» Όσα δεν αρέσουν, έστω και 78 χρόνια μετά
SOE (ΑΓΓΛΟΙ ΠΡΑΚΤΟΡΕΣ) ΕΟΚ* και ΕΑΜ*- ΕΛΑΣ*
ΚΑΙ Η ΠΡΟΔΟΣΙΑ
ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΚΤΙΣΤΑΚΗ
■ Ένας αντάρτης της ΕΟΚ* παπαδικά ντυμένος, εμπήκε μέσα στα Χανιά με λίρες φορτωμένος.
■ Ακολούθησαν 27 επιβεβαιωμένοι θάνατοι αθώων.
ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ – ΑΙΓΥΠΤΟΣ
28 Αυγούστου 1943 ήλθε στην Αίγυπτο η απάντηση ΗΠΑ και Λονδίνου και είναι απολύτως σύμφωνοι να επανέλθει οπωσδήποτε ο Βασιλεύς στην Ελλάδα, μετά την λήξη του πολέμου.
Κατόπιν της απαντήσεως αυτής ο Βασιλεύς είπε στην Κυβέρνηση και στην Επιτροπή του Ελληνικού Λαού (στην Αίγυπτο): «αφού οι σύμμαχοι θέλουν να γυρίσω στην Ελλάδα, θα γυρίσω και αδιαφορώ δια τα όσα λέτε εσείς».
…Οι Άγγλοι στέλνουν χιλιάδες χρυσές λίρες, από τα Ελληνικά αποθέματα χρυσού, εις όλα τα μέρη της Ελλάδος, για να εξαγοράσουν τους πατριώτες, ώστε η επάνοδος του Βασιλιά, να γίνει εύκολη.
…άρχισε στην Αίγυπτο η δίωξις όχι μόνον των κομμουνιστών αλλά και όλων των καθαρών Δημοκρατικών, των ανθρώπων που έδωσαν τα πάντα στην Ελλάδα και επολέμησαν τους επιδρομείς και αντιτίθενται και στα δύο άκρα.
ΚΡΗΤΗ
Στην περιοχή των Χανίων ήταν έδρα της SOE – A. Fielding κ.λ.ποι, η Κουστογερακιώτικη Μαδάρα (Αχλάδα-Πιθαράκι-Ασφεντιλωπό), Ανισαράκι (Κάνδανος), με επέκταση σε Κυριακοσέλια και Μελιδόνι Αποκορώνου.
Εκεί έφθαναν οι λίρες από την Μέση Ανατολή και στην συνέχεια οι πράκτορες τις διέθεταν σαφώς κατά τα Αγγλικά συμφέροντα και φαινομενικά για τα Ελληνικά, καθ’ όσον «σύμμαχοι».
Κατ’ αρχάς έγιναν διάφοροι βολιδοσκοπήσεις και συζητήσεις υπό των Άγγλων πρακτόρων δια την προσάρτηση της Κρήτης στην Βρετανική Κοινοπολιτεία, οι οποίες όμως απέτυχαν. Στην συνέχεια βεβαίως οι προσπάθειές τους ευοδώθηκαν με την επάνοδο του βασιλιά.
Στην προσπάθεια αυτή των πρακτόρων της SOE στην Κρήτη, όσοι σημαντικοί Έλληνες πατριώτες εναντιώθηκαν εξοντώθηκαν, όπως ο Μανώλης Πιμπλής, ο Βαγγέλης Ιωαν. Κτιστάκης (1908-1944) και άλλοι. Ο στρατηγός Μανώλης Μάντακας, σύζυγος της αδελφής του Κτιστάκη, γλύτωσε, καθ’ όσον είχε κληθεί σαν επιτελάρχης, από τον ΕΛΑΣ στην Αθήνα. (βλέπε Alexander Wallace Fielding “Hide and Seek” 1954).
Με τον θάνατο του ήρωα Μανώλη Πιμπλή έχομε ήδη ασχοληθεί.
