Aνθρωποι της προσφοράς και της λογικής πως όταν δίνεις γίνεσαι κυρίως καλύτερος άνθρωπος. Απλοί εθελοντές, που εργάστηκαν σε ιδρύματα, σε συλλογικότητες αλληλεγγύης, σε δομές που έχουν στόχο την ανακούφιση, τη θεραπεία, την απασχόληση ατόμων με ανάγκες. Με τους ανθρώπους αυτούς ανοίγουμε κουβέντα για όλα όσα αντιμετώπισαν από κοντά.
«Απίστευτα λυτρωτικό»
«Ο εθελοντισμός είναι λυτρωτικός για τους εθελοντές. Ξέρεις ότι θα φτιάξεις με την ψυχή σου κάποια πράγματα και αυτά θα βοηθήσουν κάποιους ανθρώπους. Αυτό είναι απίστευτα λυτρωτικό!». Η Μαρία Χελιουδάκη συμμετέχει ως εθελόντρια στο έργο που προσφέρει η Εθελοντική Ομάδα Στήριξης «ΣυνΑνθρωπος» η οποία δραστηριοποιείται από το 2012 στα Χανιά. Τη συναντήσαμε μαζί με άλλες εθελόντριες καθώς οργάνωναν το κιόσκι της Ομάδας στην πλατεία 1866, ενόψει των Χριστουγέννων. Μαζί τους είχαν χειροτεχνίες τις οποίες δημιούργησαν για να προσφέρουν με σκοπό την ενίσχυση του έργου του «ΣυνΑνθρώπου» καθώς αυτήν την περίοδο βρίσκονται σε εξέλιξη οι εργασίες ανακαίνισης της Στέγης Κοριτσιού του Αγίου Νεκταρίου που έχουν αναλάβει τα μέλη της Ομάδας. «Η Στέγη Κοριτσιού είναι ένα έργο που φαίνεται. Ωστόσο, πέρα από αυτό, ο “ΣυνΑνθρωπος” βοηθάει και στηρίζει οικογένειες οι οποίες αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης», εξήγησε η Μαρία.
Τη ρωτήσαμε γιατί επέλεξε τον «ΣυνΑνθρωπο» για να προσφέρει εθελοντικά: «Κι εγώ στη ζωή μου πέρασα δύσκολα γιατί υπήρξα ορφανή και το είχα στο αίμα μου να επιστρέψω όλα αυτά που πήρα από τους γείτονες από τους φίλους. Το αισθάνομαι σαν χρέος να τα γυρίσω πίσω».
Η Μαρία, ως ενεργό μέλος του Συλλόγου Τριτέκνων, γνώρισε τη δράση του «ΣυνΑνθρώπου» το 2012 με αφορμή την περιπέτεια της μικρής Ραφαέλας. Από τότε παρακολουθούσε τις δράσεις της Ομάδας. «Δεν σου κρύβω ότι θέλω να βλέπω το έργο που γίνεται. Να το συναντάω στην πόλη. Οπότε ο “ΣυνΑνθρωπος” ήταν πάντα στην καρδιά μου και πάντα τον στήριζα αθόρυβα από όπου κι αν βρισκόμουν. Παράλληλα μου άρεσε και μου αρέσει ότι ο “ΣυνΑνθρωπος” είναι πολύ προσεκτικός στο πού θα προσφέρει και στο να μην προδώσει την εμπιστοσύνη του κόσμου που τον βοηθάει στο έργο του», σχολίασε σχετικά.
Τι είναι όμως αυτό που κρατάει μέσα από αυτήν την πορεία ως εθελόντρια; «Είναι πολλές και έντονες οι στιγμές που θυμάμαι. Ζούμε καταστάσεις δύσκολες. Οικογένειες, για παράδειγμα, Χανιωτών που τα παιδιά τους μεγαλώνουν μέσα στη μούχλα και την υγρασία. Το να πάρεις, λοιπόν, μια σόμπα και να βάλεις έναν τόνο ξύλα είναι κάτι απίστευτα όμορφο που κάνει την ψυχή σου να αγαλλιάζει».
Για τη Μαρία ο εθελοντισμός σημαίνει ταυτόχρονα παρέα, φιλία και δημιουργικότητα. Πάνω από όλα όμως σημαίνει προσφορά, αποτέλεσμα και ομορφιά. «Το ευχαριστώ που δέχεσαι είναι πολύ μεγαλύτερο από οποιαδήποτε βοήθεια μπορείς να προσφέρεις. Αυτή η ψυχική ικανοποίηση είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή», σημείωσε κλείνοντας.
