«Οι οικογένειες με παιδιά είναι
οι πιο ευάλωτες στην κρίση»
Ετήσια έκθεση της ΓΙΟΥΝΙΣΕΦ για την Ελλάδα
Η έκθεση, που εκπονήθηκε για λογαριασμό της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής UNICEF, αποτυπώνει το επίπεδο διαβίωσης και ευημερίας των παιδιών στην Ελλάδα.
Oι ερευνητές χρησιμοποίησαν τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ και της EUROSTAT και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα παιδιά στην Ελλάδα υποφέρουν, δεν ευημερούν.
Η έντονη παρατεταμένη ύφεση και η μείωση των δαπανών για κοινωνική προστασία έχουν πλήξει ιδιαίτερα τις οικογένειες με παιδιά.
Το αποτέλεσμα είναι τα παιδιά μας να αντιμετωπίζουν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο φτώχειας και αποστέρησης σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό. Το φαινόμενο έχει ιδιαίτερη σημασία επειδή η φτώχεια στην παιδική ηλικία συσσωρεύει μειονεκτήματα και εγκλωβίζει τα άτομα σε παγίδες φτώχειας.
Το σημείωμα βασίζεται στην έκθεση που παρουσίασε στην Αθήνα την περασμένη εβδομάδα η Ελληνική Εθνική Επιτροπή της ΓΙΟΥΝΙΣΕΦ.
Παιδιά ευάλωτα
Με βάση τον ορισμό της φτώχειας τα παιδιά αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο φτώχειας από ό,τι οι ενήλικες. Η Εκθεση αναφέρει ότι 500.000 παιδιά στην Ελλάδα ζουν σε φτωχές οικογένειες.
Τα παρακάτω στοιχεία ζωγραφίζουν την πραγματικότητα:
Αυτό σημαίνει ότι το 2014 το 55,1% των παιδιών μας είχε συνθήκες διαβίωσης αντίστοιχες με αυτές που είχε το 20,7% των παιδιών το 2009. Οι αριθμοί μαρτυρούν τις καταστροφικές επιπτώσεις της κρίσης στο επίπεδο διαβίωσης των οικογενειών με παιδιά στη χώρα.
Υλική αποστέρηση
Ο δείκτης υλικής αποστέρησης αποτυπώνει μια δραματική εικόνα για την κατάσταση των παιδιών. Ο δείκτης μετρά την αδυναμία των νοικοκυριών να ικανοποιήσουν συγκεκριμένες βασικές ανάγκες που θεωρούνται κρίσιμες για την ευημερία και το επίπεδο διαβίωσης των παιδιών, όπως:
• πληρωμή πάγιων λογαριασμών,
• κάλυψη έκτακτων οικονομικών αναγκών,
• κατάλληλη διατροφή (3 γεύματα),
• επαρκή θέρμανση,
• 1 εβδομάδα διακοπές,
• ένα ήσυχο μέρος για τη σχολική εργασία τους και εκπαιδευτικά βοηθήματα,
• πρόσβαση σε συγκεκριμένα διαρκή καταναλωτικά αγαθά.
Ενα παιδί βιώνει την αποστέρηση, αν ζει σε νοικοκυριό που δεν μπορεί να ικανοποιήσει τουλάχιστον 3 από τις 9 επιλεγμένες βασικές ανάγκες.
Σε ακραία αποστέρηση είναι τα νοικοκυριά που αδυνατούν να ικανοποιήσουν 4 από τις 9 ανάγκες.
Ο κίνδυνος διολίσθησης
Το 2015 σχεδόν 1 στα 2 παιδιά στην Ελλάδα ζουν σε συνθήκες υλικής αποστέρησης. Με ποσοστό 45% η Ελλάδα με μεγάλη διαφορά είναι η χώρα όπου τα παιδιά αντιμετωπίζουν την υψηλότερη υλική αποστέρηση μεταξύ των 14 παλαιοτέρων χωρών-μελών της ΕΕ.
Το ποσοστό μας είναι διπλάσιο από το ποσοστό της Ιταλίας που είναι η επόμενη σε υλική αποστέρηση χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 14.
Σε συνθήκες ακραίας αποστέρησης ζει το 22% των παιδιών στην Ελλάδα.
Ας μη συγκρίνουμε τα αντίστοιχα ποσοστά στις χώρες των δανειστών μας. Είναι μονοψήφια. Φτώχεια και υλική αποστέρηση φέρνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό. Ακολουθεί ο σχολικός εκφοβισμός και η περιθωριοποίηση. Η διολίσθηση στα επόμενα στάδια είναι αναπόφευκτη.
Αν δεν γίνει κάτι δραστικά θετικό, ο εθελοντισμός δεν θα μπορεί να καλύψει τα κενά και τις αδυναμίες του συστήματος κοινωνικής προστασίας της χώρας μας.
Στα Χανιά
Θυμάμαι ότι εκατοντάδες Χανιώτες ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της ΓΙΟΥΝΙΣΕΦ πριν 30 χρόνια για να ενισχύσουν το έργο της στην Ανατολική Αφρική. Ξηρασία και λοιμός θέριζαν παιδιά και ενηλίκους τότε. Πρωταγωνιστές στη συλλογή χρημάτων στα Χανιά ήταν οι Τραπεζοϋπάλληλοι.
Σήμερα -2017- οι συνθήκες στο Νότιο Σουδάν υποχρέωσαν τον Ο.Η.Ε να κηρύξει αυτή τη χώρα σε κατάσταση λιμού.
Ενός λιμού που έχει ανθρωπογενή αίτια!
Τρέμω με την ιδέα ότι η φτωχοποίησή μας θα γίνει διαρκείας και μπορεί να αναπαράγεται για μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού.
Αυτό θα συμβεί όταν οι διπλά φτωχοί, δηλαδή αυτοί που βρίσκονται κάτω από τη γραμμή φτώχειας και δεν έχουν απόθεμα πλούτου, συνεχίζουν να αυξάνονται αντί να μειώνονται.
Συμπερασματικά
• Σήμερα γνωρίζουμε ότι η βίωση της φτώχειας στην παιδική ηλικία οδηγεί σε συσσώρευση μειονεκτημάτων.
• Σήμερα βλέπουμε ότι αν η περίοδος της φτώχειας παραταθεί, θα έχουμε αναπαραγωγή της και των ανισοτήτων, όπως συμβαίνει στις χώρες του 3ου κόσμου.
• Σήμερα η στήριξη των νηπίων, των παιδιών και των εφήβων και της εκπαίδευσής τους οφείλει να είναι η βασική προτεραιότητα κάθε κυβερνητικής πολιτικής.
• Ελπίζω όλοι να ενισχύουμε όπως κι όσο μπορούμε οικογένειες με παιδιά.
• Ελπίζω όλοι να δίνουμε περισσότερα στα φτωχά παιδιά, επειδή όπως μας λέει ο Αριστοτέλης «Δεν υπάρχει τίποτα πιο άνισο, από την ίση μεταχείριση των άνισων».
• Πτυχ.Ψυχολογίας-Ανάπτυξης Παιδιού, Master Εκπαίδευσης στην Δια Βίου Μάθηση, συγγραφέας ‘Μαθαίνω εύκολα’, ‘Θυμάμαι εύκολα’. • Μέλος Γ.Σ. Ελληνικής Επιτροπής UNICEF.
• Επικοινωνία polygnosi@otenet.gr facebook polygnosi
