Eρωτήματα και απαντήσεις για την σημερινή κρίση των αξιών δίνει το έργο του Νίκου Καζαντζάκη. Στην πρώτη ημέρα των εργασιών του διήμερου συμποσίου που διοργανώνει η Εταιρεία Κρητικών Σπουδών – Ίδρυμα Καψωμένου, σε συνεργασία με την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, στην έδρα του Ιδρύματος στον Αλικιανό, σημαντικοί επιστήμονες κατέθεσαν στοιχεία μελέτης, ερευνών του έργου του μεγάλου Κρητικού συγγραφέα.
«Αφορμή για το διήμερο συμπόσιο ήταν το έτος Καζαντζάκη αλλά αιτία το ίδιο το έργο, η επικαιρότητα και η παγκόσμια σημασία στην εποχή μας. Ο Καζαντζάκης αφιέρωσε όλη του τη ζωή στη συγγραφή και στο στοχασμό, παλεύοντας να κατανοήσει και να αναδείξει τα προβλήματα του ανθρώπου της εποχής του. Όλο του το έργο είναι ένας διάλογος ανάμεσα στην ελληνική παράδοση, στο ελληνικό πνεύμα και σε όλες τις μεγάλες κοσμοθεωρίες, επομένως είναι ένα έργο καίριας σημασίας ιδιαίτερα σε μια εποχή μεγάλης κρίσης όπως την δική μας. Η αναζήτηση του Καζαντζάκη είναι διδακτική από πολλές πλευρές και ως πρότυπο μιας συνείδησης ζωντανής, ενεργής και σε πλήρη ετοιμότητα ενός πολίτη που αισθάνεται την ανάγκη να ασχολείται με τα κοινωνικά προβλήματα και να αναζητά λύσεις», σημείωσε ο ομότιμος καθηγητή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ερατοσθένης Καψωμένος. Παράλληλα επισήμανε την επικαιρότητα του έργου του Καζαντζάκη καθώς όλες οι συγγραφικές του εργασίες «είναι η ανίχνευση των μεγάλων προβλημάτων του ανθρώπου και της ανθρωπότητας, στα οποία δεν προσφέρει εύκολες λύσεις αλλά μας μεταφέρει την αγωνία της αναζήτησης, το καθήκον του πνευματικού ανθρώπου να είναι ενεργός και να προσφέρει στην κοινωνία».
Η ΜΟΡΦΗ ΤΩΝ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΩΝ
«Η μορφή των μυθιστορημάτων του Καζαντζάκη και το νόημά της» ήταν το θέμα της εισήγησης του ομότιμου καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης Σταμάτη Φιλιππίδη. Ο κ. Φιλιππίδης μίλησε για την έρευνα του που έγινε βιβλίο και σημείωσε ότι ο Καζαντζάκης «φτιάχνει τα μυθιστορήματα του με ένα σύστημα αντιπαραθέσεων και αντιπαλότητας και στις ιδέες (Έλληνες-Τούρκοι, σάρκα-πνεύμα, ζωή-θάνατος) και στην πλοκή των χαρακτήρων. Πχ. ο Καπετάν Μιχάλης μαύρο άλογο, σαρίκι και μπότες, ο Νουρί Μπεης άσπρο άλογο, σαρίκι, μπότες και ακόμα και στο ύφος που γράφει ή στις φράσεις η μια έρχεται σε αντίθεση με την άλλη. Όλο το Καζαντζακικό οικοδόμημα είναι αυτή η παράλληλη παράθεση αντιθέσεων. Θα πρέπει να σκεφτούμε γιατί το κάνει αυτό το πράγμα. Τον Καζαντζάκη τον κατηγόρησαν κάποτε και οι αριστεροί, οι δεξιοί συχνά, η εκκλησία πολλές φορές, οι άθεοι κ.α. Αυτό που δεν έχουν καταλάβει είναι ότι ο Καζαντζάκης πιστεύει ότι ο άνθρωπος παλεύει συνεχώς στη ζωή του να ξεπεράσει τις αντιθέσεις του, αλλά κάθε ξεπέρασμα τους στην πραγματικότητα δημιουργεί νέα αντίθεση».
Επίσης έγινε προβολή της ταινίας του Λευτέρη Χαρωνίτη για τον Ν. Καζαντζάκη. Μιλώντας στους δημοσιογράφους τόνισε πως σήμερα «γνωρίζουμε ότι ο Καζαντζάκης έγραψε τουλάχιστον 10 κινηματογραφικά σενάρια. Μένοντας στη Μόσχα για 2,5 χρόνια έγραψε το πρώτο σενάριο για τα στούντιο του Κιέβου για την ταινία “Κόκκινο Μαντίλι” που γνωρίζουμε από την έρευνα που κάνουμε ότι γυρίστηκε και κάποια στιγμή θα την βρούμε. Ο Καζαντζάκης έγραψε άλλα 4 σενάρια στη Μόσχα και άλλα 5 όταν διέμενε σε ένα χωριό στα σύνορα Γερμανίας -Τσεχοσλοβακίας και πολύ αργότερα το 1955 έγραψε ένα σενάριο για κινηματογραφικό στούντιο στις ΗΠΑ. Ο Καζαντζάκης έγραφε σενάρια γιατί τον ενδιέφερε πολύ η νέα τέχνη του κινηματογράφου και βέβαια για λόγους βιοποριστικούς».
Το συμπόσιο ξεκίνησε με ριζίτικο τραγούδι από τις Κρητικές Μαδάρες.
ΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Η δεύτερη τακτική συνεδρία θα ξεκινήσει στις 6.30 σήμερα το απόγευμα με πρόεδρο τον Δημήτρη Αγγελάτο και εισηγήσεις από την εκπαιδευτικό, Δρ Θεολογίας, επιστημονική συνεργάτη της ΟΑΚ, Μαρία Χατζηαποστόλου, την Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Χανίων, Ιωάννα Ραμουτσάκη, την καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης, Ελπινίκη Νικολουδάκη, τον ομότιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκο Παπαδογιαννάκη και τον ομότιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης, Μιχαήλ Πασχάλη.
