Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ κατέληξαν σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με τον αναθεωρημένο κανονισμό για τη γενική ασφάλεια. Από το 2022 η χρήση νέων τεχνολογιών ασφάλειας θα καταστεί υποχρεωτική σε ευρωπαϊκά οχήματα, με στόχο την προστασία των επιβατών, των πεζών και των ποδηλατών.
Όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «οι νέες τεχνολογίες που κυκλοφορούν στην αγορά μπορούν να συνεισφέρουν στη μείωση του αριθμού των θανάτων και των τραυματισμών στους δρόμους, το 90 % των οποίων οφείλεται σε ανθρώπινο λάθος. Τον Μάιο του 2018 η Επιτροπή πρότεινε να καταστούν υποχρεωτικά ορισμένα μέτρα ασφάλειας των οχημάτων, μεταξύ άλλων, τα συστήματα που περιορίζουν τα επικίνδυνα τυφλά σημεία φορτηγών και λεωφορείων και οι τεχνολογίες που προειδοποιούν τον οδηγό σε περίπτωση υπνηλίας ή διάσπασης της προσοχής. Τα προηγμένα χαρακτηριστικά ασφαλείας θα μειώσουν τον αριθμό των ατυχημάτων, θα ανοίξουν τον δρόμο για ολοένα και περισσότερο συνδεδεμένη και αυτοματοποιημένη κινητικότητα, και θα τονώσουν την καινοτομία και το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η κ. Ελζμπιέτα Μπιενκόφσκα, Επίτροπος αρμόδια για θέματα εσωτερικής αγοράς, βιομηχανίας, επιχειρηματικότητας και ΜΜΕ, δήλωσε: «Κάθε χρόνο 25.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους στους δρόμους της Ευρώπης. Η συντριπτική πλειονότητα αυτών των ατυχημάτων οφείλονται σε ανθρώπινο λάθος. Μπορούμε και πρέπει να αναλάβουμε δράση για αλλάξουμε αυτή την κατάσταση. Με τα νέα προηγμένα χαρακτηριστικά ασφαλείας τα οποία θα καταστούν υποχρεωτικά, μπορούμε να επιτύχουμε τον ίδιο αντίκτυπο με την καθιέρωση της χρήσης ζώνης ασφαλείας. Πολλά από τα νέα χαρακτηριστικά ασφαλείας υπάρχουν ήδη, ιδίως σε πιο πολυτελή οχήματα. Πλέον ανεβάζουμε συνολικά τον πήχη της ασφάλειας και ανοίγουμε τον δρόμο για τη συνδεδεμένη και αυτοματοποιημένη κινητικότητα του μέλλοντος.»
Στα νέα υποχρεωτικά χαρακτηριστικά ασφαλείας περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, τα εξής:
1) Για αυτοκίνητα, μικρά φορτηγά, φορτηγά και λεωφορεία: προειδοποίηση σε περίπτωση υπνηλίας και διάσπασης προσοχής του οδηγού (π.χ. χρήση έξυπνου τηλεφώνου κατά την οδήγηση), ευφυής έλεγχος ταχύτητας, ασφάλεια οπισθοπορείας με τη χρήση κάμερας ή αισθητήρων, και καταγραφέας δεδομένων ατυχήματος («μαύρο κουτί»).
2) Για αυτοκίνητα και μικρά φορτηγά: υποβοήθηση παραμονής στη λωρίδα κυκλοφορίας, προηγμένη πέδηση έκτακτης ανάγκης και βελτιωμένες ζώνες ασφαλείας που έχουν υποβληθεί σε δοκιμές σύγκρουσης.
3) Για φορτηγά και λεωφορεία: ειδικές απαιτήσεις για τη βελτίωση της άμεσης όρασης οδηγών φορτηγών και λεωφορείων και την εξάλειψη των τυφλών σημείων, καθώς και συστήματα στο εμπρόσθιο τμήμα και τα πλευρικά τμήματα του οχήματος για τον εντοπισμό ευάλωτων χρηστών του οδικού δικτύου και την ειδοποίηση του οδηγού για την παρουσία αυτών, ιδίως κατά τη στροφή.
Η Επιτροπή εκτιμά ότι τα προτεινόμενα μέτρα θα βοηθήσουν να σωθούν πάνω από 25.000 ζωές και να αποφευχθούν τουλάχιστον 140.000 σοβαροί τραυματισμοί έως το 2038. Θα συνεισφέρουν επίσης στον μακροπρόθεσμο στόχο της ΕΕ να προσεγγίσει τους μηδέν θανάτους και σοβαρούς τραυματισμούς έως το 2050 («Όραμα για μηδενικές απώλειες»).
