«Εύρον πρασίνην πέτρα, ωραιοτάτην, ελθέ!». Να τ’ αφήσει όλα και να πάει σ’ ένα χωριό, κάπου στη Σερβία, για να δει την “ωραιοτάτην” πράσινη πέτρα, κάλεσε τον Καζαντζάκη (κατά δήλωσή του στο βιβλίο “Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά”) ο Ζορμπάς. Στο “πνεύμα” αυτό η πρόσκληση για συνάντηση των αποφοίτων της σχολ. χρονιάς 1965-66 του πάλαι ποτέ, αλλά και νυν και αεί ενδόξου Γυμνασίου Βάμου, την περασμένη Πέμπτη 18 Αυγούστου, από μια ομάδα πρωτοβουλίας συμμαθητών τους (ένας απ’ αυτούς κι εγώ) στην αυλή του Σχολειού τους. Εκεί η “ωραιοτάτη” πράσινη πέτρα, το Μνημείο του Οδοιπορούντος Μαθητή… Των μαθητών των εφτά πρώτων δεκαετιών του παρελθόντος αιώνα, που πηγαινοέρχονταν, με τα πόδια από τα χωριά τους στον Βάμο, μ’ ένα σακούλι γεμάτο όνειρα και φασκόμηλα στην πλάτη (ένας απ’ αυτούς και ο γράφων) για να μάθουν (μάθουμε) γράμματα.
«Εδώ φτερουγίζουν τα ωραία σας όνειρα/ Εδώ λάμπουν τα πλατιά σας χαμόγελα/ Εδώ αναθρώσκετε τον ήλιο μιας άλλης ημέρας/ Εδώ, όσο αναπνέουμε και σωφρονούμε, θα σας συναντούμε/ να επιστρέφετε απ’ το χθες και ν’ αγκαλιάζετε το αύριο/ με πείσμα το σήμερα συνεχώς καλλουργώντας». Για τους συμμαθητές μας που έφυγαν νωρίς στο άλλο ημισφαίριο της ζωής, οι στίχοι αυτοί απ’ τον γράφοντα, μετά την επιμνημόσυνη δέηση που τέλεσαν ο και συμμαθητής μας, εφημέριος Κάινας π. Χρήστος Παπουτσάκης και ο εφημέριος Βάμου π. Σπύρος Βαϊδάκης. Ωσεί παρόντες κι αυτοί, στη Μεγάλη των Συμμαθητών Σύναξη. Οπως και αυτοί που, αν και το ήθελαν, δεν τα κατάφεραν…
Να επιστρέφεις στην αυλή του σχολειού σου, όπου έκανες τα εφηβικά σου πετάγματα, ύστερα από 50 χρόνια. Να ζωντανεύουν από κάθε γωνιά οι αναμνήσεις. Να μυρίζει βασιλικό και φασκόμηλο. Εδώ στα σκαλιά έχουμε ξαναβγάλει φωτογραφία. Εδώ, κάναμε προσευχή. Εδώ, αυτή η αίθουσα, που τώρα καθόμαστε κι ανασύρουμε, όλοι κι όλες μ’ άσπρα μαλλιά και καρδιά εφήβου, μία προς μία τις μνήμες μας ήταν η τελευταία μας τάξη… Η εποχή των θεαματικών μαθητικών ερώτων με τα λευκώματα… Συγκίνησις μέχρι δακρύων!
«Τούτο τον μήνα, τον αποπάνω,/ τον αποπάνω, τον παραπάνω/ αετός εβγήκε να κυνηγήσει,/ να κυνηγήσει και να γυρίσει./ Δεν εκυνήγα λαγούς κι ελάφια, μον’ εκυνήγα δυο μαύρα μάτια/…». Αυτό έλειπε, να μην τραγουδήσουμε, και μάλιστα στεντορεία τη φωνή, με τον Μιχάλη τον Πιπερή, τον Μανόλη τον Πολάκη και τους αποδέλοιπους, τα “μαύρα μάτια”, στο “Ακρογιάλι” των Καλυβών, όπου πήγαμε για ένα κρασί, μαζί και με τις “οικοδέσποινες” του σχολειού μας, τη διευθύντρια Καίτη Γκαγκαδέλη και την καθηγήτρια Πληροφορικής Ειρήνη Καλαϊτζάκη, που έκαναν για μας τα πάντα για να νιώσουμε όπως νιώθαμε τότε…
Η αλληλογραφία μας
Χριστίνα Λυραντζάκη – Τερεζάκη: «Άρχισε χέρι μου, άρχισε να γράφεις μαντινάδες/ μα ’μεις δε τσ’ αγοράζομε να δίνουμε παράδες», λέτε στην πρώτη μαντινάδα του βιβλίου σας “Μαντινάδες της Χριστίνας”, που κυκλοφορήθηκε πρόσφατα και είχατε την καλοσύνη να μου αφιερώσετε. Δωρεάν λάβατε, από τη μαμά σας και τη γιαγιά σας (και όχι μόνο!) και τις μαντινάδες και τις ιστορίες και τις παροιμίες και τα αινίγματα και τις καθαρογλωσσιές και τους γλωσσοδέτες και τις λαϊκές φήμες και τ’ ανακορακίστικα κι όλες τις άλλες ιστορίες δωρεάν επανέρχονται στη μνήμη σας. Παράδοση δεν είναι μόνο αυτό που μας έχουν παραδώσει, αλλά και κυρίως, αυτό που εμείς παραδίδουμε. Είστε ο ορισμός του παραδοσιακού ανθρώπου, κυρία Χριστίνα!
Ανδρονίκη Ζαχαριουδάκη, γιατρό, ποιήτρια, Χανιά: Ακολούθησα και στην τρίτη ποιητική σας συλλογή (“Γύμνασμα ψυχής”, εκδ. “Ερεισμα”) τη “γοργοφτέρουγη σκέψη” σας και με πήγε εκεί που μόνο τα πουλιά πετούν. Εγινα κι εγώ “ολόλευκο πουλί” και κρέμασα στο “ποδαράκι” της κι εγώ “δαχτυλίδι”, που αντί για πέτρα έχει το μήνυμα”, για να χρησιμοποιήσω φράσεις απ’ το πρώτο ποίημά σας με τίτλο “Το μήνυμα”. Ξέρετε καλά την τέχνη και την τεχνική να χρησιμοποιείτε τη γλώσσα στη βασική αποστολή που είναι η επικοινωνία…