Την άνοιξη του 1944 ο Β. Κτιστάκης τοποθετείται γραμματέας της περιοχής Κρήτης του ΚΚΕ και αποβιβάζεται στις ακτές της Καλυβιανής Κισσάμου, με κεντρικό στόχο την εξουδετέρωση των σχεδίων των Άγγλων πρακτόρων.
Ο Κτιστάκης είχε σπουδάσει νομικές και οικονομικές επιστήμες στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου και είχε ανακηρυχτεί διδάκτορας της νομικής σχολής του πανεπιστημίου του Βερολίνου Fr. Wilhelm.
Οι Εγγλέζοι αλαφιάστηκαν σαν έμαθαν τον ερχομό του, καθ’ όσον η πολιτική της ενότητας των πατριωτικών δυνάμεων, ήταν η μόνη που εξυπηρετούσε το Έθνος και όχι αυτούς.
Στις 16 Απριλίου 1944, ο Β. Κτιστάκης πέρασε από τους Κάμπους Κυδωνίας, όπου φιλοξενήθηκε επί 15 μέρες από τον Παπαδάκη Γαβρίλη, ο οποίος του συνέστησε «να μην μπει στην πόλη των Χανίων, γιατί θα τον προδώσουν… οι προδότες που δεν έλειπαν δυστυχώς και από τα Χανιά».
Ο Γαβρ. Παπαδάκης τον έστειλε με έμπιστο οδηγό τον Νικολ. Ι. Μαυρεδάκη σε εξασφαλισμένο σπίτι κοντά και έξω από τα Χανιά. Ακόμη σύστησε του Κτιστάκη και το έμπιστο σπίτι του θερμού πατριώτη Μιχάλη Γλυκάκη στο Κόκκινο Μετόχι.
Ο Κτιστάκης όμως εμπιστεύτηκε άλλους…
Τα αργύρια της προδοσίας του Βαγγέλη Κτιστάκη είχαν την κλασική διαδρομή: Μέση Ανατολή – περιοχή «Τρυπητής»- «Ασφεντιλωπό»- Ανισαράκι (Κάνδανος) – Χανιά , όπου τα έφερε ο «παπάς» (Αρ….κης), μέλος της ΕΟΚ, την οποία ήλεγχε ο Fielding.
Στα Χανιά κατέληξαν σε πέντε άτομα όπου γνώριζαν το κρησφύγετο του Κτιστάκη, στην συνοικία «Εβραϊκή» στο παλαιό λιμάνι των Χανίων. (τώρα ποιοί μπορεί να γνώριζαν που κρύβεται ο Κτιστάκης σκεφτείτε το μόνοι σας ).
Ο Β. Κτιστάκης είχε ειδοποιηθεί εγκαίρως από τον Αντ. Λουράκη μέλος του ΕΑΜ, που το έμαθε, αλλά προφανώς ο Κτιστάκης δεν τον πίστεψε… είχε εμπιστοσύνη… και παρέμεινε…
Ο Α. Λουράκης έφυγε για Σέλινο, όπου στα εκεί γραφεία του ΕΑΜ… του πέταξαν μια χειροβομβίδα, για να του κλείσουν το στόμα…. Γλύτωσε και έφυγε στην Αθήνα, για να χαθούν τα ίχνη του. Ξαναγύρισε μετά από 30 + χρόνια …..
(ΛΕΜΕ ΛΙΓΑ…..)
Στις 13 Ιουνίου 1944 ο ενωμοτάρχης της ασφάλειας Χανίων ΧΧΧΧΧΧΧΧ, σαφώς βάσει των πληροφοριών από τις χρυσές λίρες, με χωροφύλακες και τη γκεστάπο συλλαμβάνουν τον Κτιστάκη.
Η ταυτότητα που είχε ο Κτιστάκης στο όνομα Ψαράκης, στον ενωμοτάρχη που τον γνώριζε από την εποχή του Μεταξά, δεν περνούσε. Ένας χωροφύλακας έκανε νόημα στον ενωμοτάρχη να πει ότι δεν είναι αυτός, αλλά ο ενωμοτάρχης απάντησε : «Οκτώ χρόνια τον κυνηγώ και εδά θα τον αφήσω;»
Ο Xανιώτης Β. Κτιστάκης κλείστηκε στις φυλακές της Αγυιάς.
