Επίτιμη δημότης Χανίων ανακηρύχθηκε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κα Κατερίνα Σακελλαροπούλου σε ειδική εκδήλωση στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου στα Χανιά.
Η κα Σακελλαροπούλου ήρθε στα Χανιά για τα εγκαίνια της έκθεσης βιβλίου και με την ευκαιρία της επίσκεψης πραγματοποιήθηκε η τελετή ανακήρυξης της ΠτΔ ως επίτιμη δημότης με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας στον χαιρετισμό της αναφέρθηκε σε ιστορικά γεγονότα των Χανίων, στην Ενωση της Κρήτης με την Ελλάδα, στον Ελευθέριο Βενιζέλο και στην οικία του στη Χαλέπα. Επίσης αναφέρθηκε σε έργα όπως η ανάπλαση της Δημοτικής Αγοράς ενώ σημείωσε ότι τα Χανιά μπορεί να χαρακτηριστούν πόλη των φεστιβάλ, όπως το φεστιβάλ βιβλίου που θα εγκαινιάσει. Όπως είπε ως επίτιμη δημότης Χανίων «αισθάνομαι συγκίνηση και περηφάνια που από σήμερα είμαι και εγώ Χανιώτισσα».
Στον χαιρετισμό του ο δήμαρχος Χανίων, κ. Παναγιώτης Σημανδηράκης, σημείωσε ότι «από σήμερα ως συνδημότης του Δήμου Χανίων γίνεστε κομμάτι της κοινωνίας μας, σε μια περίοδο που μας επιτρέπει να είμαστε απόλυτα αισιόδοξοι ότι τα Χανιά διαγράφουν μια ακμάζουσα τροχιά εξέλιξης για τα επόμενα χρόνια».
Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ ΠτΔ
Αναλυτικά, στην ομιλία της η Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε:
«Με μεγάλη χαρά βρίσκομαι σήμερα στα Χανιά, πνευματική πρωτεύουσα της Κρήτης μας, σαγηνευτικά όμορφο και υποβλητικό λιμάνι της Μεγαλονήσου. Κάθε φορά που έρχομαι εδώ, εντυπωσιάζομαι από τον οικιστικό ιστό που ανοίγεται μπροστά μας σαν μεγάλη θεατρική σκηνή, ξετυλίγοντας σε κάθε στενό, σε κάθε πλατεία, αφηγήσεις αιώνων, αντιφάσεις και συγκλίσεις, μάχες χαμένες και κερδισμένες, περιόδους άνθησης και μαρασμού, υφασμένες μέσα στις χιλιετίες. Μια πόλη-παλίμψηστο, που υποδέχεται τον επισκέπτη όχι απλώς ως τόπος μεγάλου κάλλους, αλλά και ως υπόδειγμα αντοχής στον χρόνο, διαλεκτικής συνομιλίας παρελθόντος και παρόντος, αισιόδοξης ενατένισης προς το μέλλον.
Από το 2900 π.Χ. και την αρχαία Κυδωνία, πόλη ισάξια της Κνωσσού σύμφωνα με τον Στράβωνα, η οποία στους επόμενους αιώνες θα εξελιχθεί σε τόπο συνάντησης και συνύπαρξης των σπουδαιότερων μεσογειακών πολιτισμών, ως τη μακρά περίοδο της ενετοκρατίας, κατά την οποία θα δημιουργηθούν, μέσα από τη μακραίωνη συμβίωση και την κοινωνική και πολιτιστική προσέγγιση του δυτικού και του αυτόχθονου στοιχείου, οι προϋποθέσεις για την κρητική Αναγέννηση, τα Χανιά αποτελούν πόλο έλξης εμπόρων, ναυτικών, καλλιτεχνών. Και παραμένει μια πόλη όπου η ελληνική ιδέα συνεχίζει να υπάρχει και μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, στους δύο αιώνες που θα μεσολαβήσουν ως την κατάκτησή της από τους Οθωμανούς, το 1645.