«Χαρά αλλά και δέσμευση»
Την περασμένη Πέμπτη στην πλατεία της Δημοτικής Αγοράς οι Γιατροί του Κόσμου στόλιζαν το δικό τους ξεχωριστό χριστουγεννιάτικο δέντρο. Ένα δέντρο που αντί για στολίδια είχε γάλατα για παιδιά. Οι εθελοντές της Οργάνωσης πηγαινοέρχονταν βιαστικά για να τακτοποιήσουν τις προσφορές των πολιτών. Ανάμεσά τους και η κα Δέσποινα Δελβερούδη. «Εγινα εθελόντρια πριν από 10 χρόνια κι από τότε βοηθάω συστηματικά όπου μπορώ», μας ανέφερε καθώς άρχισε να ξετυλίγει το κουβάρι της δικής της ιστορίας. Ξεκίνησε αφού είχε πάρει σύνταξη. Το “μικρόβιο” της προσφοράς όμως το είχε ήδη από την οικογένειά της: «Τόσο ο πατέρας μου όσο και η μητέρα μου ήταν άνθρωποι της προσφοράς».
Η επιλογή των Γιατρών του Κόσμου έγινε συγκυριακά, όταν σε μια εκδήλωση της Οργάνωσης για την κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας συνάντησε τους γιατρούς Μηνά Βουλγαρίδη και Ελευθερία Μουλουδάκη. Η εμπιστοσύνη της προς τους συγκεκριμένους ανθρώπους την έκανε να ξεπεράσει οποιονδήποτε ενδοιασμό γύρω από τον τρόπο λειτουργίας μιας μεγάλης οργάνωσης που δραστηριοποιείται εντός και εκτός Ελλάδας.
Από τότε ξεκίνησε το ταξίδι της στον εθελοντισμό: «Είναι ένα ταξίδι απολαυστικό, που σού δίνει πολλά πράγματα», σχολίασε και πρόσθεσε: «Για εμένα ο εθελοντισμός είναι χαρά αλλά και είναι κι ευθύνη, δέσμευση. Προσωπικά οι μόνες στιγμές που έχω λείψει είναι 1-2 φορές τον χρόνο που φεύγω στην Αθήνα για να δω τα παιδιά και τα εγγόνια μου. Αλλιώς δεν υπάρχει περίπτωση να αφήσω το πόστο μου στη γραμματεία για να πάω για καφέ ή σε κάποια κοινωνική εκδήλωση».
Η επαφή με ανθρώπους που δοκιμάζονται από τη φτώχεια και την αρρώστια επιφυλάσσει πολλές δύσκολες στιγμές που μένουν χαραγμένες στη μνήμη των εθελοντών: «Όταν για παράδειγμα έρχεται μια μάνα στον παιδίατρο για να κάνει εμβόλια στο παιδί της και σε ρωτάει αν έχεις ένα ζευγάρι παπούτσια… είναι συγκλονιστικό να συμβαίνει αυτό στις μέρες μας. Όπως και οι άνθρωποι που έρχονται για να πάρουν τα φάρμακά τους γιατί δεν έχουν να δώσουν τη συμμετοχή τους ή οι μετανάστες και οι πρόσφυγες που έχουν διανύσει χιλιόμετρα με τα πόδια για να έρθουν στην Ελλάδα γιατί στις πατρίδες τους έχουν πόλεμο. Θυμάμαι χαρακτηριστικά μια γυναίκα η οποία μπήκε μαζί με τα 3 παιδιά της σε μια βάρκα για να περάσει από την Τουρκία στη Σάμο. Μπορείς να βάλεις τα παιδιά σου σε μια τέτοια βάρκα αν δεν κινδυνεύεις στην πατρίδα σου; Όλα αυτά είναι συγκλονιστικά για εμένα», ανέφερε συγκινημένη καταλήγοντας.
«Όταν προσφέρουμε γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι»
«Πάντα πίστευα πως ο εθελοντισμός αποτελεί ηθική υποχρέωση για τον καθένα από εμάς… καθαρά ως εσωτερική ανάγκη για όλα αυτά τα ωφέλιμα που εισπράττεις και κατ’επέκταση για όλα όσα προσφέρεις» λέει η Αργυρώ Δρακάκη, κοινωνική λειτουργός στον Σύλλογο εθελοντικής προσφοράς και στήριξης Ορίζοντα.
