Παρουσιάστηκε στο κοινό στο Βουκουρέστι την 1η Μαρτίου. Το ρομπότ ΙΟΝ μίλησε με βαθιά, ήρεμη φωνή καθώς ένα μπλε κείμενο κυλούσε στην αντανακλαστική οθόνη. “Γεια σου! Μου έδωσες ζωή. Τι πρέπει να ξέρω για τη Ρουμανία;” ρώτησε το ρομπότ τον τότε πρωθυπουργό Νικολάε Τσιούκα. Και μετά άρχισε να παρακολουθεί κυβερνητικές και κοινοβουλευτικές συνεδριάσεις, να δίνει συνεντεύξεις, να βγαίνει στο δρόμο και να συναντά Ρουμάνους πρόσωπο με πρόσωπο.
Έξι μήνες αργότερα, αναλαμβάνει η νέα κυβέρνηση του Μαρσέλ Τσολάκου. Αλλά μετά την εναλλαγή της εξουσίας μεταξύ του Εθνικού Φιλελεύθερου Κόμματος και του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, ο ΙΟΝ διατήρησε τη θέση του. Γιατί, όπως εξήγησαν οι δημιουργοί του στο BTA, είναι ακομμάτιστος και απολιτικός.
Ο ΙΟΝ που αναπτύχθηκε “αφιλοκερδώς” από ανεξάρτητους Ρουμάνους ερευνητές, έχει ως κύριο καθήκον να σαρώνει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και να ενημερώνει την κυβέρνηση σε πραγματικό χρόνο για τα προβλήματα και τις επιθυμίες των πολιτών. Αυτοί αλληλεπιδρούν με τον ΙΟΝ μέσω chat στο ion.gov.ro. ή του στέλνουν απευθείας μηνύματα μέσω Facebook και Instagram. Επιπλέον, όλο και περισσότερο, θα μπορούν να τον συναντήσουν προσωπικά. Στα τέλη Μαρτίου, ο ΙΟΝ επιβιβάστηκε στο μετρό του Βουκουρεστίου για να μιλήσει με νέους. Πρόσφατα ταξίδεψε σε όλη τη χώρα με ένα ειδικό τροχόσπιτο για να φθάσει στις πιο απομακρυσμένες γωνιές της χώρας και στους ανθρώπους που δεν διαθέτουν σύγχρονη τεχνολογία.
Εθελοντές βοηθούν στη σύνθεση και την ανάλυση των δεδομένων, ώστε αυτοί που χαράζουν πολιτική να μπορούν να έχουν μια καλύτερη ιδέα για αυτά που ανησυχούν τους Ρουμάνους πολίτες και να λαμβάνουν κατάλληλες αποφάσεις διακυβέρνησης και διαχείρισης. Οι απαντήσεις δεν είναι πάντα αυτές που θέλει να ακούσει η κυβέρνηση. “Θα ήταν ωραίο αν ο ΙΟΝ ήταν πρωθυπουργός και έπαιρνε τον Τσιούκα ή τον Τσολάκου ως ρομπότ του”, αστειεύτηκε ένας χρήστης του Facebook.
Παρά το γεγονός ότι η Ρουμανία είναι ένα από τα φτωχότερα κράτη της ΕΕ, συχνά περιγράφεται ως η “Σίλικον Βάλεϊ” της ανατολικής Ευρώπης λόγω της υψηλής ειδίκευσης στον τομέα της τεχνολογίας. Η χώρα είναι πρώτη στην Ευρώπη και έκτη παγκοσμίως όσον αφορά τον αριθμό των επαγγελματιών στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. Εταιρίες όπως η Amazon, η Hewlett-Packard, η Microsoft και η Oracle δραστηριοποιούνται εδώ και καιρό στον τομέα της πληροφορικής της Ρουμανίας, ο οποίος απέδωσε 9 δισεκ. ευρώ το 2022. Στα τέλη Μαΐου, ο τότε υπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιοποίησης της Ρουμανίας, Σεμπάστιαν Μπουρντούζα, υπέγραψε εντολή για τη συγκρότηση Επιτροπής Τεχνητής Νοημοσύνης. Έναν μήνα νωρίτερα, ένας Ρουμάνος δημιούργησε την πρώτη εκκλησία που βασίζεται σε τεχνητή νοημοσύνη.
“Πέρυσι, αρχίσαμε να σκεφτόμαστε μια λύση τεχνητής νοημοσύνης όπως το “ultech for good” – υπερ-τεχνολογία για καλό – που θα βοηθούσε τους πολίτες και την κοινωνία, όχι απλώς να επιδιώκουν εμπορικούς στόχους… Ο ΙΟΝ είναι η αντανάκλασή μας στον καθρέφτη. Αντιπροσωπεύει ανθρώπους χωρίς καμία ερμηνεία, όπως ακριβώς είναι, με τις καλές και τις κακές πλευρές τους. Είναι διαδραστικός και μπορεί να συνομιλήσει με οποιονδήποτε, συμπεριλαμβανομένων των αρχών. Πίσω από την ιδέα αυτή κρύβεται μια τεχνητή νοημοσύνη που έχει ως αποστολή να αναλύει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και να συλλέγει δεδομένα απευθείας από ανθρώπους, μέσω hashtag ή στον ιστότοπο του προγράμματος. Στη συνέχεια, ο ΙΟΝ συντάσσει αναφορές σχετικά με τις επιθυμίες και τις ανησυχίες των Ρουμάνων και τις παρουσιάζει δημόσια”, δήλωσε η Μιχαέλα Μπεκέρου, μια από τους δημιουργούς του ΙΟΝ.
Σύμφωνα με την Μπεκέρου, ο ΙΟΝ έχει λάβει περίπου ενάμισι εκατομμύριο μηνύματα έως τώρα. Τα επεξεργάζεται και στη συνέχεια στέλνει τις πληροφορίες στην κυβέρνηση. Σύμφωνα με τα δεδομένα που συλλέχθηκαν, το κύριο συναίσθημα που εκφράζουν οι πολίτες στον ΙΟΝ είναι σχεδόν 40% απογοήτευση, 28% θυμός, 21% χαρά, 12% φόβος και 7% απέχθεια.
Εξετάζοντας τα πιο κοινά κύρια θέματα στα δεδομένα που συλλέχθηκαν, περίπου 224.570 Ρουμάνοι έχουν γράψει έως τώρα στον IΟΝ σχετικά με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, περισσότεροι από 269.000 έχουν ασχοληθεί με το θέμα της διαχείρισης απορριμμάτων, σχεδόν 209.000 έχουν σχολιάσει το θέμα του πληθωρισμού, ενώ το 24% όλων των μηνυμάτων ανέφεραν την επισιτιστική ασφάλεια ή το κόστος των τροφίμων.
“Μόλις ο ΙΟΝ έγινε δημόσιο πρόσωπο, επικοινώνησαν με εμάς οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία. Είχαμε ήδη συνομιλίες σε κυβερνητικό επίπεδο με άλλες χώρες. Η πρώτη χώρα που δανείστηκε από την εμπειρία μας με τον ΙΟΝ είναι η Ολλανδία. Θα τη χρησιμοποιήσουν για ένα σημαντικό δημοψήφισμα που πρόκειται να πραγματοποιήσουν”, είπε η Μπεκέρου.