Διηγείται ο Βαρδής Β. Βαρδινογιάννης από το κολαστήριο της Αγυιάς όπου ήταν κλεισμένος εκείνη την περίοδο: «…Πέρασε σήμερα από το θάλαμό μας ο κουρέας των φυλακών. Τον πήγαν από τον Κτιστάκη αλλά είχε τόσες πληγές στο πρόσωπο που δεν μπόρεσε να ακουμπήσει πάνω του…».
Στις 16 Ιουνίου 1944 ενώ τον είχαν βγάλει από το κελί να τον μεταφέρουν στον τόπο της εκτέλεσης, στο προαύλιο των φυλακών ζήτησε από τους Γερμανούς στα γερμανικά, να επαναστατήσουν στο Ναζιστικό καθεστώς, που οδηγεί την Γερμανία στον όλεθρο, την συμφορά και την καταστροφή. Εκείνοι τον πυροβόλησαν άμεσα και τον σκέπασαν σε ένα πρόχειρο όρυγμα, λίγα μέτρα έξω από το δυτικό περίβολο της φυλακής.
Το τραγικό είναι πως αν τον πήγαιναν στον «Γολγοθά» (τόπο εκτέλεσης) θα σωζόταν, καθ’ όσον αντάρτες είχαν σχεδιάσει την απελευθέρωσή του.
Τον ενωμοτάρχη φόνευσαν στις 27/8/44 ο ΧΧΧΧ και ο Τσ. Αντ. εκδικούμενοι τον θάνατο του Κτιστάκη.
Αυτοί όμως που τους έστειλαν ήθελαν να κλείσουν το στόμα του ενωμοτάρχη, ο οποίος ήξερε ποιοι πήραν τις λίρες…
Στη συνέχεια Γερμανοί και Παπαγιαννάκης δια τον φόνο του ενωμοτάρχη εκτέλεσαν 25 κομμουνιστές από τις φυλακές Αγυιάς στις 29/8/44.
Από τους Γερμανούς τουφεκίσθηκε ο Xανιώτης Σκαράκης Στέφανος ετών 19, στις 15/9/44, με την κατηγορία… του μεγάλου κομμουνιστή. Είχε συλληφθεί από την χωροφυλακή στα Χανιά και είχε παραδοθεί στους Γερμανούς. Προφανώς ήταν θύμα της υπόθεσης Κτιστάκη, ένθεν κακείθεν…. Έπρεπε να κλείσουν τελείως τα στόματα για να μην μαθευτεί που πήγαν οι χρυσές λίρες…
Στις 10/9/44 υπογράφει ο Fielding διαταγή προς τον Παπαγιαννάκη να διαλύσει το Τάγμα μέχρι τις 18/9/44…
Την επομένη της εκτέλεσης του Κτιστάκη, 17/6/1944, στο Κάιρο, πεθαίνει από… τροφική δηλητηρίαση!!! ο Xανιώτης στρατηγός Εμμ. Τζανακάκης. Είχε διαφωνήσει με τους Άγγλους στην μετέπειτα οκτάμηνο παραμονή των Γερμανών στην Κρήτη… Τυχαίο;;;;;;
Ο Τζανακάκης είχε λάβει μέρος στο κίνημα του 1935 και τότε είχε καταδικαστεί σε θάνατο.
ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ
Οι πλείστοι εκ των «καπετανέων» βγήκαν απ’ τα καβούκια τους μετά το Ελ Αλαμέιν και το Στάλινγκραντ και ακολουθούσαν τυφλά τις εντολές των Άγγλων πρακτόρων, που μόνο θεωρητικά ήταν σύμμαχοι. Χωρίς δε να λαμβάνουν υπ’ όψιν το Εθνικό Συμφέρον και με σημαντικές ή ασήμαντες ενέργειες, γέμιζαν την Κρήτη με νεκρούς, χήρες, ορφανά και καμένα χωριά, ενώ οι ίδιοι εξαφανιζόταν.
