Κύριε διευθυντά,
τὸ τελευταῖο διάστηµα µέσω ἀνακοινώσεων τῆς Ἀστυνοµίας (Τροχαίας) µαθαίνουµε ὅτι κάθε ἑβδοµάδα καταγράφονται χιλιάδες παραβάσεις ἀπὸ ὁδηγοὺς ποὺ κινοῦνται στοὺς δρόµους τῆς Κρήτης. Τὰ µεγέθη φαίνονται ἐντυπωσιακά, ἴσως µάλιστα θεωρηθεῖ ἀπὸ ὁρισµένους ὅτι ἔχουν τὸ στοιχεῖο τῆς ὑπερβολῆς.
Σὲ σχέση µὲ αὐτά, θὰ ἤθελα πρῶτα νὰ ἐκφράσω τὴν ἀπορία µου: κινοῦµαι συχνὰ τόσο σὲ τµῆµα τῆς “ἐθνικῆς” ὁδοῦ ὅσο καὶ στὸ ἐπαρχιακὸ δίκτυο. Τοὺς τελευταίους (πολλοὺς) µῆνες δὲν ἔτυχε νὰ συναντήσω πουθενὰ ἀστυνοµικοὺς νὰ διενεργοῦν ἐλέγχους. Ἀναρωτιέµαι λοιπόν: ποῦ (καὶ µὲ ποιό τρόπο) ἔχουν ἐντοπιστεῖ οἱ παραβάτες; Παράλληλα, ἡ προσωπικὴ ἄποψή µου εἶναι ὅτι οἱ παραβάσεις, σοβαρὲς δέ, εἶναι πολὺ περισσότερες ἀπὸ αὐτὲς ποὺ ἀνακοινώνονται. Πολλῶν ὁδηγῶν ἡ συµπεριφορὰ εἶναι ὄχι ἁπλῶς ἐπικίνδυνη, εἶναι ἀντικοινωνική, κυριολεκτικὰ φρικτὴ – τόσο ἐντὸς τοῦ ἀστικοῦ ἱστοῦ ὅσο καὶ στὴν ὕπαιθρο. ∆ὲν εἶναι δυνατόν, βέβαια, νὰ ὑπάρχουν τροχονόµοι παντοῦ καὶ νὰ “συλλαµβάνουν” ὅλους τοὺς παραβάτες – οἱ ὁποῖοι ἐξ αὐτοῦ τοῦ λόγου ἀποθρασύνονται καὶ φτάνουν στὸ σηµεῖο νὰ γίνονται ἐπιθετικοί, ἕτοιµοι νὰ ἐξυβρίσουν ἢ καὶ νὰ χειροδικήσουν ἐναντίον ὅποιου τολµήσει νὰ τοὺς κάµει κάποια παρατήρηση, σύσταση ἢ ὑπόδειξη.
Γιὰ τὰ βαθύτερα αἴτια τοῦ φαινοµένου πολλὰ ἔχουν γραφτεῖ στὴν ἔγκριτη ἐφηµερίδα σας. ∆ὲν γνωρίζω ἂν καὶ σὲ ποιό βαθµὸ οἱ ἁρµόδιοι λαµβάνουν ὑπόψη ὑποδείξεις καὶ παρατηρήσεις “κοινῶν θνητῶν”. Ἐπειδὴ ὅµως συµβαίνει νὰ ἔχετε φιλοξενήσει καὶ δικές µου σκέψεις µὲ ἐπισηµάνσεις ποὺ ἡ κοινὴ λογικὴ ὑπαγορεύει, καµιὰ ὅµως ἀπὸ αὐτὲς δὲν εἶδα νὰ ἀποβαίνει χρήσιµη, ἄγοµαι στὸ συµπέρασµα ὅτι καὶ ἡ δική µου φωνὴ “ἐν τῇ ἐρήµῳ” ἀκούγεται. Μὲ συντοµία παραθέτω δεῖγµα ἀπὸ αὐτές:
Ἂν κάποιος κινεῖται στὴν “ἐθνικὴ” ὁδό, στὰ ἀνώτατα ὅρια ταχύτητας ποὺ οἱ πινακίδες ὁρίζουν, θὰ διαπιστώσει ὅτι ὅλοι (µὲ ἐλάχιστες ἐξαιρέσεις) τὸν προσπερνοῦν. Μέσα σὲ λίγες ὧρες οἱ παραβάσεις εἶναι ἑκατοντάδες ἢ καὶ χιλιάδες. Εἶναι πολὺ εὔκολο νὰ τὸ διαπιστώσει αὐτὸ ἡ Τροχαία.
