Η κρητική παραδοσιακή φορεσιά: Ο 6ος “γήσειος” άθλος
Γεγονός και ο 6ος “γήσειος” άθλος! Για τον 6ο τόμο της δωδεκάτομης σειράς “Ελληνικές Παραδοσιακές Φορεσιές”, που αναφέρεται στην Κρήτη, του και δικού μας (Χανιώτισσα η σύζυγός του γεια!) γνωστού και καταξιωμένου καλλιτέχνη, συγγραφέα και ερευνητή Γήση Παπαγεωργίου, ο λόγος. Έναν τόμο που ήρθε να προστεθεί σ’ αυτούς για τη Μακεδονία, τη Θράκη, τη Θεσσαλία, την Ήπειρο και την Κύπρο, που έχουν ήδη κυκλοφορήσει από την Ελληνοαμερικανική Ένωση, με την επιστημονική εποπτεία του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών. Γνωστός και από άλλες μνημειώδεις εκδόσεις όπως οι “Ελληνικοί Πέτρινοι Φάροι” (1996), οι “Στολές του Πολεμικού Ναυτικού” (οι πρώτες και μόνες καταγραφές θεμάτων που έχουν γίνει ποτέ) όπως και από τα μοναδικά στο είδος του λευκώματα “Έλληνες Γελοιογράφοι του 20ού αιώνα” (1999) και “Ο Μεγάλος Θίασος” (2000), εκτός των άλλων, ο Γήσης Παπαγεωργίου. Η σειρά “Ελληνικές Παραδοσιακές Φορεσιές”, ωστόσο, μόνο με τους άθλους του μυθικού Ηρακλή μπορεί να συγκριθεί. Με μια σημαντική διαφοροποίηση, πάντως. Ο Ηρακλής, βλέπετε, έκανε ό,τι έκανε εκτελώντας εντολές του Ευρυσθέα, του βασιλιά της Τίρυνθας, όπως του υπέδειξε το Μαντείο των Δελφών, στο οποίο κατέφυγε ύστερα από τον φόνο της γυναίκας του και των παιδιών του. Ποιος Ευρυσθέας και ποιο Μαντείο των Δελφών για τον Γήση! Η αγάπη, η μεγάλη του αγάπη για την ελληνική παράδοση, έστι όπως αυτή “περπατεί” (σ)τους αιώνες και ειδικότερα στις παραδοσιακές μας φορεσιές, ήταν η κινητήρια δύναμη που τον ώθησε να αρχίσει να δουλεύει αποκλειστικά απ’ το 2000 και μετά, μέχρι και 18 ώρες την ημέρα, για να κάμει τα που είχε στο μυαλό του να κάμει. Θαυμασμός!
Αυτήν τη λέξη χρησιμοποίησα προ ημερών (4.7.2014) “στα πεταχτά” για να εκφράσω τα που ένιωσα, όταν άρχισα να ξεφυλλίζω τον περί ου ο λόγος τόμο. Τη χρησιμοποιώ και στη σημερινή εύφημη μνεία! Θαυμασμός! Τόση και τέτοιας ποιότητας μοναδική στο είδος της δουλειά, που αναπαριστά κάθε είδους φορεσιά, με όλα τα “συνοδευτικά της, επίσημη ή όχι, ανδρική ή γυναικεία, χριστιανού ή μουσουλμάνου, όπως και τις διαφορετικές παραλλαγές της στολής της Κρητικής Χωροφυλακής, μόνο ο Γήσης, που συν τοις άλλοις (να το πούμε κι αυτό) ξέρει να βρίσκει. “Ιόλαους” για να τον βοηθούν στους “άθλους” του, μπορούσε, έτσι, πειστικά και τεκμηριωμένα, να κάμει…
Ταξιδεύοντας στο Αιγαίο
Ταξίδι στο Αιγαίο τις προάλλες… Ένα ταξίδι λόγου και μουσικής, εικόνων και ήχων, χρωμάτων και αρωμάτων, θαλασσινής αρμύρας και βουνίσιου θυμαριού… Στο Αιγαίο μα και στα γειτονικά του πελάγη. Το Θρακικό, το Ικάριο, το Μυρτώο και βέβαια το Κρητικό. Από τη Λήμνο μέχρι την Κρήτη κι από τα Κύθηρα μέχρι και την Κύπρο… Ένα αξέχαστο δίωρης διάρκειας ταξίδι φαντασίας για όλους όσοι βρεθήκαμε, το γλυκό σαν το λάδι βράδυ της 9ης Ιουλίου, στο Πέτρινο Θεατράκι της Ορθόδοξης Ακαδημίας Κρήτης, που είναι στα Νοπήγια, στην εκδήλωση με θέμα “Αιγαίου Μουσικός Ήχος – Αρμύρα και Φως” που παρουσίασε η Βυζαντινή και Παραδοσιακή Χορωδία του Ωδείου της Ιεράς Μητροπόλεως Κισάμου και Σελίνου (χοράρχης) ο Γιώργος Χαχλάκης), σε συνεργασία με τη Σχολή Χορού “Ονειρο-Κρήτες” και το μουσικό συγκρότημα “Γιαλέλι” και “καπετάνισσα την και γειτόνισσά μου στις “Εύφημες Μνείες” Φωτεινή Σεγρεδάκη για να ενισχύσουν τα κοινωνικά φροντιστήρια της Μητρόπολης Κισάμου και Σελίνου, αφού για τις ανάγκες τους θα διατεθούν τα όποια έσοδα. Να ’χαμε δέκα ζευγάρια μάτια για να βλέπουμε και δέκα ζευγάρια αυτιά για ν’ ακούμε, η ευχή όλων μας κατά τη διάρκεια της ιδιαίτερα ποιοτικής και συγκινησιακά ενθουσιώδους αυτής μουσικο-θεατρικο-χορευτικής παράστασης, στην οποία συμμετείχαν γύρω στα 150 πρόσωπα! Χάρμα ιδέσθαι και χάρμα ακούειν ακόμα και για το ίδιο το φεγγάρι που το είδα φεύγοντας να μας αποχαιρετά ευχαριστημένο. Έζησε κι ελόγου του αυτήν την ξεχωριστή τη “γεμάτη θάματα και σπαρμένη μάγια”, για να θυμηθώ τη φράση του Διονυσίου Σολωμού, αυτή βραδιά. Πήρε κι αυτό μέρος σ’ αυτή τη θεσπέσια “μουσική λιτανεία”, για να χρησιμοποιήσω λέξεις της Φωτεινής (τι πλούτο γνώσεων και τι ευαισθησία είχε η παρουσίασή της!) ανά το Αιγαίο. Και βέβαια έδωσε συγχαρητήρια σ’ όλους όσοι συμμετείχαν σ’ αυτήν την πανδαισία. Ιδιαιτέρως, εκτός απ’ τη Φωτεινή, στον Γιώργο Χαχλάκη (τι δουλειά κάνει κι αυτός ο άνθρωπος!), στην Ευαγγελία Κουναλάκη των Ονειροκρητών, στον σολίστα Θανάση Γιακουμάκη, στα παιδιά του “Γιαλελιού” και βέβαια σ’ όλους τους χορηγούς που λειτούργησαν άψογα το κισαμίτικο εμείς!…