Εταίρες της αρχαίας Ελλάδος

1) Το 514 π.Χ. ο Αρμόδιος μαζί με τον Αριστογείτονα εσκοτώσανε τον τύραννο Ίππαρχο. Επί τόπου οι σωματοφύλακες του Ιππάρχου εσκοτώσανε τον Αρμόδιο και επί τόπου επίσης συλλάβανε και τον Αριστογείτονα και τον υπέβαλαν σε πολύ σκληρά βασανιστήρια για να μαρτυρήσει τους συνεργούς του και πέθανε στα βασανιστήρια μα δεν μαρτύρησε. Συνέλαβαν και την εταίρα Λέαινα, ως φίλη του Αρμόδιου και τη βασανίζανε για να τους μαρτυρήσει με ποιους συνεργάζετο ο Αρμόδιος. Αυτή για να μην μπορεί να μιλήσει έκοψε τη γλώσσα της με τα δόντια της. Άμα αποκατεστάθηκε η δημοκρατία κάνανε αδριάντες στους τυραννοκτόνους. Τη Λέαινα θέλανε να την τιμήσουνε σαν ηρωίδα, όμως αφού ήτανε εταίρα εδυσκολεύονταν για να της κάνουνε άγαλμα. Μα τους διευκόλυνε το όνομά της. Εφτιάξανε ένα άγαλμα μιας “αγλώττου λέαινας” προς τιμή της και το τοποθέτησαν στα προπύλαια της Ακροπόλεως. Εσυμβόλιζε βέβαια την ηρωική εταίρα Λέαινα αυτό το άγαλμα.
Τους ανδριάντες των τυραννοκτόνων τους πήρε ο Ξέρξης όταν εισέβαλε στην Αθήνα το 480 π.Χ., μα τους βρήκε στα Σούσα ο Μέγας Αλέξανδρος και τους επανέφερε στη θέση τους το 331 π.Χ. (Αυτό το διαβάσαμε στο ένθετο περιοδικό τους “Έθνους” “Η πορεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου”).
2) Η εταίρα Θαΐδα ακολουθούσε το στράτευμα του Μ. Αλεξάνδρου στην Ασία. Αυτή, υπενθυμίζοντας ότι ο Ξέρξης είχε πυρπολήσει την Ακρόπολη και άλλους ναούς, έριξε την ιδέα να πυρπολήσουνε το παλάτι, όταν ήτανε στην Περσέπολη. Ασπάσθηκαν την ιδέα της και άρχισε η πυρπόληση όπου και αυτή συμμετείχε με πυρσούς, μα και ο ίδιος ο Αλέξανδρος, παρ’ όλου ότι δεν ήτανε ίδιον του χαρακτήρα του οι καταστροφές.
Η γυναίκα στην αρχαία Αθήνα δεν συμμετείχε στα κοινά. Οι ρήτορες άρχιζαν τους λόγους τους: «Άνδρες Αθηναίοι…». Οι εταίρες όμως συναναστρέφονταν άνδρες και συχνά κορυφαίες προσωπικότητες.
3) Η Ασπασία από τη Μίλητο έγινε η δεύτερη γυναίκα του Περικλή και συχνά τον επηρέαζε καθώς ήτανε και πανέξυπνη.
4) Μα και η Θεοδώρα (που και αυτή ήτανε περίπου εταίρα πριν). Ειδικά στη “Στάση του Νίκα”, όταν ο Ιουστινιανός εσκέφτετο να φύγει κρυφά, αυτή τον συγκράτησε λέγοντάς του: «Κάτσε στη θέση σου μα καλύτερα να πεθάνεις αυτοκράτορας παρά να σωθείς δραπέτης».
5) Πολλές εταίρες τις διευκόλυνε η “δουλειά” τους να γίνουνε διάσημες. Ο βασιλιάς της Θεσσαλίας Άντοχος έκανε βασίλισσά του την εταίρα Θαργήλια. Όταν αυτός πέθανε η Θαργήλια διοίκησε τη χώρα πολλά χρόνια. Πολλοί διάσημοι άντρες (και παντρεμένοι) είχανε αριστοκρατικές εταίρες. Ο περιώνυμος γλύπτης Πραξιτέλης είχε φίλη τη Φρύνη (για την οποία πρόσφατα ο φίλος Π. Πολυχρονάκης έγραψε ένα ωραίο ποίημα), ο Αρίστιππος είχε τη διασημότερη εταίρα, την Λαΐδα, ο Μένανδρος τη Γλυκέρα και ο Επίκουρος τη Λεοντία. Όλες οι πόλεις είχανε αφθονία από εταίρες. Η Κόρινθος είχε πάνω από 1.000. Μόνο η Σπάρτη δεν είχε εταίρες.
Το “επάγγελμα” της εταίρας δεν εθεωρείτο και πολύ ταπεινωτικό και καθώς ήτανε πανέμορφες, αρκετές από αυτές και πανέξυπνες ήτανε αποδεχτές στην ανδρική κοινωνία. Άλλωστε στην αρχαία Αθήνα η ηθική εις ό,τι είχε σχέση με τη γενετήσια επιθυμία ήταν πάρα πολύ ελαστική. Πολλοί άντρες διατηρούσανε μια γυναίκα για “παιδοποιία” και παλλακίδες μια ή και περισσότερες. Η παιδοφιλία ήτανε αποδεκτή. Μια προσωπικότητα της αρχαίας Αθήνας εδιάβασα κάπου ότι «όταν ήτανε παιδί αποσπούσε τους άντρες από τις γυναίκες τους, ενώ άμα εμεγάλωσε αποσπούσε τις γυναίκες από τους άντρες τους» (ήτανε πανέμορφος). Ακόμα όταν εφιλοξενούσανε υψηλό ξένο, του προσφέρανε και κοπέλα. Μάλιστα εδιάβασα κάπου ότι όταν επήγε υψηλός Αθηναίος στη Σικεία του προσέφεραν και κοπέλα, μα δε δέχτηκε αυτή την προσφορά. Δεν θυμάμαι τώρα το όνομά του. Οι ζωγράφοι και οι γλύπτες συχνά τις εταίρες χρησιμοποιούσανε για μοντέλα. Ο γλύπτης Πραξιτέλης, όταν έφτιαξε το πρώτο άγαλμα γυμνής θεάς, την “Κνίδια Αφροδίτη”, είχε για μοντέλο την εταίρα Φρύνη που την είχε και φίλη του. Ο Ερμής του Πραξιτέλους είναι από τα σπουδαιότερα αγάλματα της αρχαιότητας. Μα και την “Αφροδίτη της Μήλου” λένε ότι την έφτιαξε ο γλύπτης Θεοδωρίδας και είχε μοντέλο τη διάσημη Λαΐδα, υπάρχει όμως και άλλη εκδοχή για άλλον γλύπτη αυτού του αριστουργήματος που το έχουν τώρα στο μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι. Ακόμα μια απόδειξη περί της ελαστικότητας στη γενετήσιο επιθυμία είναι ότι ο Διογένης «εθεάθη πολλάκις εν μέση αγορά αυνανιζόμενος». Επίστευε αυτός ότι κάτι που προφανώς είναι βέβαιο δεν είναι απαραίτητο να γίνεται κρυφά. Τις εταίρες τις αποκαλούσανε “ιέρειες του έρωτα”.