Ευρώπη 2020

Μέρος Β’
Τα φιλόδοξα σχέδια για την “Ευρώπη 2020” απαιτούν τη συνεκτική χρηματοδότηση των δράσεων που θα επιλεγούν. Στις οικονομίες που επιβίωσαν της τελευταίας κρίσης, χωρίς ανατροπές (παρά το ότι είχαν και αυτές οι οικονομίες τα δικά τους χάλια), η χρηματοδότηση αυτή θα πάρει κανονικές διαστάσεις και γνωστές διαδικασίες. Στην Ελλάδα της καταστροφής, μας λένε ότι θα δουλεύουμε για να ξεχρεώσουμε! Και οι πολιτικοί μας απλά αναπαράγουν ασύστολες ανακρίβειες!
Στο προηγούμενο σημείωμά μας είχαμε αναφερθεί στην ανακοίνωση της Κομισιόν πριν λίγες μέρες για τη χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής οικονομίας. Συνεχίζουμε σημειώνοντας την παραδοχή ότι θα πρέπει να βελτιωθεί η πρόσβαση στη χρηματοδότηση για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας. Μια παραδοχή την οποία όλοι μας γνωρίζουμε ότι είναι αλήθεια!
Ειδικότερα, ο επίτροπος Μισέλ Μπαρνιέ επεχείρησε μια γενναία αναφορά για τη βελτίωση της ικανότητας των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών να διοχετεύουν κεφάλαια για τις μακροπρόθεσμες ανάγκες της οικονομίας μας. Και στηρίχθηκε στην ανάγκη που έχουν όλα τα ιδρύματα συνταξιοδότησης, τα οποία για να μπορέσουν να εξασφαλίζουν συντάξεις σε συνθήκες γήρανσης του πληθυσμού, θα πρέπει να επενδύουν σε μακροχρόνιες δράσεις τα κεφάλαιά τους, για τη δημιουργία ανάπτυξης.
Σύμφωνα με τις στατιστικές απεικονίσεις, τα ποσά αυτά που ήδη είναι διαθέσιμα, ανέρχονται σε 2,5 τρισ. ευρώ, ιλιγγιώδες ποσό για την εκκίνηση εκ νέου ενός δυνατού μοντέλου ανάπτυξης.
Ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής, αρμόδιος για τις οικονομικές και νομισματικές υποθέσεις και το ευρώ, κ. Όλι Ρεν, ειδικά γνωστός στην πατρίδα μας, διότι είναι ένας από τους εισηγητές των λαθεμένων συνταγών που ζημίωσαν τη χώρα μας, στρέφει την προσοχή του στην καλύτερη χρήση των δημόσιων κονδυλίων για να μεγιστοποιηθεί ο αντίκτυπος των παραγωγικών επενδύσεων στην ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να δημιουργηθούν συνέργειες και να διευκολυνθεί η πρόσβαση στη χρηματοδότηση για την ανανέωση των βασικών υποδομών. Για άλλη μια φορά το ίδιο μοτίβο: σε εκείνους που διαθέτουν τραπεζικό σύστημα και δεν καλύπτονται από μνημονιακές συμβάσεις επαχθούς χαρακτήρα, αυτοί λοιπόν μπορούν να προχωρήσουν σε συμπράξεις. Στην πατρίδα μας δεν υπάρχουν διαθέσιμοι επενδυτές και η ανάπτυξή μας πρέπει να στηριχθεί στα δικά μας μπράτσα.
Οι εθνικοί προϋπολογισμοί και ο προϋπολογισμός της Ε.Ε., οι τράπεζες στήριξης και οι οργανισμοί εξαγωγικών πιστώσεων, όλοι θα πρέπει να διαδραματίσουν τον δικό τους ρόλο. Για να βοηθήσουμε τις ΜμΕ να αποκτήσουν τους πόρους που χρειάζονται για να επενδύσουν και να επεκταθούν, πρέπει να προωθήσουμε την τιτλοποίηση υψηλής ποιότητας ώστε να διευκολυνθεί η πρόσβασή τους σε χρηματοδότηση της κεφαλαιαγοράς. Και στο σημείο αυτό η  κοινοτική ανακοίνωση εξαιρεί τη χώρα μας, διότι γνωρίζουν ότι δεν υπάρχουν οι απαραίτητες συνθήκες της κεφαλαιαγοράς.
Ο κ. Ταγιάνι, αντιπρόεδρος της Επιτροπής, αρμόδιος για θέματα βιομηχανίας και επιχειρηματικότητας, θεωρεί θα βελτιωθούν οι ικανότητες του χρηματοπιστωτικού συστήματος να διοχετεύει πόρους στις μακροπρόθεσμες επενδύσεις που είναι απαραίτητες για να εξασφαλιστεί η πορεία βιώσιμης ανάπτυξης της Ευρώπης. Και σωστά μεν πιστεύει ότι: «Η χρηματοπιστωτική κρίση επηρέασε την ικανότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα να διοχετεύει κεφάλαια προς την πραγματική οικονομία. Ιδιαίτερα οι ΜμΕ αποτελούν βασικούς μοχλούς της βιώσιμης ανάπτυξης», αλλά σε χώρες όπως η Ελλάδα η βελτίωση αυτή είναι τόσο απόμακρη που μάλλον μένουμε έξω από τον Νυμφώνα, μέρες που είναι, γιατί απλούστατα κανείς δεν μπορεί να δημιουργήσει ρευστότητα στην αγορά, εκτός των τραπεζών.
