Κατά το πρώτο ήμισυ του 20ου αιώνα ο κόσμος αντιμετώπισε δύο παγκοσμίους πολέμους, τα αποτελέσματα των οποίων άφησαν ανεπούλωτες πληγές στη γενιά μας και στη γενιά των γονιών μας και κατεγράφησαν στις μελανότερες σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας.
Πέρασαν από τότε άλλα 50 χρόνια μέσα στα οποία αναπτύχθηκαν θεσμοί, διεθνείς οργανισμοί, συμμαχίες και υπεγράφησαν συνθήκες για να διαφυλαχθεί ο κόσμος από τις προκλήσεις του μέλλοντος. Αξιοσημείωτο σύστημα διακυβέρνησης η δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ενωσης σιγά- σιγά στην αρχή με λίγα μέλη μέχρι που έφθασε στη συμμετοχή 28 κρατών ν’ αποτελούν μια “πολιτεία” χωρίς την έννοια ενός ουσιαστικού κράτους.
Στην πορεία φάνηκε η αδυναμία να αναδειχθεί η Ε.Ε. σε ισχυρή ομοσπονδιακή εξουσία, όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα. Η άσκηση, όμως, της εξουσίας από ένα σύστημα βασισμένο σε συμβιβασμούς, γεννάει αμφισβητήσεις και αντιδράσεις μεταξύ των κρατών – μελών, κυρίως όταν οι αποφάσεις φέρνουν τη σφραγίδα της Γερμανίας, που καθορίζουν περιορισμό της πολιτικής βούλησης και της εθνικής κυριαρχίας.
Οι συνέπειες ήσαν να εμφανισθούν οι Ευρωσκεπτικιστές, που εκφράζουν την αντίθεσή τους με την ακολουθητέα πολιτική, την περαιτέρω ένταξη και άλλων μελών στην Ε.Ε. ή ακόμα και από μερικούς τη διάλυσή της. Εχουμε το Ηνωμένο Βασίλειο, που αποχώρησε, το ξέσπασμα της Καταλονίας και τις αυταρχικές κυβερνήσεις των χωρών του Βίσεγκραντ, που εμφορούνται από αντιευρωπαϊκή στάση και από νέες εθνικιστικές αντιλήψεις. Ακολουθεί και η Γαλλία, που επιδιώκει να διαδραματίσει δικό της νέο ρόλο, να αναβαθμισθεί σε Ευρωπαϊκό συντελεστή ασφάλειας, επιδιώκουσα και τη συνδρομή Ισπανίας, Ιταλίας και Ελλάδας, τη λεγόμενη “Συμμαχία του Νότου”, λόγω γεωγραφικής θέσεως.
Ο εθνικολαϊκισμός, που ξεκίνησε απ’ το 2016 και συνεχώς διευρύνεται είναι κίνδυνος να οδηγήσει την Ευρώπη σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις, που μπορεί να γίνουν μη αναστρέψιμες. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν πρέπει να εφησυχάζουν, διότι το φαινόμενο του λαϊκισμού εξελίσσεται σε ακραίο ολοκληρωτικό κίνημα, σαν αυτό που εδημιούργησε τον Χιτλερισμό με το σύνθημα “Deutschland uber alles”. Σημάδια για τέτοια φαινόμενα προοιωνίζονται στις ΗΠΑ, αφ’ ότου εξελέγη άτομο στην Προεδρία, που με τις μονομερείς αποφάσεις του, αποφεύγοντας πατροπαράδοτους συμμάχους και συνεργασίες σε διεθνή επίπεδα, θέτει σε κίνδυνο την παγκόσμια ειρήνη.
Αν ανατρέξει κανείς σε στατιστικά στοιχεία, θα διαπιστώσει ότι τα ποσοστά των ακροδεξιών κομμάτων στην Ε.Ε. αυξάνονται με πρώτη την Ουγγαρία να φθάνει στο 44,9% και ν’ ακολουθούν η Πολωνία 37,6%, η Αυστρία 26,0%, η Γαλλία 21,3% και άλλες χώρες με μικρότερα ποσοστά, της Ελλάδας να βρίσκεται με τη Χ.Α. στην 14η θέση με 6,2%.
Η Ε.Ε. προσπαθεί να βρει την ταυτότητά της πριν την προλάβει η παρακμή. Και τούτο μπορεί να συμβεί αν παραμείνει σταθερή σε θέματα δημοκρατίας και ισονομίας, αποκτήσει δε ηγετικά στελέχη, που να μην κάνουν επεμβάσεις στη διακυβέρνηση των κρατών μελών της χωρίς διακρίσεις περιορίζοντας τα κυριαρχικά τους δικαιώματα.