Η περίοδος της Τουρκοκρατίας θα είναι πολυτάραχη, σημαδεμένη από μικρές ή μεγαλύτερες εξεγέρσεις, με κορυφαία την κρητική επανάσταση του 1866, που θα πνιγεί στο αίμα. Είναι η εποχή που διαμορφώνεται το αδούλωτο φρόνημα των ορεσίβιων αγωνιστών. Ολόκληρες γενιές αφανίστηκαν πολεμώντας τον κατακτητή, όμως από μια τέτοια γενιά έμελλε να γεννηθεί ο άνθρωπος που θα οδηγούσε την Κρήτη στην ένωση με τον εθνικό κορμό και θα πραγματοποιούσε την 1η Δεκεμβρίου του 1913 την έπαρση της γαλανόλευκης στο φρούριο του Φιρκά. Μιλώ φυσικά για τον εθνάρχη Ελευθέριο Βενιζέλο, που ξεκίνησε από εδώ ως δικηγόρος και υπουργός δικαιοσύνης της κρητικής Πολιτείας και, κατά τη διάρκεια της πολιτικής του κυριαρχίας, πέτυχε να επεκτείνει σημαντικά τα σύνορά της χώρας μας, να εκσυγχρονίσει το ελληνικό κράτος και τους θεσμούς του και να χαράξει τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό του. Σήμερα, η οικία του στη Χαλέπα, που με τόση φροντίδα αποκατέστησε το ομώνυμο ίδρυμα, δεν είναι μόνο ένα διαχρονικό τοπόσημο, αλλά και μια κιβωτός εθνικής μνήμης και αυτογνωσίας.
Αν εξαιρέσουμε τα μαύρα χρόνια της σκληρής γερμανικής Κατοχής, ο 20ος αιώνας ήταν αιώνας ανάπτυξης και ταχύτατης προόδου για τους Χανιώτες. Στις μεταπολεμικές δεκαετίες η οικονομική, κοινωνική και πνευματική ζωή της πόλης αναζωογονείται, ενώ ο χαρακτηρισμός της, το 1964, ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου συμβάλλει στη διατήρηση και προβολή του ιστορικού χαρακτήρα της. Κι ανάμεσα στους ναούς, τις πλατείες, τα μοναδικά κτίρια βενετσιάνικης, τουρκικής και παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, στα γραφικά σοκάκια με τις καμάρες και τις λουλουδιασμένες αυλές, κυκλοφορούν τα αδρά πρόσωπα ανδρών και γυναικών, βγαλμένα θαρρείς από τις σελίδες της Ιωάννας Καρυστιάνη, της Μάρως Δούκα, της Βικτωρίας Θεοδώρου, του Γιώργη Μανουσάκη, του Γιάννη Θεοδωράκη και τόσων άλλων.
Κύριε Δήμαρχε,
Σε κάθε μου επίσκεψη, παρατηρώ με ικανοποίηση τα νέα έργα που διαμορφώνουν, βελτιώνουν και εκσυγχρονίζουν το πρόσωπο της πόλης, τις δημοτικές χρήσεις που την καθιστούν φιλικότερη, τις ευκαιρίες που προσφέρει στους ευπαθείς συμπατριώτες μας και τους νέους που θέλουν να μείνουν και να προκόψουν στον τόπο τους.
Η ανάπλαση του Δημοτικού Κήπου, η αναστήλωση των Ενετικών Νεωρίων, η αποκατάσταση της ιστορικής Δημοτικής Αγοράς και η αναμόρφωση της περιοχής των Ταμπακαριών, μεταξύ άλλων, σηματοδοτούν την επίμονη προσπάθεια των αρχών για την ανάδειξη της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς και τη χρήση της προς όφελος της τοπικής κοινωνίας.