Η ίδια πιστεύει ότι «σε κάθε του μορφή ο εθελοντισμός είναι πολιτισμός, θετική ενέργεια, αγάπη και δόσιμο! Προσωπικά νιώθω γεμάτη και πολύ χαρούμενη όταν μου δίνεται η δυνατότητα να προσφέρω. Νιώθω χρήσιμη και βοηθητική. Και όλο αυτό λειτουργεί ασυνείδητα αλλά πολύ στοχευμένα στο να γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι! Δίνοντας κάτι από τον εαυτό σου, προσφέροντας εθελοντική εργασία για να βοηθήσεις κάποιον ή να συμβάλλεις στο να επιτευχθεί ένας σκοπός για το κοινό καλό, αρχικά βγαίνεις κερδισμένος εσύ ο ίδιος!
Λόγω της ιδιότητας της ως κοινωνική λειτουργός στον “Ορίζοντα”, η Αργυρώ έχει αποκτήσει πολλές εμπειρίες από ανθρώπους που προσφέρουν την αγάπη τους και τη βοήθειά τους. «Μπορεί να έχει δυσκολίες ο συντονισμός εθελοντικών ομάδων και η διαχείριση διαφορετικών ατόμων, όμως όταν όλοι αποσκοπούν σε κάτι κοινό, είναι απλά υπέροχο να βλέπεις ανθρώπους να γίνονται μία γροθιά» αναφέρει.
Την ρωτάμε έαν ξεχωρίζει κάποια ιδιαίτερη στιγμή μέσα από την εμπειρία της στον σύλλογο Ορίζοντα: «Υπάρχουν αρκετές στιγμές φορτισμένες συναισθηματικά αλλά για μένα η πιο δυνατή στιγμή είναι όταν κάποιος υποψήφιος εθελοντής δότης μυελού των οστών βρίσκεται συμβατός με κάποιον ασθενή.
Συμμεριζόμενη την αγωνία των οικογενειών ασθενών που πρέπει να μεταμοσχευθούν ως μοναδική αντιμετώπιση της νόσου τους και έχοντας διαπιστώσει τη δυσκολία εύρεσης του κατάλληλου δότη, σε κάθε άκουσμα ότι βρέθηκε ένας ακόμη συμβατός νιώθω ιδιαίτερη χαρά. Μεγάλη χαρά γιατί γνωρίζω ότι κάποιος συνάνθρωπός μας θα έχει μία δεύτερη ευκαιρία ζωής αλλά και περηφάνια για την πολύτιμη προσπάθεια που κάνει η ομάδα των εκπαιδευμένων εθελοντών του “Ορίζοντα”. Θα θυμάμαι πάντα τα λόγια του νεαρού Αντώνη, ο οποίος βρέθηκε συμβατός και με μεγάλη προθυμία ολοκλήρωσε τη διαδικασία για να μεταμοσχευθεί ένας ασθενής: «ένιωσα υπέροχα όταν κατάλαβα πως ενώ καθόμουν απλά ακίνητος σε μια καρέκλα έδινα ελπίδα σε έναν άνθρωπο για να ζήσει, να συνεχίσει την πορεία της ζωής του. Τα συναισθήματα είναι μοναδικά!».
«Ο εθελοντισμός δεν έχει ανταλλάγματα! Προσφέρεις χωρίς να περιμένεις ανταπόδοση! Είναι όμως πολύ όμορφο να εισπράττεις όμορφα λόγια από ανθρώπους που έχουν βοηθηθεί και ιδιαιτέρως συγκινητικό όταν μία ζεστή αγκαλιά ενός παιδιού κρύβει το πιο γλυκό “ευχαριστώ” του» καταλήγει η Αργυρώ.
«Βασικό κίνητρο η αγάπη για τα παιδιά»
Πραγματοποίησε την εξάμηνη πρακτική της στην ΕΛΕΠΑΠ, όπου και παρέμεινε για άλλους δύο μήνες εργαζόμενη εθελοντικά. Για τη φυσικοθεραπεύτρια Σταυρούλα Νταουντάκη το βασικό κίνητρο ήταν η αγάπη για τα παιδιά.
