Περισσότερα από 512 αιτήματα από ανθρώπους με προβλήματα εξαρτήσεων και συγγενείς τους έχει δεχθεί το Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας Χανίων τα τελευταία επτά χρόνια της λειτουργίας του. Συνολικά τα αιτήματα που έχουν δεχθεί οι τέσσερις δομές που λειτουργούν σε Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Χανιά και Σητεία ξεπερνούν τα 4.000 για ανθρώπους με προβλήματα εξάρτησης και τα 2.100 για μέλη των οικογενειών τους, ενώ χιλιάδες ακόμα άνθρωποι έχουν εκπαιδευτεί σε θέματα πρόληψης και εφαρμογής εγχειρημάτων αυτοβοήθειας/ αλληλοβοήθειας.
Oπως εξήγησε, μιλώντας στα “Χ.ν.”, η υπεύθυνη του Προγράμματος Προαγωγής Αυτοβοήθειας Χανίων Ευγενία Αδαμοπούλου, τα αιτήματα φαίνεται να διαφοροποιούνται μέσα στα χρόνια: «Τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του προγράμματος στα Χανιά, τα περισσότερα αιτήματα αφορούσαν τις παράνομες ουσίες και ιδίως την ηρωίνη. Οσο όμως περνούσε ο καιρός αυξήθηκαν τα αιτήματα για το αλκοόλ, τον τζόγο αλλά και την ινδική κάνναβη».
Οι άνθρωποι που απευθύνονται στο πρόγραμμα είναι άνθρωποι από όλες τις ηλικίες και με διαφορετικά κοινωνικο-οικονομικά χαρακτηριστικά. «Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια διεύρυνση στο προφίλ των εξαρτημένων ατόμων πέρα από τον “παραδοσιακό” πληθυσμό των ανθρώπων με πρόβλημα εξάρτησης», σημείωσε η κα Αδαμοπούλου.
Στα θετικά των κοινωνικών αλλαγών που έχουν συντελεστεί με το πέρασμα του χρόνου είναι ότι το πρόβλημα των εξαρτήσεων έπαψε να αποτελεί ταμπού και οι άνθρωποι μιλάνε αλλά και ζητάνε βοήθεια με μεγαλύτερη ευκολία. «Εχουν γίνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Παρόλα αυτά, σε μικρές κοινωνίες όπως και των Χανίων, οι άνθρωποι ακόμα δυσκολεύονται και φοβούνται να μην εκτεθούν. Ωστόσο, υπάρχει βελτίωση σε αυτό το θέμα και οι άνθρωποι είναι πιο εξοικειωμένοι με το να ζητούν βοήθεια για τα προβλήματά τους», επεσήμανε η κα Αδαμοπούλου.
Σε κάθε περίπτωση, σημαντικό πλεονέκτημα των Προγραμμάτων Προαγωγής Αυτοβοήθειας είναι ότι προσφέρουν εξατομικευμένη βοήθεια και υποστήριξη ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ανθρώπου, σε βάθος χρόνου. Στο πλαίσιο αυτό, το πρόγραμμα λειτουργεί ως σημείο αναφοράς και για ανθρώπους που απεξαρτήθηκαν κατά το παρελθόν αλλά μπορεί να χρειαστούν κάποια υποστήριξη για την αντιμετώπιση εργασιακών, οικογενειακών κ.λπ. προβλημάτων.
Παράλληλα, το πρόγραμμα παρέχει υποστήριξη για την κοινωνική και επαγγελματική ένταξη μελών προγραμμάτων υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ, καθώς πρόκειται «για έναν μεγάλο πληθυσμό που χρειάζεται υποστήριξη στην κοινωνική τους ένταξη», προσφέρει βοήθεια σε συνεργασία με τις δημόσιες υπηρεσίες ψυχικής υγείας σε ανθρώπους με συνυπάρχοντα προβλήματα εξάρτησης και σοβαρά ψυχικά προβλήματα, ενώ δίνει χώρο και για άλλα εγχειρήματα αυτοβοήθειας που αναπτύσσονται στα Χανιά.
Τα προγράμματα
Τα Προγράμματα Προαγωγής Αυτοβοήθειας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) λειτουργούν με τη συνεργασία του ΟΚΑΝΑ και ανήκουν στο δίκτυο των «στεγνών» προγραμμάτων. Πρόκειται για ολοκληρωμένα «ανοικτά» προγράμματα απεξάρτησης που υποστηρίζουν ανθρώπους με προβλήματα εξάρτησης από παράνομες ψυχοτρόπες ουσίες, από αλκοόλ καθώς και ανθρώπους με συμπεριφορικές εξαρτήσεις (τυχερά παιχνίδια, εφαρμογές διαδικτύου, φαγητό κ.α.).
Η λειτουργία τους ξεκίνησε πριν από 20 χρόνια στη Θεσσαλονίκη, ενώ σήμερα, λειτουργούν τέσσερα Προγράμματα Προαγωγής Αυτοβοήθειας στη χώρα (στη Θεσσαλονίκη από το 2001, στη Σητεία από το 2008, στα Χανιά από το 2013 και στη Λάρισα από τα μέσα του 2015) τα οποία παρέχουν, ως δημόσια προγράμματα, δωρεάν όλες τους τις υπηρεσίες. Ιδρυτής και επιστημονικός υπεύθυνος των εν λόγω προγραμμάτων είναι ο ψυχίατρος Φοίβος Ζαφειρίδης, τ. Αναπληρωτής Καθηγητής στο τμήμα Ψυχολογίας του Α.Π.Θ.
Τα προγράμματα χρηματοδοτούνται από το Υπουργείο Υγείας και τη διαχειριστική ευθύνη των προγραμμάτων έχει ο ΕΛΚΕ του Α.Π.Θ.
Το Πρόγραμμα Προαγωγής Αυτοβοήθειας Χανίων στεγάζεται στην οδό Τσουδερών 73 (τηλ. 2821023432, email: chania@selfhelp.gr).
