Σύνθημα μας «Τίποτα για εμάς, χωρίς εμάς»
Οι πολιτικές και οι οικονομικές συνθήκες της σημερινής περιόδου, εν μέσω αξιακής και οικονομικής κρίσης, διαμορφώνουν ένα εξαιρετικά δυσμενές περιβάλλον για τα θέματα της αναπηρίας.
Η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε ύφεση μεγάλης διάρκειας με δυσμενείς προοπτικές. Η πολιτική για την αναπηρία στο άμεσο και μεσοπρόθεσμο διάστημα θα επηρεάζεται ολοένα και περισσότερο, από τις επιπτώσεις της σοβαρής οικονομικής κρίσης.
Όμως το πρόβλημα για το αναπηρικό ζήτημα δεν προέρχεται μόνο από την τρέχουσα οικονομική στενότητα.
Υπό τις σημερινές συνθήκες και συσχετισμούς η κρίση επιχειρείται να χρησιμοποιηθεί για την επικράτηση των αντιλήψεων οι οποίες ευαγγελίζονται τον περιορισμό του κοινωνικού κράτους και την προώθηση της εμπορευματοποίησης και της ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών του.
Η δημοσιονομική κρίση συνιστά άλλη μια ευκαιρία για όσους απεργάζονται την οριστική διάλυση του κράτους Πρόνοιας. Η διαδικασία αυτή αποτυπώνεται σε πολιτικές και θεσμικές ρυθμίσεις οι οποίες ανατρέπουν κεκτημένα δικαιώματα δεκαετιών.
Από τη μια μεριά ως αποτέλεσμα των αγώνων του αναπηρικού κινήματος είχαμε φτάσει στο σημείο να μιλάμε για ισότητα ευκαιριών και ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτές οι αξίες έχουν αποτυπωθεί σε κείμενα διεθνών οργανισμών και έχουν υιοθετηθεί από τις εθνικές νομοθεσίες. Αποκορύφωμα αυτών των θετικών εξελίξεων ήταν η Διεθνής σύμβαση για τα Ανθρώπινα δικαιώματα του ΟΗΕ η οποία θεωρείται ότι συμβολίζει την οριστική μετάβαση από το ιατρικό στο κοινωνικό μοντέλο της αναπηρίας και στη δικαιωματική προσέγγιση από την φιλανθρωπική που ήταν πριν.
Από την άλλη έχουμε οπισθοδρόμηση. Πρέπει να παλέψουμε για να εφαρμοστεί σωστή πολιτική για τα ΑμεΑ.
Ο αγώνας για την υλοποίηση της θα είναι δύσκολος, σκληρός και επίμονος. Οι δυσκολίες συγκεκριμενοποιούνται με επιμέρους πολιτικές:
• Περιορισμό των δημοσίων δαπανών για την κοινωνική προστασία.
• Εμπορευματοποίηση και ότι άλλο συνεπάγεται.
Η 3η Δεκέμβρη κάθε χρόνο έχει καθιερωθεί από τη Βουλή των Ελλήνων ως Εθνική Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία σύμφωνα με το Ν.2430/1996 και αποτελεί ένα σημαντικό γεγονός γιατί αναγνώρισε την τριτοβάθμια οργάνωση την ΕΣΑΜΕΑ στη θέση του κοινωνικού εταίρου της πολιτείας για θέματα που αφορούν την αναπηρία.
Το 1981 υπήρξε το Διεθνές Ετος για την Αναπηρία με κεντρικό θέμα την πλήρη συμμετοχή και την ισότητα. Αποτέλεσμα αυτής της χρονιάς ήταν η έγκριση, το 1982 από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ του Παγκοσμίου Προγράμματος δράσης για τα ΑμεΑ και το 1993 θέσπισε τους Πρότυπους Κανόνες για την εξίσωση των ευκαιριών.
Με αγώνες του αναπηρικού κινήματος αργότερα το 1996 η Ελλάδα τους αποδέχτηκε και καθιέρωσε την 3η Δεκέμβρη ως Εθνική Ημέρα ΑμεΑ.
Με την ιδιότητα του κοινωνικού εταίρου και όπως καθορίζει ο νόμος 2430/1996 η ΕΣΑΜΕΑ υποβάλλει κάθε χρόνο προτάσεις στον Πρόεδρο της Βουλής και αγωνίζεται κάποιες από αυτές να υλοποιηθούν.
Η έκθεση της 3ης Δεκεμβρίου 2005 είχε θέμα την “ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ” ως το κλειδί εξάλειψης των διακρίσεων. Αυτό βέβαια εξακολουθεί να είναι το μεγάλο ζητούμενο και σήμερα και μια από τις κύριες αιτίες που κάποιες κατηγορίες ΑμεΑ είναι ακόμα αποκλεισμένες στα σπίτια τους.
Η προσβασιμότητα -η δυνατότητα δηλαδή να μπορεί ο ανάπηρος να χρησιμοποιήσει με ασφάλεια υπηρεσίες και αγαθά να επικοινωνήσει, να πληροφορηθεί ώστε να νιώθει ελεύθερος.
Με το Ν.3699/88 της ειδικής αγωγής έγινε ένα μεγάλο βήμα για υποχρεωτική εκπαίδευση και των αναπήρων παιδιών. Δυστυχώς ακόμα σήμερα υπάρχουν παιδιά που δεν φοιτούν σε σχολεία λόγω διαφόρων δυσκολιών:
• Έλλειψη ειδικά διαμορφωμένων λεωφορείων κ.λ.π., ελλείψεις προσωπικού ειδικής αγωγής, υποστελέχωση των ειδικών σχολείων και σχεδόν ανεπαρκής παράλειψη στήριξης από εξειδικευμένο προσωπικό.
• Νοηματική για κωφούς, ειδικά βιβλία και βοηθήματα για τυφλούς.
• Ανακατασκευή παλαιών πεζοδρομίων και ράμπες παντού, ηχητικά σήματα τουλάχιστον κεντρικά για τυφλούς και πλακάκια τυφλών.
• Σεβασμός από τους υγιείς πολίτες των θέσεων στάθμευσης για ΑμεΑ και αστυνόμευση αυτών.
• Αστυνόμευση των θέσεων στάθμευσης ΑμεΑ αλλά κυρίως σεβασμός από τους υγιείς πολίτες.
• Πρόσβαση στην εργασία και διά βίου κατάρτισης για απόκτηση δεξιοτήτων.
Ο τομέας της εκπαίδευσης έχει σημαδευτεί όπως και όλοι οι κοινωνικοί τομείς, δημιουργώντας ιδιαίτερη ανησυχία. Αφού και παλαιότερα σε περιόδους εύρωστες οικονομικά χιλιάδες μαθητές έμεναν αποκλεισμένοι από όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Το μεγάλο “αγκάθι” όμως είναι ο υδροκέφαλος ΕΟΠΥΥ και η ομηρία που ζούν όσοι περιμένουν για πιστοποίηση.
Ως Αναπηρικό Κίνημα ζητούσαμε ένα δίκαιο και ευέλικτο σύστημα πιστοποίησης της αναπηρίας, όχι όμως αυτό. Ασφαλώς και γίνονται προσπάθειες βελτίωσης από πλευράς υπουργείου.
Όπως 43 παθήσεις αφού αξιολογηθούν μια φορά από τα Κ.Ε.Π.Α. ισχύουν εφόρου ζωής.
Επίσης από ένα χρόνο αναμονής για να περάσουν από επιτροπή τα ΑμεΑ στόχος είναι οι 4 μήνες και φαίνεται εφικτός. Αλλα είναι ακόμα ο δρόμος μακρύς για εξομάλυνση.
Είναι πολλά που πρέπει να γίνουν ακόμη λόγω οικονομικής κρίσης, έχουμε πισωγύρισμα παλαιοτέρων κατακτήσεων.
Περιμένουμε από την Πολιτεία και την Τοπική Αυτοδιοίκηση Α΄ και Β΄βαθμού να πράξει το αυτονόητο και από τους συμπολίτες μας να σεβαστούν τα δικαιώματά μας.
Πάντως σε καμιά περίπτωση δεν θα σταματήσουμε να αγωνιζόμαστε εμείς οι ανάπηροι γιατί γνωρίζουμε πολύ καλά ότι τίποτα δεν μας χαρίζεται. Απαιτούμε και δεν επαιτούμε.
Η αναπηρία πρέπει να γίνει ορατή σε όλα τα επίπεδα της ελληνικής πολιτείας και κοινωνίας. Αόρατοι άνθρωποι ας μην υπάρχουν πια.
Είναι δείγμα πολιτισμού μιας κοινωνίας.
Τίποτα για μας χωρίς εμάς!
*πρόεδρος των ΑΜΕΑ Χανίων
& Α΄ αντιπρόεδρος του Κέντρου
Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Κρήτης