«Από μικρή μου άρεσε να ασχολούμαι και να παίζω με τα παιδιά. Έτσι όταν ήρθε η στιγμή να αποφασίσω τι θα κάνω στην επαγγελματική μου ζωή δεν γινόταν να διαλέξω κάτι που να μην είχε σχέση με αυτά. Διάλεξα λοιπόν την φυσικοθεραπεία με σκοπό να ασχοληθώ με τα παιδιά. Το τελευταίο εξάμηνο των σπουδών μου έπρεπε να διαλέξω ένα νοσοκομείο ή ένα κέντρο αποκατάστασης ώστε να κάνω την πρακτική μου και τότε σκέφτηκα αμέσως την ΕΛΕΠΑΠ. Θυμάμαι πως ανυπομονούσα πολύ και ήλπιζα να με πάρουν γιατί ήξερα οτι είχα να μάθω πολλά πράγματα εκεί από τους εργαζόμενους και τα παιδιά του κέντρου. Ημουν τόσο ευχαριστημένη απο την πρακτική μου και τόσο χαρούμενη που πήγαινα εκεί καθημερινά, που όταν τελείωσε έλεγα οτι δεν γίνεται να φύγω, θέλω να βοηθήσω και να μάθω κι άλλο. Κι έτσι έμεινα άλλους 2 μήνες εθελοντικά. Η βοήθεια μου ήταν κυρίως στον τομέα της φυσικοθεραπείας και της θεραπευτικής κολύμβησης αλλά προσπαθούσα να βοηθάω καθημερινά όπου μπορούσα όπως στα τμήματα της πρώιμης παρέμβασης» λέει η φυσικοθεραπεύτρια.
Το κλίμα στην ΕΛΕΠΑΠ όπως μας επισημαίνει άψογο. «Πολύ ευχάριστο και όλοι δουλεύουν με ένα χαμόγελο για αυτά τα παιδιά. Αστειεύονται, γελάνε, παίζουν, τραγουδάνε και έτσι δημιουργούν ένα χαρούμενο περιβάλλον. Μου άρεσε πολύ που υπήρχε σεβασμός και καλή συνεργασία μεταξύ των εργαζομένων και ταυτόχρονα ήταν όλοι τους πολύ πρόθυμοι να προσφέρουν περαιτέρω των καθηκόντων τους. Το κέντρο αποτελείται από εξειδικεύμενο προσωπικό που συνεχώς επιμορφώνεται και ενημερώνεται.
Τα παιδιά μέσα στην ΕΛΕΠΑΠ έχουν την δυνατότητα να κάνουν τις θεραπείες τους (φυσικοθεραπεία, εργοθεραπεία, λογοθεραπεία, θεραπευτική κολύμβηση, αισθητηριακή ολοκλήρωση, ψυχολογική υποστήριξη) και ταυτόχρονα να συμμετέχουν στα τμήματα πρώιμης παρέμβασης όπου οι ειδικοί παιδαγωγοί τα προετοιμάζουν για το σχολικό περιβάλλον».
Ρωτάμε τη συνομιλήτρια μας για τη δική της σχέση με τα παιδιά και τι εκτιμά πως έχουν περισσότερο ανάγκη; «Είχα μια άψογη συνεργασία και σχέση με τους ανθρώπους και τα παιδιά της ΕΛΕΠΑΠ. Ήταν όλοι πολύ ευγενικοί και πρόθυμοι να με βοηθήσουν και να τους βοηθήσω. Τα παιδιά, οι μικροί μας ήρωες, είναι αξιαγάπητα και θα το καταλάβει όποιος επιθυμήσει να επισκεφτεί το κέντρο. Όσο για τα παιδιά το καθένα έχει διαφορετικές ανάγκες και κάθε ανάγκη μπορεί να καλυφθεί στο κέντρο της ΕΛΕΠΑΠ.
Αν το παιδί έχει κινητικές δυσκολίες και δυσκολίες στις καθημερινές του δραστηριότητες χρειάζεται φυσικοθεραπείες και εργοθεραπείες, αν εχει δυσκολίες στην ομιλία του ή στην σίτιση χρειάζεται λογοθεραπείες ενώ υπάρχει και ψυχολόγος και κοινωνική λειτουργός για την παροχή ψυχολογικής και κοινωνικής υποστήριξης στα παιδιά και στις οικογένειες τους. Επιπλέον υπάρχουν και οι ανάγκες των παιδιών που καλύπτονται απο το νοσηλευτικό προσωπικό της ΕΛΕΠΑΠ, που είναι εξίσου σημαντικές όπως και οι μαθησιακές ανάγκες τους που αναλαμβάνονται απο τους ειδικούς παιδαγωγούς.
Για αυτό και η βοήθεια σε ένα κέντρο όπως η ΕΛΕΠΑΠ, είναι πολύ σημαντική και ο καθένας από εμάς μπορεί να συνεισφέρει με διαφορετικό τρόπο. »
«Ότι δίνεις, το παίρνεις στη ζωή»
Παρόλο που είναι αναπληρώτρια και δεν έχει σταθερή εργασία, η Βάσω Κουδέρη, εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής, πρόσφερε τις υπηρεσίες της για ένα πολύ μεγάλο διάστημα στο ΚΗΦΑΑΜΕΑ. «Ο,τι δίνεις το παίρνεις στη ζωή. Όλα είναι δούναι και λαβείν. Και ειδικά με αυτά τα παιδιά…» μας λέει η συνομιλήτρια μας.
Μας μιλάει με θερμά λόγια για τα παιδιά με ειδικές ανάγκες. «Η αλληλεπίδραση μαζί τους σου δίνει τόση αγάπη που δεν την παίρνεις από πουθενά αλλού. Είναι τόσο πρωτόγνωρα και μεγάλα τα συναισθήματα που μόνο σε αυτό το πλαίσιο μπορείς να τα εισπράξεις. Ίσως είναι δύσκολο να το αντιληφθεί κάποιος που είναι έξω από το…χορό. Ακόμα και όταν έρχεσαι σε επαφή χωρίς να δουλέψεις με τα παιδιά είναι πολύ δύσκολο να καταλάβεις τα συναισθήματα. Η αγάπη που παίρνεις είναι τόσο ξεχωριστή! Ένας τυπικός άνθρωπος έχει και δόλο και πονηριά, ενώ η αγάπη των παιδιών είναι πηγαία και άδολη. Δουλεύοντας με αυτά τα παιδιά κατανοείς καλύτερα τις πραγματικές αξίες της ζωής» τονίζει.
Στους 6 μήνες που εργάστηκε στο ΚΗΦΑΑΜΕΑ η κ. Κουδέρη ξεχωρίζε πάντα την χαρά των παιδιών κάθε φορά που ήταν έτοιμη για να ξεκινήσει το πρόγραμμα τους. «Αυτή η προσμονή θα μου μείνει αξέχαστη» λέει χαρακτηριστικά, ενώ έχει να πει και ένα καλό λόγο για το Κέντρο.
«Το προσωπικό καταβάλει τεράστιες προσπάθειες, όμως το κτήριο έχει πάρα πολλά μειονεκτήματα που είναι δύσκολο όσο και να θέλεις να αποδώσεις στο μέγιστο στη δουλειά σου και στα προγράμματα που υλοποιείς. Τώρα που θα πάει στο νέο του κτήριο όλα αυτά τα προβλήματα θα αντιμετωπιστούν» καταλήγει η εκπαιδευτικός σημειώνοντας την ανάγκη η πολιτεία να στηρίξει ουσιαστικά και πραγματικά τα παιδιά αυτά.
«Κομμάτι της παρέας»
«Με ενδιέφερε να ασχοληθώ με τον αυτισμό γι’ αυτό και επέλεξα να προσφέρω για ένα διάστημα την εργασία μου στο ΚΗΦΑΠ Μεγαλόχαρη» εξηγεί η κ. Αθηνά Φραγκάκη που σπούδασε ψυχολογία και εργάζεται ως ιδιωτικός υπάλληλος.
Ρωτάμε την κ. Φραγκάκη για το τι κέρδισε από την προσφορά της αυτή συναισθηματικά, ανθρώπινα… «Ήταν μια εμπειρία γεμάτη συναισθήματα. Οι γνώσεις που είχα από τη σχολή μου ήταν μόνο στη θεωρία και εκεί τα είδα στην πράξη. Επίσης κατάλαβα πόσο σημαντικός και σπουδαίος είναι ο εθελοντισμός. Το να προσφέρεις στον άνθρωπο, στο παιδί, σε γεμίζει, σε κάνει άνθρωπο! Είναι μια σπουδαία πράξης αγάπης και μακάρι να μπορούσαμε όλοι μας να το κάναμε στη ζωή μας. Είχα τη στήριξη της υπεύθυνης της κ. Χουδαλάκη και της ψυχολόγου του ΚΗΦΑΠ που με βοήθησαν πάρα πολύ» απαντάει. Η ίδια μας περιγράφει με ενθουσιασμό τον τρόπο που την δέχθηκαν οι εργαζόμενοι αλλά κυρίως τα παιδιά. «Με έκαναν να νιώσω κομμάτι της παρέας τους.
Για αυτό και θα συνιστούσα σε κάθε άνθρωπο που έχει διάθεση να προσφέρει να μην διστάσει να το κάνει, υπάρχουν ανάγκες που μπορούν να ικανοποιήσουν από κοινού βέβαια με το μόνιμο προσωπικό. Από τον εθελοντισμό έχει μόνο οφέλη. Συναισθηματικά και γνωστικά».