Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μέχρι τώρα καταγράψει πάνω από 750 από αυτά αλλά συνεχώς εμφανίζονται νέα. Μπορεί να είναι ιδιαίτερα βλαβερά και συχνά εισάγονται με ψευδή τελωνειακά έγγραφα. Πώς λοιπόν μπορούμε να ταυτοποιήσουμε και να καταπολεμήσουμε αυτά τη νέα, πολύ δυναμική αγορά ναρκωτικών; Είναι η αποστολή αυτού του εργαστηρίου.
Τα τελωνεία επιδίδονται σε αγώνα με το χρόνο προκειμένου να εντοπίσουν τα αποκαλούμενα ‘legal highs’… χημικά που μιμούνται το εφέ που έχει η κάνναβη, η κοκαΐνη ή η ηρωίνη.
Είναι ουσίες που μπορεί να αγοράσει φθηνά στο διαδίκτυο οποιοσδήποτε. Ο κίνδυνος είναι ότι γνωρίζουμε πολύ λίγα για αυτά τα μόρια που συχνά παράγονται σε εργαστήρια στην Ασία.
Για να μάθουμε περισσότερα, ταξιδέψαμε στην Ίσπρα, στην Ιταλία στις εγκαταστάσεις του Κοινού Ερευνητικού Κέντρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (JRC). Οι επιστήμονες αναλύουν τα μυστηριώδη ναρκωτικά.
Τα δείγματα που συχνά αποστέλλονται από τις αρχές των κρατών-μελών προκύπτουν από ελέγχους ρουτίνας που δεν έχουν δώσει ξεκάθαρα αποτελέσματα.
Υπάρχει λόγος που συμβαίνει αυτό: «Η αστυνομία και τα τελωνεία καλούνται να αντιμετωπίσουν το γεγονός ότι αυτές οι ουσίες είναι πολύ περισσότερες από τα παραδοσιακά παράνομα ναρκωτικά. Γενικά, για την ταυτοποίησή τους βασίζονται σε στοιχεία από βάσεις δεδομένων. Αλλά για αυτά τα νέα ναρκωτικά, που μόλις έχουν δημιουργηθεί, συχνά δεν υπάρχουν καθόλου στοιχεία. Οπότε, πρέπει να αρχίζουμε από το μηδέν και έχουμε ανάγκη από εξειδικευμένα εργαστήρια όπως το δικό μας ώστε να εντοπίσουμε αυτές τις νέες ενώσεις», λέει ο επικεφαλής του JRC Κλοντ Γκιγιού.
Οι ερευνητές εργάζονται για να συνθέσουν μια λεπτομερή εγκυκλοπαίδεια των νέων συνθετικών ναρκωτικών. Πρέπει πρώτα να αναλύσουν φως στην ουσία αυτών των ουσιών, είτε σε μορφή βοτάνων είτε σε μορφή σκόνης που ενδέχεται να μην έχουν δοκιμαστεί ποτέ σε ανθρώπους.
Σε λίγες μέρες, η χημική ταυτότητα των μορίων αποκαλύπτεται και εντάσσεται στο δίκτυο των τελωνείων.
Οι αρχές έχουν την ευχέρεια να αποφασίσουν να απαγορεύσουν τις ουσίες… Γνωρίζοντας ωστόσο ότι κάποιο άλλο ναρκωτικό μπορεί να τα αντικαταστήσει πολύ γρήγορα.
Το πώς λειτουργεί το πρόγραμμα και τι αποτελέσματα έχει μπορούμε να το δούμε στο Ρηλ, στις άλλες εγκαταστάσεις του ερευνητικού κέντρου που βρίσκεται στο Βέλγιο.
Σε αυτό το εργαστήριο αναπτύσσονται εφαρμογές για αυτές τις φορητές συσκευές οι οποίες ενσωματώνουν όλα τα χημικά αποτυπώματα που έχουν καταγραφεί από το Κέντρο στην Ιταλία.
Τα τελωνεία μπορούν να εντοπίσουν τα ύποπτα προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά.
Τα δυο εργαστήρια συνεργάζονται κάτι που τους επιτρέπει να βρίσκουν λύσεις όταν το χημικό αποτύπωμα μιας εντοπισμένης ουσίας δεν βρίσκεται στη βάση δεδομένων.
Έχει αναπτυχθεί ένας τρόπος για να εντοπίζεται αν ανήκει σε κάποια από τις τρεις οικογένειες οικογένειες ναρκωτικών: κατινόνες, κανναβινοειδή ή φαιντανύλη, ένα αληθινά τοξικό οπιοειδές.
Με μια συσκευή, τα επίσημα τελωνεία μπορούν να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στη μάχη κατά των παράνομων ναρκωτικών ουσιών. Από τον περασμένο Νοέμβριο, η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί τις νέες ψυχοτρόπες ουσίες ως ναρκωτικές ουσίες.
