Με τη συνεργασία της Γαλλικής Σχολής Αθηνών, του Ιδρύματος “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος” και του Γαλλικού Ινστιτούτου, πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 14/12, επιστημονική ημερίδα στην Γαλλική Σχολή, οδός Σινά 31 και Διδότου στο κέντρο της Αθήνας, με θέμα “1919: Η σύνοδος ειρήνης του Παρισιού, μέσα από το πρίσμα των Γαλλοελληνικών σχέσεων και αρχών του 20ου αιώνα», με την παρουσία του προέδρου της Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλου.
Η Γαλλική Σχολή είναι ένα συγκρότημα νεοκλασικών κτηρίων με ένα εσωτερικό, υπέροχα περιποιημένο πάρκο, κάμποσων στρεμμάτων, που στεγάζει μια πληθώρα προγραμμάτων σε πολλούς τομείς Ελληνικών Σπουδών. Κυρίως, όμως στην Αρχαιολογία και ειδικότερα στην μελέτη των επιγραφών. Έχει πραγματοποιήσει πληθώρα αρχαιολογικών ανασκαφών σε όλη την Ελλάδα, την Κύπρο και την Αλβανία και βέβαια και στην Κρήτη.
Η ημερίδα πραγματοποιήθηκε στο τεράστιο και ευρύχωρο αμφιθέατρο της Σχολή. Ένα πραγματικό κόσμημα του συγκροτήματος.
Χωρίστηκε στην εισαγωγή και το κυρίως Συνέδριο, και άρχισε στις 9.15 με την προσέλευση τω συνέδρων, την εισαγωγή και τους χαιρετισμούς. Το κυρίως συνέδριο άρχισε στις 10 π.μ. με την πρώτη συνεδρία. Η δεύτερη συνεδρία άρχισε στις 12.30 και η τρίτη στις 17.00.
Λόγω χώρου, επέλεξα να σας δώσω μια μικρή γεύση από την τρίτη συνεδρία και την Στρογγυλή Τράπεζα.
Εισηγητές στην τρίτη συνεδρία ήσαν οι Στέλλα Αλιγιζάκη – ιστορικός, Ελένη Κατσιαδάκη – ιστορικός, ομότιμη ερευνήτρια Κέντρου Ερεύνης του Νεότερου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών και η Μαριλένα Παπαδάκη – ιστορικός. Οι εισηγήσεις τους ήσαν, κατά τη γνώμη μου, επιστημονικά άρτιες. Αναφέρθηκαν σε γεγονότα και πρωταγωνιστές εκείνης της εποχής με θαυμαστή γλαφυρότητα και μας μετέφεραν νοερά σ’ αυτήν την δύσκολη και καθοριστική εποχή για την Κρήτη και την Ελλάδα. Εντυπωσιακή η σκέψη της προβολής στην μεγάλη οθόνη, παράλληλα με την ομιλία.
Το θέμα της Στρογγυλής Τράπεζας ήταν “Ο Ελευθέριος Βενιζέλος βιογραφούμενος”, με συντονιστή τον κ. Ηλία Νικολακόπουλο, ομότιμο καθηγητή τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης Πανεπιστημίου Αθηνών.
Προσπάθησα και συγκράτησα μικρά κομμάτια από τις εισηγήσεις τους και σας τα παρουσιάζω. Πρώτος εισηγητής ήταν ο κ. Νικόλαος Κιτρομιλίδης, ομότιμος καθηγητής πολιτικών επιστημών.
«Θα αναφερθώ στον Βενιζέλο ως πολιτικό ηγέτη και δεύτερο θα αναφερθώ σε ένα θέμα που για μένα είναι ιδιαίτερα αγαπητό. Είναι η σχέση του Βενιζέλου με τα πολιτιστικά, πνευματικά και καλλιτεχνικά του ενδιαφέροντα. Ο Βενιζέλος έκανε μεταρρυθμίσεις και προσπάθησε να εκσυγχρονίσει το κράτος που ίδρυσε ο Καποδίστριας και πέρασε την περιπέτεια του 19ου αιώνα και έφερε στο στάδιο της Εθνικής ολοκλήρωσης. Παράλληλα, προσπάθησε να του προσδώσει τους θεσμούς ενός κράτους δικαίου». Δήλωσε επίσης και εγώ τον κατέγραψα, ακραιφνής Βενιζελικός! «Γιατί είχε το θάρρος να λέει την αλήθεια και να διαπαιδαγωγεί την κοινή γνώμη, αντί να σύρεται πίσω απ’ αυτήν».
