» Μια γνωριμία με ένα διαφορετικό μοντέλο τουρισμού
Γνωριμία με τα προϊόντα της Κρητικής γης και γευστική γαστρονομία, συμμετοχή στην τυροκόμιση, περιπατητικές διαδρομές στη φύση, επισκέψεις σε μικρά χωριά …ένα διαφορετικό μοντέλου τουρισμού πιο κοντά στον άνθρωπο και στο περιβάλλον προσφέρεται εδώ και χρόνια – έστω σε μικρή κλίμακα – και στα Χανιά.
Πρωτοπόροι του τουρισμού της υπαίθρου όπως ο κ. Νίκος Φραντζεσκάκης για χρόνια μέσα από τη “Βάμος Α.Ε.” και έπειτα με την “Αgroxenia” στην οποία δραστηριοποιούνται επαγγελματίες του αγροτουρισμού σε όλη τη χώρα , μας εξηγεί πως σε σύγκριση με περιοχές όπως πχ. η Τοσκάνη με τεράστια παράδοση στον τουρισμό υπαίθρου τα Χανιά και η Κρήτη έχουν πολύ υψηλό επίπεδο.
«Δεν είμαστε καθόλου πίσω σε σύγκριση με την Τοσκάνη, ίσα-ίσα τους πλησιάζουμε σε δραστηριότητες. Αυτό που μας λείπει είναι η διασύνδεση των επιχειρήσεων μεταξύ τους. Έχουμε τεράστια ποικιλία προϊόντων , ιδιαίτερους ξενώνες, τρομερή γαστρονομία, ιστορία και κουλτούρα, φυσικό τοπίο. Όμως όλα αυτά δεν τα έχουμε κάνει ένα ενιαίο προϊόν! Αυτή είναι η διαφορά μας σε σύγκριση με την Τοσκάνη» τονίζει ο συνομιλητής μας.
Η περιγραφή των δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται σε επίπεδο Νομού είναι πραγματικά εντυπωσιακή. «Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι έχουμε τα πάντα! Τυροκομεία, μελισσοκόμους, μικρές οικοτεχνίες που φτιάχνουν ιδιαίτερα προϊόντα και μπορούν να προσφέρουν μοναδικές εμπειρίες, μικρά χωριά με αρχιτεκτονική κληρονομία. Μπορούμε και αναπτύσσουμε εποχικές εργασίες στις οποίες μετέχουν οι επισκέπτες μας, όπως το μάζεμα του χαρουπιού και των χόρτων (τέτοιες δράσεις υπάρχουν πχ. Στην Κύπρο) τη συμμετοχή στον τρύγο και στην ελαιοκομία και όλα αυτά σε συνδυασμό με μουσικές, γλέντια, λαϊκή παράδοση. Τους επισκέπτες που δεχόμαστε στο Βάμο δεν τους κρατάμε μέσα στο χωριό! Θα περάσουμε το φαράγγι της Ίμβρου, θα τους πάμε σε ένα κτηνοτρόφο που τυροκομεί στη Ρέντα ένα πολύ δυνατό πρόγραμμα από Ιούνιο μέχρι Σεπτέμβριο, θα πάμε σε μελισσοκόμο την ώρα που τρυγάει, θα τον ξεναγήσουμε στα χωριά του Αποκόρωνα, αλλού θα πιει την τσικουδιά του, αλλού θα φάει. Έτσι το όφελος είναι πολλαπλό για όλη την τοπική κοινωνία. Αν όλο αυτό θα μπορούσαμε να το συντονίσουμε σε επίπεδο Νομού, σε όλα τα χωριά θα ήταν το ιδανικό» αναφέρει ο κ. Φραντζεσκάκης.
Ένα μοντέλο πολυ-λειτουργικών αγροκτημάτων βασισμένα στην ποιότητα που από κοινού με άλλες δραστηριότητες όπως αυτές που περιγράφονται πιο πάνω θα μπορούσαν να αποτελούν ένα κίνητρο για τους επισκέπτες.