Τα Χανιά μπορούν να ονομαστούν και «η πόλη των Φεστιβάλ». Ιστορικοί χώροι αξιοποιούνται δημιουργικά για να φιλοξενήσουν τα ετήσια Φεστιβάλ μουσικής δωματίου και χορού, το πολύ δημοφιλές Φεστιβάλ Κινηματογράφου, το καλλιτεχνικό πρόγραμμα «Ανοιχτά Πανιά» που φιλοξενεί καλλιτέχνες από όλη την Ελλάδα. Και φυσικά το Φεστιβάλ Βιβλίου, που θα εγκαινιάσω απόψε και με την ιδιότητα της Επίτιμης Δημότη των Χανίων, χάρη στην τιμή που μου κάνετε. Αισθάνομαι ιδιαίτερη συγκίνηση και περηφάνια που από σήμερα είμαι κι εγώ Χανιώτισσα.
Σας ευχαριστώ από καρδιάς».
Ο ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ
Στον χαιρετισμό του ο δήμαρχος Χανίων, Παναγιώτης Σημανδηράκης, ανέφερε: «Με ιδιαίτερη χαρά και τιμή, σας υποδεχόμαστε σήμερα στα Χανιά, σε μια πόλη ιστορική, σε μια από τις σημαντικότερες της μινωικής Κρήτης και μια από τις αρχαιότερες της Ευρώπης αλλά και συνάμα, μια πόλη σύγχρονη, ευρωπαϊκή, ζωντανή και δυναμική.
Διαχρονικό σταυροδρόμι πολιτισμών, παλίμψηστο αρχιτεκτονικής, γιοφύρι τριών ηπείρων· τα Χανιά, η αρχαία Κυδωνία υπήρξαν μέρος του πρώτου πολιτισμού της Ευρώπης, του μινωϊκού, με αδιάλειπτη παρουσία πενήντα αιώνων, που έθρεψε την ταυτότητα της πόλης και των ανθρώπων της.
Συγκλίσεις και αντιθέσεις, κατακτητές και περαστικοί: Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Άραβες, Γενουάτες, Ενετοί, Οθωμανοί, Εβραίοι, Αιγύπτιοι – και ατελείωτες περιπέτειες από τη φύση και τον άνθρωπο, σφυρηλάτησαν τη σχέση του Κρητικού με τον τόπο, και εμπλούτισαν, αντί να αλλοιώσουν την ταυτότητα του σύγχρονου Έλληνα.
Με ένα σπουδαίο πολιτιστικό απόθεμα, πολυδιάστατο, το οποίο κεφαλαιοποιείται όλο και περισσότερο χρόνο με τον χρόνο, τα Χανιά διαθέτουν όλα τα εχέγγυα, το ιστορικό και πολιτιστικό υπόβαθρο, για την παραγωγή και προαγωγή του πολιτισμού. Γενέτειρα μεγάλων προσωπικοτήτων όπως ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Μίκης Θεοδωράκης, που αναγνωρίζονται σήμερα διεθνώς ως κορυφαίες προσωπικότητες με τις παρακαταθήκες τους, τα μεγάλα επιτεύγματά τους, τις υπερβάσεις και την κληρονομιά τους, να οδηγούν τα βήματα μας.
Εξοχοτάτη κυρία Πρόεδρε,
Η παρουσία σας σήμερα εδώ, στην καρδιά του Ενετικού Λιμανιού, μας γεμίζει περηφάνια γιατί καταφέρνουμε για ακόμα μία φορά να συνδέσουμε τον ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης, της τοπικής έκφρασης της δημοκρατίας, με το ύψιστο πολιτειακό αξίωμα, που μαζί οριοθετούν το σύνολο του εύρους της οργανωμένης πολιτείας.
Σας ευχαριστούμε θερμά που τιμάτε τον τόπο μας για τρίτη φορά τα τελευταία χρόνια, αποτυπώνοντας με εμφατικό τρόπο τη διάθεσή σας να αγκαλιάσετε την Ελλάδα, απ’ άκρη σ’ άκρη.
