Όπως μας πληροφόρησε ο τοπικός τύπος – Χανιώτικα Νέα-, οι συμβάσεις για το έργο της λεγόμενης μικρής ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης- Πελοποννήσου υπεγράφησαν, από τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του ΑΔΜΗΕ και τους εκπροσώπους των αναδόχων, παρουσία του υπουργού Περιβάλλοντος – Ενέργειας κ. Γιώργου Σταθάκη.
H διασύνδεση, Κρήτη/Πελοπόννησος έχει συνολικό προϋπολογισμό 324 εκατ. Ευρώ. Στο πλαίσιο των συμβάσεων προβλέπεται η κατασκευή υπόγειου αγωγού σύνδεσης, από τη μονάδα παραγωγής ενέργειας στην Μεγαλόπολη μέχρι και την περιοχή της Νεάπολης Λακωνίας. Από εκεί θα ποντιστεί υποβρύχιο καλώδιο μήκους 132 χιλιομέτρων, που θα προσαιγιαλωθεί στην περιοχή « Νοπήγια» στον κόλπο της Κισσάμου, για να ακολουθήσει στη συνέχεια υπόγεια διαδρομή μήκους 32 χιλιομέτρων κατά μήκος του Βόρειου οδικού άξονα Κρήτης έως τον υποσταθμό της ΔΕΗ στην Ξυλοκαμάρα Χανίων. Τα γνωστά τεχνικά στοιχεία του έργου είναι:
– Αγωγός εναλλασσόμενου ρεύματος, τάσης 150KV και
– Μεταφορικής ικανότητας 2Χ200 MW
Το έργο της διασύνδεσης Κρήτης/Πελοπόννησος είναι πράγματι ένα ιστορικό έργο διότι βάζει τα θεμέλια της διασύνδεσης της Κρήτης με το εθνικό Δίκτυο, που σύμφωνα με της δηλώσεις του κ. Υπουργού, θα ολοκληρωθεί με την δεύτερη διασύνδεση, που προγραμματίζεται, την λεγόμενη μεγάλη διασύνδεση Αττικής/Κρήτης.
Το έργο στο σύνολό του θα φτάσει το ένα δισ. ευρώ και θα εξασφαλίσει για τις επόμενες δεκαετίες την ενεργειακή επάρκεια στην Κρήτη, όπως ανέφερε και ο κ. Υπουργός.
Με το έργο αυτό:
– Μπαίνει τέλος στις ρυπογόνες μονάδες παλιάς τεχνολογίας: που έχουν πάρει παράταση λειτουργίας ως τα τέλη του 2019.
– Ανταποκρινόμαστε κατ’ ένα μέρος και στην υποχρέωση μας σαν χώρα να μειώσομε τους ρύπους.
– Θα σταματήσει η επιδότηση του ρεύματος στην Κρήτη. Ως γνωστό, βάσει της απόφασης του 1953 θα πρέπει στην Ελλάδα να υπάρχει μία ενιαία τιμή ρεύματος για όλους τους καταναλωτές και ως εκ τούτου, λόγω του ακριβού παραγόμενου ρεύματος στην Κρήτη, η επιδότηση. Το ύψος ανέρχεται σε περ. 400εκ. Ευρώ τον χρόνο, σύμφωνα και με της δηλώσεις του κ. Υπουργού.
– Δίνεται η δυνατότατα ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Κρήτη.
Όπως βλέπομε, με το έργο αυτό έχομε πολλά προτερήματα. Και εδώ γεννάται ένα ερώτημα:
– Γιατί δεν έγινε αυτό το έργο της διασύνδεσης εδώ και δεκαετίες;
Αν συγκρίνομε την ετήσια επιδότηση των 400εκ Ευρώ και το σημερινό κόστος κατασκευής της μικρής διασύνδεσης, που είναι περ. 330εκ. Ευρώ βλέπομε πως θα μπορούσε με την επιδότηση ενός και μόνο χρόνου να είχε γίνει. Εύλογα διερωτάται κανείς, για ποιο λόγο μέσα στο διάστημα των περ. 60 χρόνων δεν έγινε;
Θυμάμαι τον αείμνηστο Ανδρέα Παπανδρέου να διακηρύττει την διασύνδεση Κρήτης/Ελλάδος την δεκαετία του 80 σε μια προεκλογική ομιλία του στο Ηράκλειο.
