«Να μη χαθεί άλλος χρόνος για την προστασία του ιστορικού χώρου των φυλακών του Ιτζεδίν» ζητούν μέσω επερώτησης που κατατέθηκε για να συζητηθεί στο περιφερειακό συμβούλιο στις 31-1-2023, οι περιφερειακοί σύμβουλοι της Λαϊκής Συσπείρωσης Κρήτης Αλέκος Μαρινάκης, Νίκος Μανουσάκης και Γενοβέφα Χουστουλάκη.
Αναλυτικά, το κείμενο της επερώτησης αναφέρει:
«Προς τον κ. Περιφερειάρχη,
Επανερχόμαστε στο ζήτημα της προστασίας του ιστορικού φρουρίου Ιτζεδίν, καθώς συνεχίζεται η εγκατάλειψή του στην καταστροφή της φθοράς του χρόνου, με διαχρονικές τις πολιτικές ευθύνες όλων των εμπλεκόμενων φορέων (Κυβερνήσεων – Υπουργείου Πολιτισμού – Περιφέρειας Κρήτης– Δήμων).
Είναι προσβολή για την ιστορία του λαού μας ότι καταρρέει το μνημείο που λειτουργούσε ως φυλακή πολιτικών κρατουμένων, που έγινε τόπος μαρτυρίου για δεκάδες από τους καλύτερους αγωνιστές, κομμουνιστές και άλλους αγωνιστές του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος της χώρας μας και είναι ιστορικός τόπος μνήμης, όπως η Μακρόνησος και η Γυάρος.
Υπενθυμίζουμε ότι το 1986 το Ιτζεδίν χαρακτηρίστηκε ως διατηρητέο μνημείο και υπάγεται και στις αρμοδιότητες του υπουργείου Πολιτισμού -συγκεκριμένα στην Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Κρήτης.
Μετά τις συνεχείς παρεμβάσεις της «Λαϊκής Συσπείρωσης», του παραρτήματος Χανίων της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ και μαζικών φορέων, καθώς και τις κοινοβουλευτικές παρεμβάσεις του ΚΚΕ :
1. Η υπουργός Πολιτισμού, στη συζήτηση επίκαιρης ερώτησης του ΚΚΕ, τον Γενάρη του 2020, δεσμεύτηκε ότι θα δώσει λύση και θα υπογραφεί προγραμματική σύμβαση για τη συντήρησή του, αν της ζητηθεί από κάποιο τοπικό φορέα. Ξεκαθάρισε για το ιδιοκτησιακό καθεστώς πως το φρούριο Ιτζεδίν δεν συμπεριελήφθη στα μνημεία που μεταβιβάστηκαν στο Υπερταμείο, επειδή δεν διέθετε κτηματογράφηση. Επιβεβαίωσε τη δραματική κατάσταση στην οποία βρίσκεται το μνημείο, λέγοντας πως η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Κρήτης έχει ζητήσει να εξεταστεί εάν πρέπει να κατεδαφιστεί ένα τμήμα του, λόγω επικινδυνότητας.
2. Τον Μάη του 2021 σε τηλεφωνική παρέμβαση του βουλευτή του ΚΚΕ, Μανώλη Συντυχάκη, η υπουργός Πολιτισμού δήλωσε ότι είναι ενημερωμένη για το γεγονός ότι κατέρρευσε τελείως το διοικητήριο του Ιτζεδίν και υποσχέθηκε ότι θα έχει την απαιτούμενη επικοινωνία με τους εμπλεκόμενους φορείς για να ληφθούν άμεσα μέτρα προστασίας για το ιστορικό φρούριο του Ιτζεδίν.
3. Τον Οκτώβρη του 2021 μετά τις συνεχείς παρεμβάσεις της «Λαϊκής Συσπείρωσης» το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης ενέκρινε ομόφωνο ψήφισμα για την αποκατάσταση του ιστορικού φρουρίου του Ιτζεδίν, ενώ ο περιφερειάρχης δεσμεύτηκε για την ένταξη στο ΕΣΠΑ των απαιτούμενων μελετών.
Είναι πρόκληση ότι παρά τις παραπάνω δεσμεύσεις τόσο από το κεντρικό όσο και το τοπικό κράτος για τη συντήρηση και αναστήλωση του ιστορικού χώρου των φυλακών του Ιτζεδίν, βρισκόμαστε στο ίδιο έργο θεατές, ενώ με την πάροδο του χρόνου το ιστορικό μνημείο του Ιτζεδίν δέχεται μεγαλύτερες καταπονήσεις και σοβαρότερες βλάβες.
Είναι συνέπεια ενός προαναγγελθέντος εγκλήματος, που μόνο ντροπή προκαλεί, η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το ιστορικό φρούριο Ιτζεδίν, που συνδέεται με ηρωικές σελίδες της σύγχρονης Ιστορίας της πατρίδας μας – με την Ιστορία της Εθνικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού – που αφορούν όχι μόνο το Ν. Χανίων, μα γενικότερα τη χώρα μας.
Η «Λαϊκή Συσπείρωση» Κρήτης συνεχίζει να διεκδικεί, μαζί με τους κατοίκους και τους μαζικούς φορείς των Χανίων, την αποκατάσταση του Ιτζεδίν, για να γίνει επισκέψιμο, προσβάσιμο στον λαό και στη νεολαία της περιοχής και τους επισκέπτες απ’ όλη τη χώρα και τον κόσμο. Για να είναι το φρούριο του Ιτζεδίν «σχολείο» της συλλογικής μνήμης, για να διδάσκονται οι νέες γενιές την ιστορία του τόπου μας.
Επερωτάται ο κ. Περιφερειάρχης σε ποιες ενέργειες θα προχωρήσει η περιφερειακή αρχή ώστε:
Να αποκατασταθεί άμεσα με ευθύνη και χρηματοδότηση του κράτους το ιστορικό φρούριο του Ιτζεδίν, ώστε να αναδειχθεί ως ιστορικό μνημείο και να δοθεί στην τοπική κοινωνία, για να μπορεί να αξιοποιείται από τον λαό και τη νεολαία για την ανάδειξη της ιστορίας του λαϊκού κινήματος του τόπου».