«Ακούμε πολλές φορές μεγάλα λόγια για επέκταση της σεζόν, για τουρισμό 12 μήνες το χρόνο και άλλες τέτοιες κουβέντες που πολύ συχνά δεν έχουν αντίκρισμα. Ας αρχίσουμε από τα απλά με αξιοποίηση του Νοεμβρίου και του Μαρτίου. Ας δούμε πως οι επισκέπτες του καλοκαιριού δεν θα μένουν στα ξενοδοχεία αλλά θα βγαίνουν στην ύπαιθρο από τη στιγμή που μπορούμε να προσφέρουμε μια τεράστια ποικιλία δραστηριοτήτων. Όσο για τη χειμερινή περίοδο από τη στιγμή που θα εξασφαλιστούν πτήσεις τσάρτερ και ως Χανιά και ως Κρήτη μπορούμε να καλύψουμε όλα τα ενδιαφέροντα» επισημαίνει ο κ. Φραντζεσκάκης.
Μαγειρεύοντας τα προϊόντα της Κρητικής γης
Την προετοιμασία ενός κρητικού γεύματος, την παρασκευή τσικουδιάς σε ρακοκάζανο, τον τρύγο στην περιοχή του Αποκόρωνα με τη συμμετοχή επισκεπτών από την Φιλανδία έχουμε παρακολουθήσει αρκετές φορές. Παρασκευή γεμιστών, συμμετοχή στο μαγείρεμα κόκορα με χυλοπίτες, άνοιγμα φύλλου για καλτσούνια, παραγωγή τσικουδιάς… έπειτα περιπατητικές διαδρομές, γνωριμία με παλαιότερα και πιο σύγχρονα μνημεία, γλέντια και χορούς. Ανάλογα την εποχή συμμετοχή σε ελαιοκαλλιέργεια, στον τρυγητό σταφυλιού, στο μάζεμα χόρτων και δεκάδες άλλες δράσεις βγαλμένες από την ζωή στην Κρητική ύπαιθρο. Ένα διαφορετικό μοντέλο που ξεφεύγει από την πεπατημένη του τουρισμού…
“Κρυμμένοι” παράδεισοι στα ορεινά της Κρήτης
Είμαστε πολύ τυχεροί. Ζούμε σε ένα νησί που εμπεριέχει ένα εκρηκτικό πακέτο φυσικής ομορφιάς, ελάχιστα αλλοιωμένο από τη “ανάπτυξη” και έχουμε τα πάντα δίπλα μας. Απέραντα έρημα και πανέμορφα βουνά, φαράγγια, οροπέδια και ατελείωτες ολοκάθαρες λαχταριστές θάλασσες. Επειδή όμως ο μαζικός τουρισμός δεν θέλει ταλαιπωρίες και περιπέτειες, τους “κρυμμένους” παραδείσους θα τους βρούνε μόνο αυτοί που ψάχνουν, όχι γιατί είναι καλά κρυμμένοι, αλλά γιατί δεν τους προωθεί κανείς. Και όσο περπατάς ή βρίσκεσαι σε αυτούς τους παραδείσους, τόσο συνειδητοποιείς ότι υπάρχει κόσμος που τους έχει ανακαλύψει. Άρα υπάρχει τουρισμός που ξεφεύγει από την πεπατημένη και είναι αρκετός. Τα τελευταία χρόνια όλο και πιο συχνά ακούμε τις λέξεις χειμερινός τουρισμός. Οι τοπικοί άρχοντες προβληματίζονται και οραματίζονται η τουριστική περίοδος όχι μόνο να επιμηκυνθεί αλλά να υπάρξουν επισκέπτες ακόμα και στην καρδιά του χειμώνα. Γίνεται;
