» Η τάση είναι ανοδική, ιδίως στις χώρες που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση
Επιστροφή στη σταθερότητα, μετά την ύφεση, δείχνει το Ευρωβαρόμετρο των ΜμΕ, με το Δείκτη Επιχειρηματικού Κλίματος να διαμορφώνεται στο 68,4%. Οπως σχολιάζει το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά, ο Δείκτης Επιχειρηματικού Κλίματος ΜμΕ της Ευρώπης έχει αυξηθεί κατά περίπου τρεις ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το τελευταίο εξάμηνο. Αυτή είναι η πρώτη φορά που ο δείκτης κλίματος έχει αυξηθεί μετά από τη μείωση των τελευταίων τεσσάρων εξαμήνων.
Η τάση είναι ανοδική, ιδίως στις χώρες που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση, όπως η Πορτογαλία, η Ιρλανδία, η Ιταλία, η Ελλάδα και η Ισπανία (οι λεγόμενες “PIIGS”). Επίσης, ο Δείκτης Κλίματος στην υπόλοιπη Ε.Ε. αυξήθηκε και πέρασε το φράγμα των 70 μονάδων που αποτελεί ένδειξη ουδέτερου επιχειρηματικού κλίματος. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως ένδειξη ότι οι ΜμΕ της Ευρώπης είναι εκτός ύφεσης, αλλά δεν έχουν μπει ακόμη σε μια πορεία ανάπτυξης. Ωστόσο, αν οι πιο θετικές προσδοκίες υλοποιηθούν μέσα στον επόμενο μήνα, θα δούμε μία μικρή ανάκαμψη η οποία θα μπορούσε να συνεχιστεί σε μια μέτρια ανοδική πορεία το 2014.
Οπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση του Ε.Β.Ε.Π., ο γενικός δείκτης Κλίματος ΜμΕ που αντιπροσωπεύει τον μέσο όρο των εταιρειών οι οποίες αναφέρουν θετικά ή σταθερά αποτελέσματα και προσδοκίες – τώρα είναι στο 68,5 και αυξήθηκε από το προηγούμενο 65,3, το οποίο απεικόνιζε την αρνητική κορυφή σε αυτή την ύφεση. Αυτή εξακολουθεί να είναι κάτω από 70 που το θεωρούμε ουδέτερη θέση, αλλά είναι παρόλ’ αυτά ένα ισχυρό σημάδι ότι η Ευρώπη είναι στο δρόμο εξόδου από την τρέχουσα ύφεση, που προκαλείται κυρίως από την αδυναμία της εσωτερικής ζήτησης της Ε.Ε., η οποία επηρεάζει τις ΜμΕ στις κατασκευές και τον τομέα των υπηρεσιών.
3Τα κύρια αποτελέσματα του βαρόμετρου της Ε.Ε. των ΜμΕ για το 2ο εξάμηνο 2013 δείχνουν ελπίδα, όχι όμως πλήρη μεταστροφή, ενώ εκφράζει την ισορροπία μεταξύ των θετικών και αρνητικών κρίσεων από τις ΜμΕ για διάφορες πτυχές των επιχειρήσεων, τάξης μεγέθους και κλάδου. Τα αποτελέσματα για το πρώτο εξάμηνο του 2013 παρουσίασαν μείωση της συνολικής θέσης των ΜμΕ. Η ισορροπία μεταξύ των θετικών και αρνητικών απαντήσεων ήταν ακόμα πιο αρνητική από ό, τι στο 2ο εξάμηνο 2012 και κορυφώθηκε στο -13,2. Η ύφεση έπληξε τις ΜμΕ -λόγω της αδύναμης ευρωπαϊκής εσωτερικής ζήτησης- μολονότι υπήρχε μια μικρή βελτίωση σε σύγκριση με το τελευταίο εξάμηνο όσον αφορά τον κύκλο εργασιών (-14,6) και τις παραγγελίες (-14,1). Ωστόσο, κι οι δύο αριθμοί είναι ακόμα εξαιρετικά αρνητικοί. Η αδύναμη αυτή κατάσταση προκλήθηκε κυρίως από την αδυναμία να κερδίσουν τις απαιτούμενες τιμές, που ασκεί πίεση επί των κερδών.