Επόμενος εισηγητής ήταν ο κ. Σωτήρης Ριζάς, δ/ντής Ερευνών της Ιστορίας του Νεότερου Ελληνισμού της Ακαδημίας Αθηνών.
«Η υποδοχή του Βενιζέλου το 1910 ήταν πολύ θετική. Τον Νοέμβριο του 1910, ο Βενιζέλος εξασφάλισε μια πλειοψηφία στη Βουλή και ζήτησε από τον βασιλιά Γεώργιο και πέτυχε την διενέργεια εκλογών. Ο παλαιός πολιτικός κόσμος αποφάσισε να απόσχει. Αυτό θεωρήθηκε μια απεργία νέου τύπου. Ο νέος κόσμος που αναδύεται από το κόμμα των Φιλελευθέρων, γίνεται απρογραμμάτιστα. Τους υποψηφίους τους επιλέγει ο ίδιος ο Βενιζέλος, παρά το ότι τους περισσότερους δεν τους γνωρίζει και πετυχαίνει μια πλειοψηφία. Το κόμμα των Φιλελευθέρων εισάγει την έννοια ενός κόμματος αρχών στην Ελληνική πολιτική. Αυτό, η Γαλλική Πρεσβεία, το βλέπει με κάποια επιφύλαξη».
Τρίτος εισηγητής που πήρε τον λόγο από τον κ. Νικολακόπουλο ήταν ο κ. Νικόλαος Παπαδάκης, γενικός δ/ντής του Ιδρύματος “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος”. Δίνοντάς του τον λόγο ο συντονιστής, τόνισε πως «ο κ. Παπαδάκης αποτόλμησε να συγγράψει μια δίτομη βιογραφία του Ελευθέριου Βενιζέλου, από την παιδική του ηλικία και μέχρι το θάνατό του, το 1936, στο Παρίσι, και είναι ένα βιβλίο αναφοράς, το οποίο δύσκολα θα βρεθεί ο επόμενος μελετητής που θα προσπαθήσει να το αντικαταστήσει».
Από τα λόγια του κ Παπαδάκη συγκράτησα: «Κλείνουμε την ημερίδα ευχαριστώντας την Γαλλική Σχολή. Το θέμα που συζητούμε, απόψε, είναι ο Βενιζέλος βιογραφούμενος… Αυτό που απουσιάζει από τις βιογραφίες είναι το πρόσωπο που είναι το κέντρο σε μια βιογραφία. Το πρόσωπο που πρωταγωνιστεί είτε με τις πολιτικές του επιλογές, είτε με τα λάθη του, είτε με την προσωπική του ζωή, είτε με τα ευρύτερα ενδιαφέροντά του, τα πνευματικά. Πόσο μάλλον όταν αυτός είναι ο Ελευθέριος Βενιζέλος».
Ο Βενιζέλος είχε μια Οδύσσεια στη ζωή του. Έζησε σε ένα ασταθές, τραχύ και καταπιεστικό περιβάλλον. Πολύ μικρός, μετά την επανάσταση του 1866, η οικογένειά του καταφεύγει στα Κύθηρα και στην Ερμούπολη, όπως μαθαίνει τα πρώτα του γράμματα. Αργότερα, επιστρέφουν στα Χανιά και από εκεί, στην Αθήνα, στο λύκειο Αντωνιάδη. Ξαναεπιστρέφει στη Ερμούπολη απ’ όπου και αποφοιτά… Έπρεπε να επιστρατευθούν άτομα της οικογένειά του για να πεισθεί ο πατέρας του να τον στείλει για σπουδές στην Αθήνα.
Τελειόφοιτος της Νομικής στην Αθήνα, βρίσκεται αντιμέτωπος με τον Άγγλο πολιτικό Τσάμπερλεν, και να του τονίζει ότι «αυτό που ζητά ο Κρητικός λαός είναι η Ένωση και όχι απλά η απελευθέρωση».
Σαν βαθύς γνώστης της πολυτάραχης ζωής τους Βενιζέλου, ο κ. Παπαδάκης μας παρουσίασε με κάθε λεπτομέρεια τον άνθρωπο Βενιζέλο με τις ιδιαιτερότητές του.
Στις 20.30, έφθασε η Α.Ε., ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος, όπου με την ενδιαφέρουσα ομιλία του, πρώτα στα Γαλλικά και μετά στα Ελληνικά, έκλεισαν οι εργασίες τις ημερίδας.
