. Οπως επίσης δεν ξεχνάει και μια κακοκαιρία στον Αιγαίο όταν μαζί με ένα συνάδελφό του πήγαν να επιδιορθώσουν μια ζημιά σε ένα φάρο στη Νότια Χίο. «Μια απόσταση μίας ώρας με το καΐκι, την κάναμε σε 4-5 ώρες. Κτυπηθήκαμε άγρια από τον καιρό αλλά… αυτά είναι μέσα στο επάγγελμα» λέει σήμερα γελώντας.

Ο ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ
Ο συνομιλητής μας έζησε την αλλαγή στη τεχνολογία των φάρων. Από τους παλιούς μηχανισμούς του αερίου ασετυλίνης, στη σημερινή μορφή τα ηλιακά φανάρια και τα συστήματα LED. «Οσο και να προχωρήσει η τεχνολογία, πάντα θα απαιτείται η ανθρώπινη παρουσία. Η συντήρηση είναι το Α και το Ω. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Σήμερα έχουμε ναυτιλιακές οδηγίες, χάρτες, βιβλία, GPS… Τι γίνεται όμως με ένα black out σε ένα σκάφος; Αν κρατήσει μερικές ώρες, δίπλα σε μια στεριά, εκεί φαίνεται πόσο σημαντικός είναι ο φάρος που φαίνεται από μίλια μακριά. Η τεχνολογία είναι καλή αλλά ο άνθρωπος δεν αντικαθίσταται με τίποτα» τονίζει ο κ. Καποκάκης.

ΣΤΟΝ ΦΑΡΟ ΤΩΝ ΧΑΝΙΩΝ
Συχνές οι παρεμβάσεις του φαροφύλακα στους φάρους των Χανίων για ζημιές, βλάβες αλλά και… δολιοφθορές.
Όπως οι πυροβολισμοί σε βάρος του φάρου πριν από δύο χρόνια. «Τότε πρέπει να είχαν πυροβολήσει τον φάρο από δύο διαφορετικά σημεία. Στον κλωβό του φάρου. Αποκαταστήσαμε γρήγορα τη ζημιά. Κατά καιρούς παλιότερα γίνονταν βαψίματα και γκράφιτι αλλά μετά την τοποθέτησης μιας μεταλλικής πόρτας, σταμάτησαν.
Οι φάροι είναι μια τεράστια πολιτιστική κληρονομιά για τη χώρα μας. Και είναι και μια ηθική ικανοποίηση και για μας ότι συμβάλλουμε στη διατήρηση αυτών των πολιτιστικών μνημείων» καταλήγει ο φαροφύλακας.