Δεν είναι τυχαίο ότι σε συζήτησή μου με στέλεχος της Γενικής Διεύθυνσης του αντιπροέδρου αυτού, συμφωνήσαμε ότι μόνο συνεταιριστικές τράπεζες, όπως η Παγκρήτια Τράπεζα μπορεί να εξασφαλίσει, έστω και μερική ρευστότητα στα μέλη του.
Τα βασικά στοιχεία της ανακοίνωσης της Κομισιόν στοχεύουν στην αποδέσμευση πρόσθετων χρηματοδοτικών πόρων για την πραγματική οικονομία και όλες έχουν έναν κοινό στόχο: να προωθήσουν την ενιαία αγορά με τη δημιουργία των καλύτερων δυνατών συνθηκών για την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα στην Ευρώπη.
Στη συνοπτική αναφορά που θα παρουσιάσουμε στις 6 βασικές δράσεις, καταλήγουμε με την πιθανότητα εφαρμογής στην ελληνική πραγματικότητα.
1. Κινητοποίηση ιδιωτικών πηγών χρηματοδότησης, κυρίως μέσω της κινητοποίησης των συνταξιοδοτικών αποταμιεύσεων. Βέβαια, η Ελλάδα είχε από το παλαιότατο παρελθόν βάλει χέρι στα ταμεία αυτά και σήμερα δε γνωρίζουμε την κατάσταση στην οποία βρίσκονται για να μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο, ύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν.
2. Καλύτερη χρήση της δημόσιας χρηματοδότησης: προώθηση των δραστηριοτήτων των εθνικών τραπεζών στήριξης (χρηματοδοτικοί οργανισμοί που δημιουργούνται από τα κράτη και παρέχουν χρηματοδότηση με σκοπό την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης) και ενθάρρυνση της καλύτερης συνεργασίας μεταξύ των υφιστάμενων εθνικών καθεστώτων εξαγωγικών πιστώσεων (οργανισμοί που ενεργούν ως ενδιάμεσοι μεταξύ των εθνικών κυβερνήσεων και των εξαγωγέων για την παροχή εξαγωγικών πιστώσεων). Βέβαια, στην περίπτωση αυτή, εμείς ως χώρα δεν μπορούμε να εξασφαλίσουμε πιστώσεις για τη λειτουργία των επιχειρήσεών μας, πως θα βρούμε κονδύλια για την τόνωση των εξαγωγών μας; Αυτό σημαίνει ότι ούτε το μέτρο αυτό μπορεί να μας είναι χρήσιμο και εφαρμόσιμο.
3. Ανάπτυξη των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών, κυρίως της δευτερογενούς αγοράς εταιρικών ομολόγων. Εδώ η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει το τεράστιο πρόβλημα της εμπιστοσύνης και μάλλον αρνητικά θα μας αντιμετωπίσουν, μη γνωρίζοντας αν δημιουργούμε ευκαιρίες επενδύσεων ή απλά τις γνωστές φούσκες του παρελθόντος.
4. Βελτίωση της πρόσβασης των ΜμΕ στη χρηματοδότηση: οι ενέργειες που προβλέπονται στην ανακοίνωση για τη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση περιλαμβάνουν τη βελτίωση των χρηματοπιστωτικών πληροφοριών για ΜμΕ. Αν οι καταστάσεις αυτές θα παρουσίαζαν εφαρμοσιμότητα για τη χώρα μας, θα έπρεπε να κινηθεί εκ νέου, ολόκληρο το τραπεζικό μας σύστημα.
5. Προσέλκυση της ιδιωτικής χρηματοδότησης σε υποδομές για την υλοποίηση των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»: διάθεση περισσότερων πληροφοριών για σχέδια επενδύσεων σε έργα υποδομών και βελτίωση των χρηματοοικονομικών στατιστικών δανείων για έργα υποδομών. Εδώ μιλούμε για επενδυτικούς ομίλους τεραστίων διαστάσεων, που δεν παρατηρούνται στη χώρα μας.
6. Ενίσχυση του ευρύτερου πλαισίου για τη βιώσιμη χρηματοδότηση: Η κοινοτική πρόταση είναι ένα ζητούμενο που δε λέει τίποτε παραπάνω από το ότι ένας ιδιοκτήτης ενός χρηματοοικονομικού μέσου μπορεί να το δεσμεύσει προκειμένου να προχωρήσουν επενδύσεις και εκείνος, με τη σειρά του, να απολαύσει τη μεγέθυνση των πόρων που θα έχει δεσμεύσει.
Συμπερασματικά, η κοινοτική ανακοίνωση μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα χρήσιμη για τις κεντρικές οικονομίες, αλλά μάλλον θα παραμείνει ανενεργή για τους ασθενείς κρίκους της Ευρωπαϊκής Ενωσης.