Διερωτώμαι, ποιοι ήταν αυτοί που φρέναραν αυτό το απαραίτητο έργο τόσα χρόνια.
Νομίζω, ότι το φρένο , δεν μπήκε από την πολιτική εξουσία, διότι αυτή είχε αναγνωρίσει την αναγκαιότητα του και το ήθελε.
-Ποια ήταν λοιπόν τα συμφέροντα, που το εμπόδιζαν; Μήπως έπαιξε τον ρόλο του ο φόβος της ανεργίας των απασχολούμενων στα εργοστάσια αυτά;
Και εδώ γεννάται και ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα για το παρόν.
Το πρόβλημα της ανεργίας των ανθρώπων που εργάζονται στα υπάρχοντα θερμοηλεκτρικά εργοστάσια της Κρήτης, που πρόκειται να κλείσουν.
-Ναι μεν ο κ. Υπουργός δήλωσε, ότι θα αντικατασταθούν με μοντέρνα εργοστάσια και ως εκ τούτου άφησε να εννοηθεί, ότι δεν θα υπάρξει θέμα απασχόλησης του υπάρχοντος προσωπικού. -Όμως θα πρέπει να ξέρουν οι εκπρόσωποι των εργαζομένων, ότι η λειτουργία των καινούργιων εργοστασίων θα είναι τελείως διαφορετική από αυτή των σημερινών. Τα <μοντέρνα> εργοστάσια θα είναι εφεδρικά. Δηλαδή θα δίνουν ρεύμα μόνο όταν, με της ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν μπορούν να καλυφθούν οι ανάγκες, π.χ. όταν δεν φυσά αέρας. Δηλαδή θα δουλεύουν ευκαιριακά.
-Αυτό κάνει την χρηματοδότηση των εργοστασίων αυτών προβληματική σε σχέση με την ιδιωτικοποίηση των πηγών ενέργειας, που είμαστε αναγκασμένοι να κάνουμε.
-Καλά θα κάνουν λοιπόν, οι εκπρόσωποι των εργαζομένων να αντιμετωπίσουν το θέμα αυτό ήδη τώρα.
Αλλά εφ’ όσον θα γίνουν τα εφεδρικά εργοστάσια, που θα εξυπηρετούν το εθνικό δίκτυο, στην Κρήτη θα πρέπει η διασύνδεση της Κρήτης με το εθνικό δίκτυο να εξυπηρετεί τον σκοπό αυτό. Η μικρή διασύνδεση Κρήτης/Πελοποννήσου, όπως είναι σήμερα προγραμματισμένη, από μόνη της δεν μπορεί να ανταποκριθεί σ’ αυτή την υποχρέωση. Καλόν θα ήτο, μια και γίνεται η διασύνδεση αυτή να προγραμματιστεί και για τον σκοπό αυτό. Θα πρέπει λοιπόν, η ισχύς της διασύνδεσης να είναι πολύ ποιο μεγάλη από τα 400MW. Δεν μπορούμε να στηριχτούμε σε ένα διεθνές έργο, που είναι η <μεγάλη διασύνδεση> που και αν θα γίνει, θα γίνει για να εξυπηρετήσεις άλλους στόχους και συγκεκριμένα την ενεργειακή διασύνδεση Ισραήλ/Ευρώπης.
Αλλά πέρα απ’ το γεγονός, ότι το έργο της διασύνδεσης της Κρήτης με το Εθνικό Δίκτυο θα έπρεπε να είχε γίνει από δεκαετίες, θα μου επιτραπεί η ερώτηση που αφορά το τεχνικό σκέλος του έργου και που είναι μία κεντρική ερώτηση λόγω των μεγάλων απωλειών ενέργειας κατά την μεταφορά με εναλλασσόμενο ρεύμα.