Από την άλλη πλευρά και το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, έκανε πολλές αψυχολόγητες ενέργειες, καλά σχεδιασμένες αλλά με ανθρώπους άσχετους, ανυπάκουους και τελείως ανεκπαίδευτους, όπου χωρίς να προκαλούν θύματα και καταστροφές στον κατακτητή, προκαλούσαν φοβερά και εντελώς δυσανάλογα αντίποινα.
Ήταν ακόμη και εκείνοι οι «αντιστασιακοί», όπου σαφώς εκ μεγάλης αποστάσεως, όπως οι ίδιοι μου διηγήθηκαν, πυροβολούσαν τους Γερμανούς απερίσκεπτα, με τα γνωστά στη συνέχεια θλιβερά αποτελέσματα.
Άστοχη δικαιολογία (πιθανόν οι σκοποί κατά βάθος και των δύο να ήταν άλλοι) όλων των παραπάνω, ήταν η απασχόληση μονάδων του Γερμανικού στρατού στην Κρήτη, των οποίων όμως ο αριθμός ήταν εντελώς ασήμαντος συγκρινόμενος με αυτών των δυνάμεων των μεγάλων Ευρωπαϊκών μετώπων. Π.χ. στο Kursk της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, στη μεγαλύτερη αρματομαχία όλων των εποχών, έλαβαν μέρος σχεδόν 10.000 άρματα μάχης και μερικά εκατομμύρια στρατιώτες.
Η αντίσταση έπρεπε να γίνεται μελετημένα, χωρίς να την πληρώνουν οι άμαχοι, με κατασκοπεία και στο αντάρτικο από ειδικούς, στρατιωτικούς έμπειρους, καθ’ όσον ο Γερμανικός στρατός ήταν άριστα οργανωμένος, πειθαρχημένος, βαριά οπλισμένος και με αεροσκάφη, ήτοι απλησίαστος με λιανοντούφεκα.
Αυτό αποδείχτηκε, από το ότι ουδείς ενόχλησε τους Γερμανούς, μέχρι που τους απομάκρυναν οι Άγγλοι από την Σούδα, οκτώ μήνες μετά τη λήξη του πολέμου.
Οι… εισπράξαντες τις χρυσές λίρες:
ΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧ (ονόματα η εφημερίδα δεν δημοσιεύει)
…επενδύθηκαν… στα Χανιά….. οι πολλές κέντρο και άλλες λίγο παραπέρα…
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΕΦΙΑΛΤΩΝ ΛΟΥΣΜΕΝΕΣ ΜΕ ΑΙΜΑ ΑΘΩΩΝ
Σημείωση:
Με αφορμή την συγκεκριμένη ιστορική έρευνα, 75 χρόνια μετά, λύνεται το μυστήριο ενός φόνου που έγινε εκείνα τα μαύρα χρόνια (1947) στην πόλη των Χανίων από ένα 15χρονο , τον Χαράλαμπο Ν., που φόνευσε τον ταγματάρχη του Ε.Σ., Εμμανουήλ Κ., και ο φόνος έμεινε ανεξιχνίαστος.
Ο 15χρονος τότε, το εξομολογήθηκε πεθαίνοντας πριν από 5 έτη, πιστεύοντας όμως ότι είχε φονεύσει τον ενωμοτάρχη χωροφυλακής Τζ. ( όστις είχε συλλάβει τον Β. Κτιστάκη).
Βεβαίως είχε σταλεί και πυροβόλησε και λάθος άνθρωπο και όχι για την υπόθεση Κτιστάκη.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ σε δύο φίλους, (ένα νοτιοδυτικά στον νομό Χανίων και έτερο ΒΑ στο νομό Χανίων) για την πολύτιμη συμβολή τους στην ιστορική έρευνα.
*O Mιχ. Kατσανεβάκης είναι
αρχιτέκτων μηχανικός
συγγραφέας-ιστορικός ερευνετής
*ΕΟΚ = Εθνική Οργάνωση Κρήτης (υπό την SOE)
*ΕΑΜ = Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο
*ΕΛΑΣ = Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός
