Εκατοντάδες είναι τα περιστατικά των εθισμένων εφήβων στο διαδίκτυο στην Ελλάδα, ενώ αισθητά λιγότερες είναι οι καταγεγραμμένες περιπτώσεις διαδικτυακού bullying. Στο μεταξύ, σοβαρή έλλειψη διαπιστώνεται στην ενημέρωση των γονέων γύρω από τις νέες τεχνολογίες γεγονός που καθιστά πιο ευάλωτα τα παιδιά στους κινδύνους του ίντερνετ.
Τα παραπάνω επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ο ανιστράτηγος ε/α, ειδικός ερευνητής και αναλυτής ηλεκτρονικών εγκλημάτων και υπεύθυνος του Διεθνούς Ινστιτούτου για την Κυβερνοασφάλεια (CSI) Μανώλης Σφακιανάκης σε ομιλία με θέμα “Ασφαλές διαδίκτυο, κανόνες, μύθοι και πραγματικότητα” που πραγματοποίησε στο ΓΕΛ Σούδας έπειτα από πρόσκληση των Συλλόγων Διδασκόντων και Γονέων και του 15/μελούς συμβουλίου των μαθητών του σχολείου.
Ειδικότερα, ο κ. Σφακιανάκης υπογράμμισε ότι το κυριότερο πρόβλημα που εντοπίζονται στη σχέση των παιδιών με τις νέες τεχνολογίες είναι ο εθισμός στο διαδίκτυο. «Τα παιδιά αφήνουν τα μαθήματά τους και απορροφούνται στο διαδίκτυο και κυρίως στα video games και στο chat. Αυτό είναι το κυριότερο πρόβλημα κι όχι το bullying», υπογράμμισε.
Σημείωσε, δε, ότι τα καταγεγραμμένα περιστατικά cyber bullying στην Ελλάδα είναι μόλις 16, ενώ οι περιπτώσεις εθισμού από το διαδίκτυο είναι εκατοντάδες και τόνισε ότι η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις πανευρωπαϊκά σε ό,τι αφορά τις ώρες που περνάνε τα παιδιά παίζοντας παιχνίδια στον υπολογιστή.
Συνεχίζοντας μίλησε για την πρωτοβουλία του Ινστιτούτου CSI γύρω από την Ψηφιακή Ακαδημία Γονέων στο πλαίσιο της οποίας παραδίδονται μαθήματα προκειμένου οι γονείς να αποκτήσουν τα απαραίτητα εφόδια για να μπορούν να προστατέψουν τα παιδιά τους από ενδεχόμενες απειλές και παγίδες του διαδικτύου.
«Η Ψηφιακή Ακαδημία Γονέων έχει στόχο να προσφέρει εκείνη τη γνώση που θα επιτρέψει στους γονείς να είναι κοντά στο παιδί τους. Κι αυτό γιατί οι γονείς που δεν ξέρουν δυστυχώς βρίσκονται απέναντι από το παιδί», επεσήμανε ο κ. Σφακιανάκης και διευκρίνισε ότι τα μαθήματα είναι δωρεάν, έχουν διάρκεια ένα μήνα και γίνονται μέσα από μια διαδικτυακή πλατφόρμα στην οποία οι γονείς συμμετέχουν κι έχουν πρόσβαση από το σπίτι τους.
Κατά τη διάρκεια των μαθημάτων γίνεται ενημέρωση από ψυχολόγους, κοινωνιολόγους και κλινικούς επιστήμονες που δίνουν χρήσιμες συμβουλές στους γονείς γύρω από το θέμα της διαχείρισης των παιδιών τους: «Μέχρι τώρα πήγαιναν όλα στα τυφλά και είχαμε γονείς που ήταν εκτός “παιχνιδιού”. Υπήρχε δηλαδή μεγάλο έλλειμμα ενημέρωσης», επεσήμανε και πρόσθεσε ότι η συμμετοχή των γονέων γίνεται μέσα από Συλλόγους Γονέων.
Είναι γνωστό ότι το Internet έχει γίνει πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας μας. Η πρόσβαση σε ένα τεράστιο όγκο πληροφοριών είναι πλέον πού εύκολη και γρήγορη και έχει επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό την ανθρώπινη συμπεριφορά. Τα νέα μοντέλα συμπεριφοράς και κοινωνικής δράσης των ατόμων αφορούν όχι μόνο τους ενήλικες, αλλά και τα παιδιά, που βρίσκονται εκτεθειμένα σε καταστάσεις που τα επηρεάζουν άμεσα και τις οποίες αρκετές φορές δεν μπορούν να ελέγξουν.
Η κατάχρηση του διαδικτύου από τα παιδιά μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση προβλημάτων, τόσο σωματικών, όσο και ψυχικών. Η εμφάνιση παχυσαρκίας και πονοκεφάλων, τα προβλήματα όρασης, η κατάθλιψη, η αυξημένη τάση για επιθετική συμπεριφορά, οι μαθησιακές δυσκολίες είναι μερικά από αυτά. Δύο από τις πλέον επικίνδυνες καταστάσεις που μπορούν να εμφανιστούν λόγω της αλόγιστης χρήσης του διαδικτύου είναι η σύνδεση με άγνωστα άτομα και επικίνδυνες καταστάσεις (παιδόφιλοι, κ.λπ.) και η ταύτιση με αρνητικά πρότυπα. Η εξάρτηση από το Internet μπορεί να οδηγήσει σταδιακά σε εθισμό. Οι βασικές ενδείξεις για την εμφάνιση εθισμού περιλαμβάνουν την έλλειψη ύπνου, με αποτέλεσμα την εμφάνιση υπνηλίας τις πρωινές ώρες εξαιτίας της χρήσης του διαδικτύου τη νύχτα, την παράλειψη γευμάτων, την ατημέλητη εμφάνιση – πιθανό σημάδι κατάθλιψης – κ.λπ.
Η αντιμετώπιση του φαινομένου προϋποθέτει την αποφυγή ακραίων μέτρων, όπως είναι η πλήρης απαγόρευση της χρήσης του διαδικτύου στα παιδιά από τους γονείς. Η ειλικρινής συζήτηση των γονιών με τα παιδιά, η ενημέρωση τους για τους κινδύνους του διαδικτύου, η εφαρμογή κανόνων που θα οριοθετούν τη χρήση του από τα παιδιά , η χρήση συγκεκριμένων προγραμμάτων για γονικό έλεγχο με ταυτόχρονη αποφυγή του υπερπροστατευτισμού αποτελούν τα «εργαλεία» που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι γονείς γι αυτό το σκοπό. Το σχολείο, από την άλλη πλευρά, μπορεί να παίξει και αυτό σημαντικό ρόλο στην ενημέρωση και πρόληψη, σε συνεργασία με τους γονείς.