Η παρουσία σας εδώ, στο πλαίσιο των εργασιών του Δευτέρου Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων, επαληθεύει για πολλοστή φορά την προσήλωσή σας στην εξύψωση του ρόλου των γραμμάτων και των τεχνών, του λόγου και του διαλόγου, κι εντέλει του κορυφαίου φορέα διακίνησής τους, του βιβλίου. Η στρατηγική επιλογή του Δήμου Χανίων να επενδύσει ενεργά στον πολιτισμό και να τον μετατρέψει σε ζωντανό όχημα τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης, βρήκε σύμμαχο την Προεδρία της Δημοκρατίας.
Και η αρχή έγινε πριν από τρία χρόνια, με την εγκάρδια υποδοχή που μας επιφυλάξατε στο Προεδρικό Μέγαρο, με την εξαιρετικά τιμητική αιγίδα αλλά κυρίως με την παρουσία σας στα εγκαίνια της έκθεσης «Η Ελλάδα μετά την Επανάσταση: Καλλιτεχνικοί Θησαυροί από τη Συλλογή Κρασάκη» στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων και την αίθουσα του ιστορικού Φιλολογικού Συλλόγου «Ο Χρυσόστομος», η οποία αποτελεί και μια από τις κορυφαίες στιγμές της Δημοτικής μας Πινακοθήκης, που γνώρισε ανεπανάληπτη επιτυχία, προσελκύοντας δεκάδες χιλιάδες επισκεπτών.
Και δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι το γεγονός αυτό, σηματοδότησε μία άλλη σελίδα στο πολιτιστικό γίγνεσθαι του τόπου μας. Μεταμόρφωσε τη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων σε έναν χώρο σύγχρονο, δυναμικό, εξωστρεφή, σε ένα φωτεινό φάρο πολιτισμού για την Περιφέρεια Κρήτης, όπου στη συνέχεια φιλοξένησε σημαντικές εκθέσεις ενώ με περισσή χαρά, προσφάτως λάβαμε ακόμα μια θετική ανταπόκριση στο αίτημα μας να τεθεί υπο την αιγίδα σας, η έκθεση «Νόστος της Θάλασσας» με έργα του μεγάλου Κωνσταντίνου Βολανάκη, ο οποίος επιστρέφει τον προσεχή Ιούλιο, για πρώτη φορά μετά τον θάνατό του στην Κρήτη.
Τα τελευταία χρόνια ο τόπος μας έχει να επιδείξει μια σειρά από κορυφαία πολιτιστικά δρώμενα. Ενδεικτικά, εκτός φυσικά από το Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων που από την πρώτη κιόλας στιγμή έχει αποκτήσει ένα διεθνές ακροατήριο, είμαστε υπερήφανοι για το εδραιωμένο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων, το Φεστιβάλ «Μίκης Θεοδωράκης», το Φεστιβάλ Χορού «Chania Dance Days», το Φεστιβάλ Κόμικς «Chaniartoon», το Φεστιβάλ Εναλλακτικού Τουρισμού, το Φεστιβάλ Γης, αλλά και το νέο Φεστιβάλ του Δήμου Χανίων, τα «Ανοιχτά Πανιά», που ενθαρρύνει την πρωτότυπη και πρωτογενή πολιτιστική παραγωγή, όχι μόνο σε τοπικό αλλά σε εθνικό επίπεδο.
Στη βάση όλων των παραπάνω καταδεικνύεται με σαφήνεια η ευγενής φιλοδοξία μας αλλά και η ισχυρή πολιτική μας βούληση να καταστήσουμε τα Χανιά, στη συνείδηση των κατοίκων αλλά και των επισκεπτών, ως πόλη συνώνυμη του πολιτισμού.
Η δεύτερη παρουσία Σας στα Χανιά πραγματοποιήθηκε για τον αποχαιρετισμό του μεγάλου Έλληνα, Μίκη Θεοδωράκη. Επιτρέψτε μου να αναφερθώ στην παρουσία Σας στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου στον Γαλατά και κυρίως στην εξαιρετικά συμβολική πορεία σας, μαζί με χιλιάδες κόσμου, κατά τη συνοδεία της σορού του Μίκη μέχρι την τελευταία του κατοικία στο νεκροταφείο του Γαλατά, σε μια ιστορική για τον τόπο στιγμή που αποτύπωσε ταυτόχρονα το υψηλό καθήκον και το ανθρώπινο πρόσωπο.
