Oπως είχε προτείνει η Κομισιόν, η ΕΕ θα δαπανήσει περισσότερα χρήματα το 2017, με στόχο μια πιο ανταγωνιστική και πιο ασφαλή Ευρώπη. Επίσης, θα διαθέσει περισσότερα κονδύλια για την υποδοχή και την ένταξη των προσφύγων καθώς και για την αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτίων της μετανάστευσης, στις χώρες προέλευσης και διέλευσης.
O προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2017 ανέρχεται σε 155,9 δισ. ευρώ σε αναλήψεις υποχρεώσεων και σε 134,5 δισ. ευρώ σε πιστώσεις πληρωμών. Μερικά βασικά χαρακτηριστικά του έχουν ως εξής:
• Σχεδόν τα μισά κονδύλια (74,9 δισ. ευρώ σε αναλήψεις υποχρεώσεων) προορίζονται για την τόνωση της ανάπτυξης, της απασχόλησης και της ανταγωνιστικότητας. Για παράδειγμα, 21,3 δισ. ευρώ θα διατεθούν για προγράμματα όπως τα “Ορίζοντας 2020”, “Erasmus+” και “COSME” καθώς και για τον μηχανισμό “Συνδέοντας την Ευρώπη” (CEF), ενώ 2,7 δισ. ευρώ θα διατεθούν στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), το οποίο αποτελεί την κινητήριο δύναμη του Επενδυτικού Σχεδίου για την Ευρώπη. Επιπλέον ποσό 53,59 δισ. ευρώ θα διατεθεί για την προώθηση της σύγκλισης μεταξύ κρατών μελών και μεταξύ περιφερειών μέσω των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ).
• Η στήριξη των Ευρωπαίων γεωργών ανέρχεται σε 42,6 δισ. ευρώ. Το 2017 οι παραγωγοί της ΕΕ θα λάβουν αυξημένο προϋπολογισμό ύψους 133 εκατ. EUR προκειμένου να προωθήσουν τα γεωργικά προϊόντα της ΕΕ εντός και εκτός ΕΕ και να συνεχίσουν την αναζήτηση νέων αγορών. Ο προϋπολογισμός για το 2017 παρουσιάζει σαφή αύξηση σε σύγκριση με το ποσό των 111 εκατ. EUR του τρέχοντος έτους, επισημαίνοντας τη στήριξη που παρέχεται στους παραγωγούς γεωργικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ.
Τα προϊόντα που θα διαφημιστούν περισσότερο στις ευρωπαϊκές εκστρατείες είναι τα οπωροκηπευτικά (ποσοστό 30 % των προγραμμάτων) και ακολουθούν το κρέας (17 %) και τα γαλακτοκομικά προϊόντα (15 %). Τα ποσοστά αυτά αποτυπώνουν τη σημασία της πολιτικής προώθησης για τη στήριξη τομέων που είναι αντιμέτωποι με δύσκολες καταστάσεις στην αγορά, όπως είναι το τομέας των γαλακτοκομικών προϊόντων και ο τομέας του χοίρειου κρέατος.
• Περίπου 6 δισ. ευρώ θα διατεθούν για την ενίσχυση της προστασίας των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και για την αντιμετώπιση της μετανάστευσης και της προσφυγικής κρίσης. Το μισό του ποσού αυτού θα χρηματοδοτήσει δράσεις στο εσωτερικό της ΕΕ, ενώ το υπόλοιπο μισό δράσεις εκτός της ΕΕ για την αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτίων της μετανάστευσης. Στο πλαίσιο αυτό, συνολικό ποσό 200 εκατ. ευρώ θα διατεθεί για το νέο μέσο παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας στο εσωτερικό της ΕΕ.
Ευρωπαϊκές επενδύσεις 2007 – 2013
Στο μεταξύ, πριν από μερικές ημέρες, η Κομισιόν δημοσίευσε τα πορίσματα της ανεξάρτητης αξιολόγησης των επενδύσεων της ΕΕ κατά την περίοδο 2007-2013, με ειδικές εκθέσεις για κάθε κράτος μέλος. Στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής, για την περίοδο 2007-2013, επενδύθηκαν συνολικά 346,5 δισ. ευρώ.
Δημιουργήθηκαν, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας, που αντιστοιχούν στο ένα τρίτο της συνολικής πανευρωπαϊκής δημιουργίας θέσεων εργασίας κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Κάθε ευρώ που επενδύθηκε στην πολιτική συνοχής θα δημιουργήσει πρόσθετο ΑΕΠ περίπου 2,74 ευρώ, γεγονός που συνεπάγεται ότι η κατ’ εκτίμηση απόδοση των επενδύσεων θα ανέλθει σε ένα τρισεκατομμύριο ευρώ πρόσθετου ΑΕΠ έως το 2023.
Η οικονομική στήριξη της Ελλάδας
Oσον αφορά την Ελλάδα, συνολικά, για την εν λόγω περίοδο, η στήριξη από το ΕΤΠΑ και το Ταμείο Συνοχής ανήλθε σε 15,8 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε ποσοστό περίπου 19% της συνολικής κρατικής δαπάνης, ή 202 ευρώ ανά κεφαλή. Το ποσοστό συγχρηματοδότησης της ΕΕ αυξήθηκε αισθητά από 75% σε 99,8% κατά την περίοδο αυτή και, κατά συνέπεια, μειώθηκε η εθνική συνεισφορά στα προγράμματα χρηματοδότησης. Αυτό επέτρεψε την ταχύτερη απορρόφηση των κονδυλίων, παρά τα ληφθέντα μέτρα λιτότητας, αλλά οδήγησε αναπόφευκτα σε σημαντική μείωση του συνόλου των κονδυλίων που διατίθενται για την περιφερειακή ανάπτυξη.
Στην Ελλάδα, πραγματοποιήθηκαν επενδύσεις κυρίως στους τομείς της υποστήριξης επιχειρήσεων, υποδομές μεταφορών, στην έρευνα και Καινοτομία και στο περιβάλλον.