Οἱ πινακίδες µὲ τὰ ὅρια ταχύτητας εἶναι σὲ πολλὰ σηµεῖα ὄχι ἁπλῶς ἄστοχες ἀλλὰ σχεδὸν προκλητικές. Σὲ ἀκατάλληλες θέσεις, συχνὰ προκαλοῦν σύγχυση, µὲ ἀποτέλεσµα οἱ ὁδηγοὶ νὰ τὶς ἀγνοοῦν λοιδορώντας ἐκείνους ποὺ τὶς τοποθέτησαν – καὶ οἱ ὁποῖοι µπορεῖ νὰ εἶναι ἀκόµη καὶ ἐργολάβοι: στὰ Μεσαύλια (δρόµο πρὸς Κάντανο) ἐδῶ καὶ πολὺ καιρὸ ὑπάρχουν στὴ σειρὰ 4 πινακίδες ποὺ ἀπέχουν περίπου 20 µέτρα ἡ µιὰ ἀπὸ τὴν ἄλλη. Τὰ ὅρια ποὺ ἀναγράφονται σ΄ αὐτὲς εἶναι 30, 20, 40, 20! ∆ὲν ἔχει περάσει ἀπὸ ἐκεῖ αὐτοκίνητο τῆς Ἀστυνοµίας;
Μὲ τὶς ἀστοχίες στὴ σήµανση (ὄχι µόνο τὴ σχετικὴ µὲ τὰ ὅρια ταχύτητας) οἱ ὁδηγοὶ ἐξωθοῦνται στὴν παράβαση, µὲ ἀποτέλεσµα, οὐσιαστικά, νὰ τὴ θεωροῦν κανονικότητα. Τυπικὸ παράδειγµα ἡ διαγράµµιση µὲ διπλὴ συνεχόµενη γραµµή. Πλῆθος σηµείων µέσα καὶ ἔξω ἀπὸ τὴν πόλη καλοῦν τοὺς ὁδηγοὺς νὰ γίνουν παραβάτες: εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπάρχει αὐτὴ διαγράµµιση σὲ 25 χιλιόµετρα µῆκος καὶ νὰ µὴν ὑπάρξουν δεκάδες καὶ ἑκατοντάδες παραβιάσεις; (ἀνάµεσα στὶς Βουκολιὲς καὶ τὴν Κάντανο).
Ἡ (ὁδικὴ) συµπεριφορὰ ἀπὸ ὁδηγοὺς δικύκλων. Ἐνῶ γνωρίζουν τοὺς κινδύνους στοὺς ὁποίους εἶναι ἐκτεθειµένοι, ἀδιαφοροῦν, µὲ ἀποτέλεσµα νὰ ἐµπλέκονται σὲ ἀτύχηµα καὶ ἄλλοι ὁδηγοὶ καθ΄ ὅλα νόµιµοι. Ἔχω τὴ γνώµη πὼς ἡ Τροχαία δὲν θὰ ἔπρεπε νὰ περιορίζεται στὸν ἔλεγχο αὐτῆς τῆς συµπεριφορᾶς. Μὲ πασίγνωστη τὴν εἰκόνα δικυκλιστῶν οἱ ὁποῖοι, γιὰ νὰ κερδίσουν χρόνο, ὁδηγοῦν µπαίνοντας ἀνάµεσα σὲ αὐτοκίνητα, θὰ ἦταν χρήσιµο νὰ ἀναληφθεῖ συστηµατικὴ προσπάθεια, ὥστε νὰ µάθουν ὅτι αὐτὸ εἶναι σοβαρὴ παράβαση, ἐξ αἰτίας τῆς ὁποίας σὲ περίπτωση ἀτυχήµατος ἡ εὐθύνη εἶναι στὸ ἀκέραιο δική τους (σχετικὴ ἀπόφαση ἐξέδωσε πρὸ µηνῶν ὁ Ἄρειος Πάγος).
Ἐπαναλαµβάνω κάτι ἀκόµη: ἡ Τροχαία, καὶ γενικότερα ἡ Ἀστυνοµία (ὅπως καὶ στὸ σύνολό της ἡ Πολιτεία), ἔχει ρόλο ΚΑΙ παιδαγωγοῦ. Αὐτὸν τὸ ρόλο πρέπει ἀνελλιπῶς καὶ σὲ κάθε περίσταση νὰ προβάλλει λόγῳ καὶ ἔργῳ.
Μὲ τιµή
Γεώργιος Ἰ. Λουπάσης
φιλόλογος