Η εικόνα αλλάζει σημαντικά όσον αφορά τις προσδοκίες για το 2014 που δείχνουν μιαν αύξηση για τη συνολική θέση των ΜμΕ. Αυτό θα είναι το πρώτο εξάμηνο κατά το οποίο η οικονομική κατάσταση θα γίνεται όλο και καλύτερη, μετά από σχεδόν δύο χρόνια πτώσης. Το ισοζύγιο της συνολικής θέσης είναι ακόμη αρνητικό (-2,6), αλλά φτάνει πολύ κοντά στο μηδέν. Οι ΜμΕ της Ε.Ε. έχουν ακόμα αρνητική αίσθηση της οικονομίας, αλλά τα αποτελέσματα αλλά όσον αφορά τις εντολές (-3,5) και τον κύκλο εργασιών (-4,2) είναι σαφώς καλύτερα από ό, τι για το τελευταίο εξάμηνο. Στην πραγματικότητα, αυτοί οι δύο δείκτες αυξήθηκαν κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες από τις αρχές του 2013. Αυτοί αντιπροσωπεύουν μια σημαντική αλλαγή για την πρόβλεψη του μέλλοντος και είναι τα πρώτα σημάδια της ανάκαμψης, που δείχνουν ότι στο εξάμηνο του 2013 η κρίση έφτασε στο κατώτατο σημείο του κύκλου και το σενάριο έχει αλλάξει προς μία θετική προσδοκία.
Οι κύριοι παράγοντες που σταδιακά δείχνουν προς την ανάκαμψη είναι αυτοί των παραγγελιών και του κύκλου εργασιών. Εντούτοις, τα αποτελέσματα τους δεν είναι αρκετά θετικά ώστε να έχουν αντίκτυπο στην απασχόληση (-4,6) και στις επενδύσεις (-10,5). Τα σχέδια δημιουργίας θέσεων και επενδύσεων είναι ακόμα σε αναμονή, κάτι που είναι φυσιολογικό σχήμα έναρξης της ανάκαμψης, καθώς οι εταιρείες αρχίζουν να επενδύουν και να προσλαμβάνουν προσωπικό μόνο εάν οι προσδοκίες του κύκλου εργασιών υλοποιηθούν.
Η διαφορά μεταξύ προσδοκιών και τελικών αποτελεσμάτων για το 2013, καθώς και η σύγκριση του τέλους του περασμένου έτους με το πρώτο εξάμηνο για το 2013 και τα αποτελέσματα για το τρέχον εξάμηνο δίνουν μια πολύ αποκαλυπτική εικόνα για το πώς αντέδρασαν οι περισσότερες ΜμΕ καθ’όλη την διάρκεια της ύφεσης. Ενώ τα αποτελέσματα για τον κύκλο εργασιών (+1,3), την απασχόληση (+2,6) και τις επενδύσεις (4,1) είναι καλύτερα από ό,τι αναμενόταν πριν από έξι μήνες, η συνολική θέση έγινε ακόμη χειρότερη από ό, τι αναμενόταν (-3,7).
Ο Γ.Γ. ΤΗΣ Ε.Ε.Τ.
Στην χώρα μας οι ρυθμοί της πιστωτικής επέκτασης προς ιδιώτες και επιχειρήσεις από τον τραπεζικό τομέα εξακολουθούν να κινούνται με καλύτερους ρυθμούς από ότι η ύφεση, σε αντίθεση με ό,τι συνήθως συμβαίνει σε ανάλογες περιπτώσεις άλλων χωρών οι οποίες βρίσκονται σε ύφεση, επεσήμανε στο μεταξύ ο γενικός γραμματέας της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) Χρήστος Γκόρτσος, μιλώντας σε Συνέδριο με θέμα “Credit risk management” που διοργάνωσε η ICAP.
Κάνοντας μια ανασκόπηση της πορείας του εγχώριου τραπεζικού συστήματος στην περίοδο της κρίσης, ο γενικός γραμματέας της Ε.Ε.Τ., επισήμανε ότι η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών ήταν απολύτως απαραίτητη προκειμένου να αποκατασταθούν οι δείκτες φερεγγυότητας του εγχώριου τραπεζικού συστήματος, μετά τις ζημιές από το “κούρεμα” των ελληνικών ομολόγων και προκειμένου να ακολουθήσει το επόμενο βήμα που είναι η άντληση κεφαλαίων από τις αγορές, ώστε να αποκατασταθεί η χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας.
