Ανησυχία μού προκαλεί τα τελευταία χρόνια η λέξη “ανάπτυξη” και αποκατάσταση. Ειδικά, όταν περιλαμβάνει… τσιμέντο.
Όχι ότι αρνούμαι την ανάπτυξη και τα έργα. Φυσικά υπάρχει ανάγκη έργων και υποδομών.
Όμως, αυτό είναι ένα άλλο θέμα…
Ο προβληματισμός μου έγκειται σε περιπτώσεις… μεταμοντέρνων παρεμβάσεων.
Παράδειγμα ο δρόμος προς την Ακρόπολη που… τσιμεντώθηκε.
Προ ημερών σε άρθρο του το βρετανικό περιοδικό Economist ενέταξε την Ακρόπολη στα μνημεία που, στη διάρκεια της πανδημίας, υπέστησαν «ολέθριες και τσιμεντένιες παρεμβάσεις».
Προ καιρού σχετικό δημοσίευμα είχε κάνει και ο Guardian.
Ας έρθουμε όμως και στα Χανιά.
Θα θυμούνται αρκετοί την περίπτωση του Κουμ Καπί όταν η τότε δημοτική αρχή είπε να αντικαταστήσει στην παραλία τα αλμυρίκια με… φοίνικες. Φυτεύτηκαν λοιπόν οι φοίνικες.
Μόνο που δεν τους σήκωσε το… κλίμα και ξεράθηκαν.
Για να μη μιλήσουμε για το οδικό δίκτυο της πόλης και όχι μόνο που μπαίνει νέος ασφαλτοτάπητας και λίγο καιρό μετά, ανοίγουν οι… λακκούβες.
Τώρα, στα Χανιά βρίσκονται σε εξέλιξη δύο έργα. Το ένα είναι η αποκατάσταση της Δημοτικής Αγοράς. Το άλλο η ανάπλαση του Δημοτικού Κήπου.
Ως προς το πρώτο: Καθώς έμπαινες στη Δημοτική Αγορά αντιλαμβανόσουν ότι πρόκειται για ένα ιστορικό κτήριο -μνημείο. Φυσικά, η Δημοτική Αγορά εδώ και χρόνια χρειαζόταν παρέμβαση προκειμένου να επιλυθούν τα προβλήματα στην οροφή και σε άλλα σημεία του κτηρίου.
Όμως , η συνολική ανάπλαση του μνημείου μου δημιουργεί εύλογη ανησυχία, μη τυχόν χαθεί το “παλιό” στοιχείο. Ας ελπίσουμε όταν ολοκληρωθεί το, κατά τ’ άλλα, αναγκαίο αυτό έργο, να απολαμβάνουμε την Αγορά και να μη δούμε κτηριολογικά παρεμβάσεις που θα “σβήσουν” ό,τι έμενε “ζωντανό” εδώ και 109 χρόνια.
Ως προν τον Δημοτικό Κήπο:
Ο Δημοτικός Κήπος χρειαζόταν, φυσικά, παρεμβάσεις. Και σε αυτό είχαμε αναφερθεί αρκετές φορές! Δεν μπορεί π.χ. να υπάρχει στον Κήπο ο αιωνόβιος φίκος και να μην έχει τοποθετηθεί μια καλαίσθητη πινακίδα στην ελληνική και αγγλική -τουλάχιστον- γλώσσα για την ιστορία του καθώς φυτεύτηκε μαζί με άλλα που έφερε το 1870 ο Ρεούφ Πασάς, για να δημιουργηθεί αυτή η όαση πρασίνου στην πόλη των Χανίων.
Με απλά λόγια, με λίγες παρεμβάσεις χαμηλού κόστους θα άλλαζε προς το καλύτερο η εικόνα του Δημοτικού Κήπου.
Τώρα, γίνεται ένα συνολικό έργο ανάπλασης για το οποίο υπερηφανεύεται η δημοτική αρχή.
Μακάρι, να βελτιωθεί η εικόνα του Κήπου. Αυτό θα φανεί με την ολοκλήρωση του έργου.
Όμως , η απομάκρυνση των κρητικών αιγάγρων για να μεταφερθούν στην Αττική ήταν μια αρνητική εξέλιξη.
Τώρα, στην ιστοσελίδα του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου βλέπουμε φωτογραφία με… κρι-κρι και διαβάζουμε ότι «είναι ενδημικό είδος της Κρήτης όπου το συναντάμε στα Λευκά Όρη και σε κάποια μικρά νησιά γύρω από την Κρήτη. Επίσης, έχει εισαχθεί σε άλλες περιοχές της Ελλάδας όπως τον Εθνικό Δρυμό Πάρνηθας». Ενδημικό είδος που ο Δήμος με τη σύμφωνη γνώμη του Δασαρχείου εννόησε να… απομακρύνει από την πόλη.
Προβληματισμοί και επισημάνσεις με αφορμή τα δύο αυτά έργα που γίνονται στα Χανιά.
Χωρίς διάθεση μηδενισμού. Οψόμεθα…
Εμένα Γιάννη με ανησυχούν τα σχέδια που είδα για την δημοτική αγορά. Μια αγορά είναι πρωτίστως αγορά και όχι ένα στεγνό μνημείο. Πρέπει δηλαδή να είναι γεμάτη μυρωδιές και ζωή και προϊόντα απλωμένα ελευθέρα και ανοιχτά. Τώρα βλέπω στα σχέδια πως τα προϊόντα θα είναι στους μικρούς χώρους στο χτιστό μέρος της αγοράς, μόνο λίγο 2-3 τετραγωνικά θα τοποθετούνται μπροστά από αυτά τα δωμάτια. Έτσι θα κυριαρχεί το χτίριο και η αγορά ως αγορά θα είναι πιο πολύ μουσειακού χαρακτήρα, θα συμβολίζεται δηλαδή η αγορά αντίς να ζει με τον χαρακτήρα που την γνωρίζαμε. Άκουσα κάποτε τον υπεύθυνο αρχιτέκτονα να λέει: “Δεν θα φτιάξουμε ένα έργο για τους Χανιώτες, ούτε ελληνικό, θα είναι ένα μνημείο για την ανθρωπότητα”. Και για την αιωνιότητα φαντάζομαι. Είπε επίσης πως θα είναι βαρύ χτίριο, μασίφ. Εμένα όλα αυτά που κόβουν την ανάσα και με φοβίζουν. Φαντάζομαι επίσης οι σχεδιαστές να θέλουν να προσφέρονται όλα σαν γκουρμεδιές με ιταλικό σικ. Πολύ φοβάμαι πως πάμε για μια Μπουτίκ- Αγορά.