Πρώτα από όλα πρέπει να σκεφτούμε για ποιο λόγο θα δελεαστεί κάποιος για να επισκεφτεί την Κρήτη τον χειμώνα και ποιο είναι το προφίλ ενός τέτοιο επισκέπτη. Η Κρήτη και ιδιαίτερα τα Χανιά αποτελούν τον απόλυτο περιπατητικό και ορειβατικό προορισμό. Έχουν 54 κορυφές πάνω από 2.000 μέτρα, 36 φαράγγια εντός του νομού Χανιών, και ένα πανέμορφο παραλιακό μονοπάτι που κυκλώνει σχεδόν όλη την Νοτιοδυτική και βορειοδυτική Κρήτη. Στα βουνά μας υπάρχουν 4 ορειβατικά καταφύγια χτισμένα σε στρατηγικές θέσεις, ενώ πλέον οι υποδομές για φιλοξενία στην επαρχία έχουν αναπτυχθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια και ο επισκέπτης μπορεί να βρει υψηλής ποιότητας φαγητό αλλά και δωμάτια. Άρα μιλάμε για το ιδανικό μέρος για περπάτημα σε παραλιακά μονοπάτια σε χαμηλό υψόμετρο, ιδανικό μέρος για ορειβασία σε αλπικό πεδίο και φυσικά τον απόλυτο προορισμό για ορειβατικό σκι. Διαθέτουμε ένα φανταστικό συνδυασμό βουνού και θάλασσας, έχοντας ταυτόχρονα έναν σχετικά ήπιο χειμώνα χωρίς ακραίες συνθήκες και κρύο. Έχουμε τον ιδανικό καιρό για εξορμήσεις στην φύση με την ιδανική θερμοκρασία για δράση στο βουνό και ταυτόχρονα πολλά χιόνια που κρατούν πολύ. Άρα λοιπόν είναι πασιφανές ότι το δυνατό μας “χαρτί” είναι τα βουνά μας. Δεν λέω, καλή η Σαμαριά, ο Μπάλος και το Ελαφονήσι αλλά δεν είναι μόνο αυτά. Ο ορειβατικός τουρισμός είναι ελάχιστα ανεπτυγμένος ενώ η τάση του κόσμου πλέον είναι προς το περπάτημα και την άθληση ακόμα και στις διακοπές του. Ο κόσμος που θα πάει δέκα μέρες σε μια παραλία και θα μένει σε ένα resort χωρίς να κάνει τίποτα απολύτως είναι λίγος και θα έρθει μόνο τον Αύγουστο. Αυτοί όμως που ταξιδεύουν όλο το χρόνο δεν πάνε να “αράξουν” σε ένα ξενοδοχείο χωρίς να κάνουν τίποτα. Αυτοί διψάνε για περιπέτεια και εξερεύνηση και ταιριάζουν απόλυτα στο περιβάλλον της Κρήτης την περίοδο του χειμώνα και είναι οι εν δυνάμει πελάτες για τον χειμερινό τουρισμό. Αυτή η κατηγορία επισκεπτών προσφέρει περισσότερα και σε περισσότερους στην τοπική οικονομία. Θα νοικιάσει αυτοκίνητο, θα φάει και θα κοιμηθεί στην επαρχία και γενικά τα χρήματα που θα αφήσει ίσως να είναι περισσότερα, αλλά κυρίως θα μοιραστούν σε πολλούς. Μιλάμε για μια κατηγορία κόσμου που θα ψάξει το καλό και το ποιοτικό και θα στηρίξει αυτούς που πραγματικά νοιάζονται να προσφέρουν κάτι αγνό και παραδοσιακό. Μήπως μακροπρόθεσμα χειμώνα- καλοκαίρι αυτούς τους επισκέπτες θέλουμε;
Χρήστος Πατεράκης
Διαχειριστής ορειβατικού καταφυγίου Καλλέργη και διοργανωτής εκδρομών ορειβατικού σκι στην Κρήτη