-Γιατί παραγνωρίζεται η αυτονόητη σημερινή τεχνολογία της υποθαλάσσιας μεταφοράς ρεύματος σε μεγάλες αποστάσεις, που γίνεται με συνεχές ρεύμα (HGÜ), των 450KV και όχι με εναλλασσόμενο;
-Με το συνεχές ρεύμα, μπορούνε να μεταφερθούνε μεγάλες ποσότητες ενέργειας οικονομικά και με ασφάλεια σε μεγάλες αποστάσεις, όπως στην περίπτωση μας, χωρίς της μεγάλες απώλειες μεταφοράς με εναλλασσόμενο – το μεγάλο προτέρημα των εγκαταστάσεων συνεχούς ρεύματος.
Για επιβεβαίωση των όσο υποστηρίζω, ας δούμε ανάλογα έργα που γίνονται ή έχουν γίνει ανά τον κόσμο:
– Διασύνδεση Αγγλίας/Ολλανδίας (HGÜ):
Μια νέα διασύνδεση με συνεχές ρεύμα ενώνει την Αγγλία με την Ολλανδία. Η διασύνδεση με την ονομασία „BritNed“ και μήκους 260 Χιλιομέτρων με ισχύ μεταφοράς 1000 MW (Μεγαβάτ). Εδώ πρόκειται για την δεύτερη διασύνδεση Αγγλίας/Ευρώπης και συμπληρώνει την διασύνδεση που λειτουργεί από το 1986, με μία μεταφορική ισχύ 2000MW. Η μεταφορά γίνεται με ένα διπολικό καλώδιο, με μία τάση 450KV. Ο παραγωγός της εγκατάστασης συνεχούς ρεύματος (HGÜ) είναι η Siemens.
– „Nord.Link“ Διασύνδεση Νορβηγίας/ Γερμανίας με HGÜ:
Ως γνωστό, η Γερμανία αποχαιρετά την ατομική ενέργεια και ποντάρει στην οικολογία. Όμως για την αλλαγή αυτή χρειάζεται την βοήθεια της Νορβηγίας. Ένα καλώδιο γιγαντιαίων διαστάσεων θα συνδέσει την Νορβηγία με την Γερμανία. Τα τεχνικά δεδομένα του έργου, εν συντομία είναι:
Μήκος της διασύνδεσης: 530 Χιλιόμετρα.
– Ισχύ: 1400MW (Μεγαβάτ)
– Τάση: 450 έως 525 KV.
– Απώλειες κατά την μεταφορά ca. 5%
– Διάρκεια ζωής ca. 40 Χρόνια
Με τον αγωγό αυτό, σε φάσεις μικρής ζήτησης, θα μεταφέρεται οικολογική ενέργεια στην Νορβηγία και θα αποταμιεύεται σε λίμνες αποταμίευσης ενέργειας. Σε ώρες έλλειψης στην Γερμανία θα παραγάγετέ με υδροηλεκτρικά εργοστάσια ηλεκτρική ενέργεια, που θα μεταφέρεται από τη Νορβηγία στην Γερμανία.
– Διασύνδεση Αγγλίας/Γαλλίας (HGÜ):
Μια άλλη διασύνδεση με συνεχές ρεύμα ενισχύει τα δίκτυα Αγγλίας/Γαλλίας μεταξύ Chilling, Hampshire-Tourbe στη βόρια Γαλλία. Η διασύνδεση συνεχούς ρεύματος (HGÜ) θα γίνει από την ABB.
Τα τεχνικά δεδομένα του προαναφερόμενου έργου είναι:
Υποθαλάσσια απόσταση 260 Χιλιόμετρα, με μία ισχύ 1.000 MW και τάση ρεύματος 450KV. Πρόκειται για ένα διπολικό υποθαλάσσιο καλώδιο.
Θα πρέπει να γνωρίζομε, ότι στην βόρια θάλασσα, η μεταφορά ενέργειας από τα διάφορα πεδία των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας – αιολικής ενέργειας-, γίνεται μόνο με συνεχές ρεύμα (HGÜ).
Εύλογα λοιπόν διερωτάται κανείς γιατί η μικρή διασύνδεση Κρήτης/Πελοποννήσου, που δεν είναι καθόλου μικρή, γίνεται με εναλλασσόμενο και όχι με συνεχές ρεύμα;
Είμαι περίεργος να μάθω από τους αρμόδιους, ποια ήταν τα αίτια αυτής της απόφασης;
* Ο Γιώργος Κουργιεράκης είναι
Διπλ. Μηχανικός Πολυτεχνείου Βιέννης
