Επισημάνσεις από την αρχαιολόγο Ελπίδα Χατζηδάκη
«Δεν μπορεί η αρχαιολογική ζώνη στα Φαλάσαρνα να χαρακτηρίζεται ως χώρος που επιτρέπεται η γεωργική και κτηνοτροφική εκμετάλλευση» αναφέρει η αρχαιολόγος Ελπίδα Χατζηδάκη, εκφράζοντας την έντονη διαφωνία της για όσα προβλέπουν οι προτάσεις των μελετητών για τη σύνταξη των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών για τις περιοχές Natura.
Eιδικότερα η κα Χατζηδάκη με έγγραφο της στα “Χ.ν.” παραθέτει τα στοιχεία που κατέθεσε στη διαβούλευση τονίζοντας τα λάθη που έχουν γίνει σε ότι αφορά τον αρχαιολογικό χώρο των Φαλασάρνων.
Η διευθύντρια Ανασκαφών Φαλάσαρνας και πρώην διευθύντρια Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων εξηγεί πως σε ότι αφορά την προστασία βιοποικιλότητας της Φαλάσαρνας «προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι στην υποτιθέμενη “προστασία και διατήρηση της φύσης ” συμπεριλαμβάνεται το κεντρικό τμήμα του αρχαιολογικού χώρου , όπου μάλιστα επιτρέπει την γεωργική και κτηνοτροφική εκμετάλλευση! (ΦΕΚ Δ’ 762, παρ. Γ 2). Πρόκειται για την Ζώνη Α’ του κηρυγμένου χώρου ήδη από το 1967 ως ζώνη αδόμητη απολύτου προστασίας, η οποία περιλαμβάνει σπάνιες λιμενικές εγκαταστάσεις, οχυρώσεις, μακρά τείχη, νεκροταφείο, δημόσια κτήρια και ακρόπολη με ναούς στην κορυφογραμμή και στις παρειές της. (ΦΕΚ 168/Β/9-3-1967 και ΦΕΚ 23/Β/17-1-1995). Ένας εκ των ναών που σήμερα ανασκάπτεται βρίσκεται ψηλά στο διάσελο της χερσονήσου Καστρί ή Κούτρι , χρονολογείται στο 5ο αι. π. Χ. και ανήκει στη Θεά Δήμητρα».
Η κα Χατζηδάκη εξηγεί πως παρ΄ όλη την κήρυξη και προστασία που προσφέρει η αρχαιολογική νομοθεσία «πραγματοποιούνται στη Ζώνη Α’ λαθρανασκαφές και αυθαίρετες περιφράξεις,περικλείοντας μέσα ολόκληρα αρχαία αμυντικά συγκροτήματα σπάνιας στρατιωτικής αρχιτεκτονικής με τα αιγοπρόβατα να προξενούν φθορές στα μνημεία και στις επιγραφές τους. Ως αρχαιολόγος ανασκάπτω τον χώρο επί 37 χρόνια και γνωρίζω τις θέσεις των μνημείων καθώς και τους κτηνοτρόφους της περιοχής. Το 2021 ύστερα από σημαντική λαθρανασκαφή και μηνυτήρια αναφορά μου, τρεις κτηνοτρόφοι καταδικάστηκαν σε 10μηνη φυλάκιση για φθορά μνημείων και ανεπιτήρητο ποίμνιο κατ’ εξακολούθηση (Πρωτοδικείο Χανίων 1160/2021). Ως εκ τούτου θεωρώ ότι ο αρχαιολογικός χώρος με την χερσόνησο Καστρί ,όπου η αρχαία ακρόπολη, επιβάλλεται να παραμείνει ως έχει , δηλαδή Ζώνη Αδόμητη Απολύτου Προστασίας για την διεξαγωγή επιστημονικών ερευνών και ανασκαφών με την αυστηρή απαγόρευση της βόσκησης και του κυνηγιού.Αυτή θα είναι η πραγματική προστασία, διαχείριση και διατήρηση της συγκεκριμένης περιοχής της Φαλάσαρνας».
Αναφορικά με τη θαλάσσια Νatura ανοικτά των Φαλασάρνων η αρχαιολόγος τονίζει πως «φυσικά δεν πρέπει να απαγορευτούν οι καταδύσεις, ένα σπορ που όλοι αγαπάμε, αλλά θα πρέπει να γίνονται ίσως με κάποιους όρους για την προστασία των ναυαγίων τα οποία δεν είναι πάντοτε ορατά. Απαραίτητη είναι η προσοχή στην προστασία του Βρετανικού πολεμικού πλοίου που βυθίστηκε στη Μάχη της Κρήτης το 1941 και βρίσκεται στην έξοδο του αρχαίου διαύλου του λιμένα της αρχαίας πόλης της Φαλάσαρνας».
Ο Κόλπος Λιβάδι Κισσάμου (Φαλάσαρνας) είναι κηρυγμένος ως “τόπος αρχαιολογικός, ιστορικός και ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους” με συντεταγμένες:
– φ λ
-Α 35ο 30′. 594 Β 23ο 33.’ 901 Α
-Β 35ο 29′. 501 Β 23ο 32. 979′ Α
-Γ 35ο 28′.010 Β 23ο 33.299′ Α