Αυτά τα λίγα χιλιόμετρα που διανύσατε μαζί με το πλήθος του κόσμου, με τις οικογένειες και τα μικρά παιδιά να σιγοτραγουδούν τα τραγούδια του Μίκη, αποτέλεσαν κατά τη γνώμη μου, μία ιδιαίτερα βαθιά συμβολική στιγμή για τον τόπο, όπου οι αγώνες μιας ολόκληρης γενιάς κατέληξαν τελικά στην αποδοχή και τη συμφιλίωση του μετεμφυλιακού παρελθόντος, σε μια κοινή διαδρομή που μας επιτρέπει να είμαστε αισιόδοξοι για το αύριο.
Επιτρέψτε μου να επισημάνω ένα ακόμα κοινό τόπο που Σας συνδέει με τα Χανιά. Και θα αναφερθώ στην προηγούμενη ιδιότητα σας ως Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας. Συμβούλιο της Επικρατείας, θεσμό που δημιούργησε ο Εθνάρχης, Ελευθέριος Βενιζέλος στο πλαίσιο της προώθησης και εδραίωσης του κράτους δικαίου. Μίας αξίας κορυφαίας για τον Δυτικό Πολιτισμό, που αταλάντευτα υποστηρίζετε σε όλη Σας τη διαδρομή στο δικαστικό σώμα αλλά και βεβαίως, από το ύπατο πολιτειακό αξίωμα που κατέχετε.
Αξίωμα, το οποίο σας καθιστά θεματοφύλακα της Ελληνικής Δημοκρατίας, υπερασπιστή του Συντάγματος, εγγυήτρια των συνόρων, ελληνικών και ευρωπαϊκών, όπως αυτά ρητά καθορίστηκαν από τη Συνθήκη της Λωζάνης, του ακρογωνιαίου λίθου της εξωτερικής μας πολιτικής.
Από εδώ, αξιότιμη Πρόεδρε, από το Μεγάλο Αρσενάλι, βρισκόμαστε λίγα μόλις χιλιόμετρα από το σημείο στο οποίο φυλάσσεται η πένα που κρατούσε ο αρχιτέκτονας της γενναίας αυτής Συνθήκης, ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Και η πένα αυτή, υπό τη σκέπη του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Βενιζέλος», αποτελεί το ενεργό, διαχρονικό αντίδοτο απέναντι στη δηλητηριώδη ρητορική του αναθεωρητισμού.
Εξοχοτάτη κυρία Πρόεδρε,
Κλείνοντας, και αφού Σας ευχαριστήσω για ακόμη μια φορά για την εξαιρετική τιμή που κάνετε στον τόπο μας, θα ήθελα να Σας διαβεβαιώσω, ότι από σήμερα ως συνδημότης του Δήμου Χανίων γίνεστε κομμάτι της κοινωνίας μας, σε μια περίοδο που μας επιτρέπει να είμαστε απόλυτα αισιόδοξοι ότι τα Χανιά διαγράφουν μια ακμάζουσα τροχιά εξέλιξης για τα επόμενα χρόνια. Η εξαιρετικά εποικοδομητική συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης αλλά και το κεντρικό κράτος, μας επέτρεψε να προωθήσουμε, έναν αναπτυξιακό σχεδιασμό για όλα τα μεγάλα έργα υποδομής, μεταξύ των οποίων είναι η αποκατάσταση και επανάχρηση εμβληματικών χώρων, όπως τα Νεώρια και η Δημοτική μας Αγορά.
Σήμερα λοιπόν, με αίσθημα ευθύνης εκ μέρους του Δημοτικού Συμβουλίου και σύσσωμης της τοπικής κοινωνίας, σας καλωσορίζουμε ως μια λαμπρή ψηφίδα στο πολυποίκιλο και πολυδιάστατο μωσαϊκό, που συνθέτει το μακραίωνο ταξίδι των Χανίων στο διάβα της ιστορίας».