Πέραν της προστασίας των χρηστών του ευρωπαϊκού οδικού δικτύου, τα νέα προηγμένα χαρακτηριστικά ασφαλείας θα βοηθήσουν τους οδηγούς να εξοικειωθούν σταδιακά με τη νέα υποβοήθηση της οδήγησης. Η αύξηση του βαθμού αυτοματοποίησης προσφέρει αξιοσημείωτες δυνατότητες αντιστάθμισης των ανθρώπινων λαθών, καθώς και νέες λύσεις κινητικότητας για τα ηλικιωμένα άτομα και τα άτομα με σωματικά προβλήματα. Όλα τα παραπάνω αναμένεται ότι θα ενισχύσουν την εμπιστοσύνη και την αποδοχή της κοινής γνώμης όσον αφορά τα αυτοματοποιημένα αυτοκίνητα και ότι θα στηρίξουν τη μετάβαση στην αυτόνομη οδήγηση.
Επόμενα βήματα
Η πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή στις λεγόμενες τριμερείς διαπραγματεύσεις πρέπει τώρα να εγκριθεί επίσημα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.Τα νέα χαρακτηριστικά ασφαλείας θα καταστούν υποχρεωτικά από το 2022, εκτός από την άμεση όραση για φορτηγά και λεωφορεία και τη διευρυμένη περιοχή πρόσκρουσης κεφαλής για αυτοκίνητα και μικρά φορτηγά, οι οποίες θα καταστούν υποχρεωτικές σε μεταγενέστερο στάδιο λόγω των απαραίτητων τροποποιήσεων της κατασκευαστικής μελέτης.
Ιστορικό
Τα τελευταία έτη η ΕΕ έχει θεσπίσει ευρύ φάσμα υποχρεωτικών μέτρων, χάρη στα οποία εκτιμάται ότι επιτεύχθηκαν 50.000 λιγότερα θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα ετησίως. Σε αυτά τα μέτρα περιλαμβάνονται συστήματα ηλεκτρονικού ελέγχου ευστάθειας σε όλα τα οχήματα, καθώς και προηγμένα συστήματα πέδησης έκτακτης ανάγκης και συστήματα προειδοποίησης απόκλισης από τη λωρίδα κυκλοφορίας σε φορτηγά και λεωφορεία.
Το 2017 η Επιτροπή ξεκίνησε δημόσια διαβούλευση για να συλλέξει τις απόψεις των ενδιαφερόμενων μερών σχετικά με πιθανές βελτιώσεις των ισχυόντων μέτρων ασφάλειας των οχημάτων. Στη συνέχεια, τον Μάιο του 2018 η Επιτροπή πρότεινε αναθεώρηση του κανονισμού για τη γενική ασφάλεια και του κανονισμού για την προστασία των πεζών, στο πλαίσιο της τρίτης δέσμης μέτρων με τίτλο «Η Ευρώπη σε κίνηση». Ο αναθεωρημένος κανονισμός για τη γενική ασφάλεια συμβαδίζει με την αποδοτική διαχείριση της ασφάλειας των οδικών υποδομών, σχετικά με την οποία επιτεύχθηκε συμφωνία τον Φεβρουάριο του 2019 όσον αφορά την πρόταση της Επιτροπής.
Η Επιτροπή εξέδωσε επίσης ανακοίνωση για τη συνδεδεμένη και αυτοματοποιημένη κινητικότητα, με σκοπό την ανάδειξη της Ευρώπης σε ηγέτιδα δύναμη παγκοσμίως στα αυτόνομα και ασφαλή συστήματα κινητικότητας. Ως πρώτο παραδοτέο στον τομέα της συνδεδεμένης κινητικότητας, η Επιτροπή εξέδωσε νέους κανόνες που επιταχύνουν την εγκατάσταση συνεργατικών ευφυών συστημάτων μεταφορών (C-ITS) στο οδικό δίκτυο της Ευρώπης. Τα συστήματα C-ITS επιτρέπουν στα οχήματα να «επικοινωνούν» μεταξύ τους, με την οδική υποδομή και με τους λοιπούς χρήστες του οδικού δικτύου, για παράδειγμα, σχετικά με επικίνδυνες καταστάσεις, οδικά έργα και τον χρονισμό των φωτεινών σηματοδοτών, καθιστώντας, ως εκ τούτου, τις οδικές μεταφορές ασφαλέστερες, καθαρότερες και αποδοτικότερες»
