Μεγάλο κακό να δυσανασχετούμε και να αδημονούμε για τα όποια σφάλματά μας και τα όποια αμαρτήματά μας. Oπως, επίσης είναι πολύ χειρότερο συνέχεια να τα επαναλαμβάνουμε. Να μην διδασκόμαστε από τις συνέπειές τους και να επιμένουμε σ’ αυτά και μάλιστα να παρασέρνουμε και άλλους. Να μην μας γίνονται “τα παθήματα μαθήματα”.
Να επιμένουμε, λοιπόν, στα σφάλματα και στις αμαρτίες μας; Μη γένοιτο. Λέγει σχετικά ο Απόστολος Παύλος: «Τι ουν ερούμεν; Επιμενούμεν τη αμαρτία;… Μη γένοιτο» (Ρωμ. 6,1).
Ούτε να αποθαρρυνόμαστε, ούτε όμως και να μένουμε πεισματικά στην κατάσταση της επιμονής μας στα σφάλματα και στα αμαρτήματά μας. Και τα δύο είναι παγίδες του ξάγρυπνου διαβόλου.
Υπάρχουν άνθρωποι, που λυπούνται όταν ανακαλύπτουν κάποιο σφάλμα τους και αμάρτημά τους και αδυναμούν και ψυχονευρώνουν και που χάνουν την εσωτερική τους γαλήνη. Τρέχουν στους ψυχιάτρους, δημιουργούν οικογενειακά και κοινωνικά προβλήματα. Τύψεις και φοβίες χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η ανθρώπινη αδυναμία και η σωστική μετάνοια. Πρόκειται για μια από τις πολλές μεθόδους του διαβόλου, που οδηγεί τον άνθρωπο στην καταστροφή. Φταίνε και πολλοί “πνευματικοί” (εξομολόγοι) που είναι απόλυτοι και δεν πιστεύουν στο έλεος του Θεού και στη δύναμη της μετανοίας. Που είναι αμείλικτοι κριτές και κατα-δικαστές.
Ο Θεός συγχωρεί τις πτώσεις μας. Δέχεται τη μετάνοιά μας. Μας αποκαθιστά στην προτέρα αναμαρτησία μας και μάς δίνει το δαχτυλίδι της αγάπης Του, όπως έκανε και στον άσωτο υιό της γνωστής ευαγγελικής περικοπής. Iσως οι αγιότεροι άνθρωποι δεν είναι πάντοτε εκείνοι που κάνουν τα λιγότερα σφάλματα, αλλά εκείνοι που έχουν περισσότερο θάρρος, αγάπη, πνεύμα ελευθερίας και που καταβάλλουν τις ειλικρινέστερες προσπάθειες για να νικήσουν το εγώ τους και δεν τα “χάνουν” όταν προκόψουν ή και όταν ακόμη πέσουν εφ’ όσον η πνευματική τους πρόοδος είναι, στο σύνολό της, βέβαια και ασφαλής. Aλλωστε, ο Απόστολος Παύλος λέγει ότι όλα κατατείνουν στο καλό για εκείνους που αγαπούν τον Θεόν (Ρωμ. 8, 28).
Oλοι οι διδάσκαλοι της πνευματικής ζωής παρατήρησαν ότι ο Θεός συχνά επιτρέπει, ώστε οι αγιότεροι των ανθρώπων να έχουν ελαττώματα, που δεν μπορούν να τα νικήσουν, καθ’ ολοκληρίαν, για να τους διδάξει πόσο αδύνατοι είναι χωρίς τη χάρη Του. Για να προλάβει κάθε υπερηφάνεια, που μπορεί να γεννηθεί σ’ αυτούς ένεκα των δωρεών Του. Για να καταστρέψει τα λείψανα της ματαιότητας, που ενεδρεύουν στην ψυχή. Για να τους κρατεί πάντοτε νηφάλιους, κάτι που τον παρακαλούμε να μας δωρήσει «γρήγορον νουν, καρδίαν νήφουσαν». Για να τους κρατεί πάντοτε εξαρτημένους απ’ Αυτόν. Πάντοτε και διαρκώς προσευχομένους («αδιαλείπτως προσεύχεσθε» Α’ Θεσσαλ. 5, 7).
Και, μην ξεχνάμε ότι το μικρό παιδί που πέφτει, ενώ μαθαίνει να περπατά, κρατά σφικτότερα τη μητέρα του έπειτα από κάθε κτύπημα.
Oταν ο Θεός ζητά κάτι από εμάς, δεν έχουμε δικαίωμα να το αρνούμαστε με το πρόσχημα ότι είναι ενδεχόμενο να κάνουμε κάποιο σφάλμα υπακούοντας σ’ Αυτόν. Καλύτερα να τον υπακούουμε όντες ατελείς, παρά καθόλου. Να έχουμε ως σκοπό της ζωής μας να κάνουμε το ορθό και πρέπον. Να πηγαίνουμε όπου μας καλεί το καθήκον μας και να πιστεύουμε σταθερά ότι ο Θεός είναι επιεικής και μακρόθυμος Πατέρας και θα συγχωρήσει όλα τα σφάλματά μας, χωρίς πολλές φορές να το θέλουμε και παρά την επιθυμία μας να είμαστε πάντοτε κοντά Του και αρεστοί σ’ Αυτόν. Και, μην ξεχνάμε τα λόγια του Χριστού στον Απόστολο Παύλο: «αρκεί σοι η χάρις μου, η γαρ δύναμις εν ασθενεία τελειούται» (Β’ Κορινθ. 12, 9). Ο Χριστός θέλει όλοι να σωθούμε. Θέλει όλοι να γίνουμε καλά γι’ αυτό και μας ερωτά «θέλεις υγιής γενέσθαι;» (Ιωαν. 5, 6) κι η απάντηση που ακολουθεί τη θεραπεία μας είναι: ναι, Κύριε. Το κακό δεν είναι να πέφτεις στην αμαρτία, αλλά να μην ανίστασαι από την αμαρτία. Κάτι που μας θυμίζει και ο Γκαίτε: «Πέθανε και ξαναγίνου». Ευλογημένες αδυναμίες, μεγάλες δυνάμεις μετά τη μεταμέλειά μας.
*Ο Αρχιμανδρίτης Ιγνάτιος Θ. Χατζηνικολάου είναι θεολόγος – τ. λυκειάρχης